Atatürk'ün Anafartalar Gurubu Komutanlığından İstifasına Dair Bazı Belgeler

Yıl 1968, Cilt: 32 Sayı: 128, 473 - 478, 20.10.1968

Uluğ İğdemir

Öz

Rahmetli Orgeneral Kazım Orbay'ın Türk Tarih Kurumu'nca satın alınan özel arşivi arasında, Atatürk'ün Anafartalar Gurubu Komutanı bulunduğu sıralarda, Eylül 1915’te, Başkomutan vekili Enver Paşa'nın Çanakkale cephelerine yaptığı ziyarette kendisini ihmal etmesini öne sürerek Gurup Komutanlığından istifasına dair üç parça belge bulunmaktadır. Bunlardan birincisi Ordu Komutanı Liman von Sanders'in bu çekilme kararını kabul etmeyerek Enver Paşa'ya yazdığı bir mektuptur. Bu mektupta Liman von Sanders, Atatürk'ü müstesna derecede kabiliyetli ve cesur bir komutan olarak tanıdığını ve takdir ettiğini, bu büyük savaşta onun hizmetlerine memleketin mutlak surette muhtaç olduğunu bildirmekte ve gönlünün alınmasını rica etmektedir. İkinci belge Enver Paşa'nın bu müracaat üzerine Atatürk'e yazdığı mektup, üçüncü belge de Atatürk'ün Başkomutan vekiline verdiği cevaptır. Birinci belge Almanca olarak Liman Paşa'nın el yazısı iledir. Bunun çevirisi ve fotokopisini bu yazımızda bulacaksınız. Enver Paşa'nın yazısı müsvedde halindedir; fakat altında Enver imzasını taşımaktadır. Atatürk'ün cevabı ise kendi yazısının suretidir. Bu belgeleri vermeden önce Atatürk'ün Anafartalar Gurubu Komutanlığına atanması olayını hatırlatmakta fayda vardır.

Anahtar Kelimeler

Mustafa Kemal Atatürk, Anafartalar Grup Komutanlığı, İstifa, Çanakkale Cephesi, Enver Paşa, Liman von Sanders