İstanbul'da Komnenos'lar Devrine Ait Bir Mozaik

Yıl 1953, Cilt: 17 Sayı: 68, 489 - 494, 20.10.1953

Philipp Schweinfurt

Öz

Bizans tahtında 1118 - 1143 yılları arasında bulunan II. Ioannes Komnenos tarafından yaptırılan İstanbul'daki Pantokrator kilisesi veya sonraki adı ile Zeyrek cami'inde, büyük bir zemin mozaiğinin mevcut olduğu, Gerlach'ın bir elçilik heyeti ile birlikte yaptığı seyahatten beri (1573 - 1579) biliniyor ve bu husus başlıca eserlerde şimdiye kadar defalarca tekrarlanıyordu. Ancak, kilisenin camiye çevrilmesi sırasında üzerine ahşap bil taban döşendiği ve bunun da üstüne hasır ve halılar serildiğinden, bu mozaikler günümüze kadar gözlerden gizlenmişti. Yüzyıl kadar önce Sultan Abdülmecid'in emri ile Tessin'li mimar Gasparo ve Giuseppe Fossati kardeşler Ayasofya'da tamir ameliyelerine giriştikleri sırada, Prusya kıralı "romantik tacidâr" IV. Friedrich Wilhelm'in İstanbul'a göndermiş olduğu Alman mimar Salzenberg, bu zemin mozaiğinin çerçeve kısmını görerek bunun örneğini çıkartmış ve İstanbul'daki eski Bizans kiliseleri hakkındaki 1854 de yayınlanan resimli büyük eserinde renkli bir reproduksiyon halinde tanıtmıştır

Anahtar Kelimeler

Giuseppe Fossati, Bizans, Ayasofya, Prusya