Türk Tarih Kurumu Kütüphanesinde Bulunan Türkiye - Polonya Münasebetlerine Dair Bazı Eserler

Yıl 1965, Cilt: 29 Sayı: 114, 363 - 368, 20.04.1965

Mihin Eren

Öz

1964 yılı Türkiye-Polonya arasında diplomatik temasların başlamasının 550. yılına rastlamaktadır. Tabii olarak o zamanki dış münasebetler bugünkü diplomasi şekil ve anlamından çok farklı bulunuyordu; bu cümleden olarak daimi elçiler bulundurmak da henüz yaygın değildi. Türkiye - Polonya arasında ilk diplomatik temas 1414 yılında Polonya Kralı Jagiello'nun Sultan I. Mehmed'e gönderdiği elçi ile başlamıştır. Bundan sonra diplomatik münasebetler gitgide gelişmiştir. 1578 yılında Sultan III. Murad tarafindan Kral Stefan Batori'ye gönderilmiş olan ahidnâme, dostane münasebetlerin bir ifadesidir. XVII. yüzyılda Orta Avrupa ve Balkan memleketleri meseleleri, Türkiye ile Polonya'nın birbirlerine daha çok yaklaşmalarına sebep olmuştur. Karlofça muahedesinden sonra Polonya, İstanbul’da daimi elçiler bulundurmaktaydı. Bu arada ticari münasebetler de gelişmekte ve bu sebeple 1718 senesinde İstanbul’da ticari işlere memurlar atanmaktaydı. Bir ara kesilen diplomatik münasebetler, 1923'te Polonya-Türkiye arasında dostluk antlaşması imzalanması üzerine yeniden başlamıştır. Türkiye'nin Varşova'ya gönderdiği elçiler arasında ünlü şairimiz Yahya Kemal Bayatlı da bulunmaktadır. Siyasi münasebetlerin yanında kültür münasebetleri de gelişmiştir. Varşova'daki Şarkiyat Enstitüsü'nün Türk Tarih ve Kültürü alanındaki çalışmaları ve yayınları bunun en güzel örneğini teşkil eder.

Anahtar Kelimeler

Türkiye - Polonya İlişkileri, Osmanlı - Polonya İlişkileri, Jagiello, I. Mehmed, Stefan Batori, III. Murad, Karlofça Antlaşması