Halaçça, Orta İran'da Arkaik Bir Türk Dil

Yıl 1970, Cilt: 34 Sayı: 133, 17 - 58, 20.01.1970

Gerhard Doerfer Çevirmen: Semih Tezcan

Öz

1940 yılında Halaçça üzerine iki çalışma yayınlanmıştır : V. Minorsky : The Turkish dialect of the Khalaj, BSOS (Bulletin of the School of Oriental Studies - University of London) 10 : 2, S. 417-437 ve M. Mogaddem : Guyeşha-ye Väfs vä Åşteyån vä Täfräş, İrän-Kudé. Prof. Gerhand Doerfer'in hayatı ve çalışmaları hakkında şu bilgiyi verebiliriz : G. Doerfer, 8/3/1920 de Almanya'da Königsberg şehrinde dünyaya gelmiştir. Harp yılları ve harp esareti dolayısiyle olgunluk imtihanı gecikmiş, ancak 1949 da Berlin'de "iftihar" derecesiyle olgunluk imtihanını vermiştir. G. Doerfer, 1949-1951 yıllarında ilk önce Doğu Berlin'in Humboldt Üniversitesinde "Romanistik", "İslam İlimleri" derslerine devam etmiş, 1952-1954 yıllarında ise Batı Berlin'in Hür Berlin Üniversitesinde "Türkoloji", "Altaistik", "İslam İlimleri", "İranistik", "Genel Dilbilim ve Felsefe" tahsili yapmış, 1954'te aynı üniversitenin "summa cum laude" (pekiyi) derecesiyle "Dr. phil" ünvanını alarak mezun olmuştur. G. Doerfer, 1955-1957 yılları arasında Mainz Akademisi yayımlarından olan Philologiae Turcicae FundamentaI'in redaksiyoniyle görevlendirilmiştir. 1957 - 1960 yıllarında Deutsche Forschungsgemeinschaft'ın verdiği bursla "Türkische und mongolische Elemente im Neupersischen" adlı büyük eserini hazırlamış, bu eserin I. cildi 1963’te, II. cildi 1965’te, III, cildi de 1967’de basılmıştır. IV. cildi ise basılmak üzeredir. G. Doerfer, 1960’ta Göttingen Üniversitesi'nde Türkoloji sahasında habilitasyon yaparak, 1966'ya kadar Türkoloji ve Altaistik üzerinde dersler vermiş, ilmi çalışmalarına devam etmiştir. 1966’da aynı üniversitede profesörlüğe yükseltilmiş, 1968 yılının ilk altı ayı için Amerika'daki Indiana University tarafından, Bloomington'a misafir profesör olarak çağrılmıştır. G. Doerfer burada Türkoloji ve Altaistik dersleri vermiştir.

Anahtar Kelimeler

Halaçça, Halaç Türkçesi, Türk Dili, Orta İran, Gerhard Doerfer