Atatürk'ün Geleceği Seziş Gücüne ve İnsandan Anlayışına Üç Örnek

Yıl 1968, Cilt: 32 Sayı: 128, 431 - 440, 20.10.1968

Hikmet Bayur

Öz

İlk örneği 1918 bırakışması sıralarında çıkmış olan Minber gazetesinden alacağız. Bu gazeteyi Dr. Rasim Ferid (Talay) çıkarıyor ve orada Ali Fethi (Okyar)'ın başkanı bulunduğu "Osmanlı Hürriyetperveran Avam" partisinin görüşleri yayınlanıyordu. Bunların ikisi de Mustafa Kemal'in düşünce arkadaşı idiler ve o da gazeteye, daha önce atlarını Bahriye Nazırı ve IV. Ordu Komutanı Cemal Paşaya satarak elde ettiği paranın bir kısmını yatırmıştı. Minber'in 19 Kasım 1918 günlü nüshasında "Nühüfte bir Sima" başlıklı bir yazıda Mustafa Kemal övüldükten ve gördüğü işler belirtildikten sonra onun, adı söylenilmeyen bir dostuna, Fransızlar'la Almanlar arasındaki Marn vuruşmasından az sonra yazılmış bir mektubunu, içindeki bütün öz adları çıkararak yayınlamıştır. Aşağıda görülecek olan bu mektup daha önce bir gazetede çıkmış olmakla birlikte, bugün bulunması zor olan Minber gazetesinde yayınlanmış ve eski harflerle basılmış olması dolayısiyle onu burada yeniden ele almayı uygun gördük. O sıradaki güç ve geç haber alma koşulları içinde bulunulmasına rağmen pek ufak tefek yanlışlar kapsayan bu mektup daha dört yıl sürecek olan genel savaşın nasıl gelişeceğinin ana çizgilerini şaşılacak bir açıklık ve gerçeklikle belirtmekte olup henüz Sofya'da asker ataşesi bulunan genç Yarbay Mustafa Kemal'in öngörüşünün ne ölçüde güçlü olduğunu açığa vurmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Mustafa Kemal Atatürk, Hatıralar, Öngörü, Rasim Ferid Talay, Ali Fethi Okyar