1848 Devrimi Sırasında Türk-Rumen İlişkileri

Yıl 1971, Cilt: 35 Sayı: 139, 403 - 408, 20.07.1971

Vasile Macıu

Öz

1848 devrimi, Buğdan, Eflâk ve Erdel için büyük önem taşır, çünkü bu devrim, Rumen ulusunun bir tek devlette birleşmesine ve toplanmasına yol açmıştır. Söz konusu tarihlerde üç eyaletten Osmanlı Devleti ile en sıkı ilişkisi olan, Eflâk'tı ; Erdel ise, Avusturya imparatorluğuna bağlı idi. Öte yandan, Eflâk ile Buğdan, 1829'dan beri Rusya'nın koruyuculuğu altında Osmanlı Devleti'nin vasalları idiler. Her iki eyaletin 1829-31'de yürürlüğe giren statüsü, Boyar'ların feodal imtiyazlarını ve köylünün özgürlüklerini korumasına rağmen, burjuva sınıfının yükselmesini ve iki eyaletin birleşmesini sağlayacak birtakım liberal hükümleri kapsıyordu. 1831’den sonraki ekonomik gelişme de ulusal ve liberal hareketi destekledi. Bu sırada bu ülkelerin liderleri bir tek devlet kurmak amacıyla devrim hareketine geçtiler, ama yenilgiye uğrayınca 1843'te Frâtia (kardeşlik) adlı bir gizli kurum kurdular. Fakat Avusturya, Rusya ve Osmanlı Devleti, bu olaylardan hoşnut değillerdi. Fransa'da ve biraz sonra İtalya, Avusturya ve Prusya'da patlayan 1848 devrimi, Rumen'leri de harekete geçmeye itmiştir. Bir umutları devrimin Polonya'ya bulaşması idi. Avusturya’da feodal - mutlakiyetçi rejim devrilince, Rumen'ler devrim için hazırlıklara başladılar. Fakat Rusya Çarı I. Nikola, başbakanı Nesselrode aracılığı ile, anarşiyi hoş görmeyeceğini hospodarlara bildirirken, bir yandan da Prut ırmağının sol kıyısına bir ordu yolladı. Rumenlerin ilk devrimci eylemi 27-29 Mart (8-10 Nisan) 1848'de meydana geldi. Hospodar Mişel Sturza ayaklanmayı bastırıp birkaç yüz devrimciyi tutukladı, ya da Osmanlı Devleti'ne sürgüne gönderdi.

Anahtar Kelimeler

1848 Devrimi, Türk-Rumen İlişkileri, Eflak, Boğdan, Erdel