Karatepe'de Bulunan Fenike - Eti Bilinguis’leri

Yıl 1948, Cilt: 12 Sayı: 47, 515 - 522, 20.07.1948

H. Th Bossert

Öz

İstanbul Üniversitesi, Müzeler Genel Direktörlüğü ve Türk Tarih Kurumunun 1947 güzünde müştereken yaptıkları Karatepe kazısında meydana çıkan büyük Fenike ve Eti hiyeroglif yazıtları ile, Eti hiyeroğlifi araştırması üçüncü ve sonuncu safhasına girmiştir. 1873 'den 1929 'a kadar devam eden ve esas itibariyle, Anadolu ile Kuzey Suriye'de bulunan metinlerin gerisinde hangi dilin saklı bulunduğunu anlamıyla teşebbüs etmekten ibaret bulunan birinci safhada, adı geçen hiyeroğlif metinlerini Kutsal Kitap ile Mısır kaynaklarından tanı lan "Hetit”lere mal etmek hususunda Wright'in 1874 de yaptığı deneme, epey akıllıca olmakla beraber o zamanlar daha fazla temellenemeyen bir faraziye olarak kalmış ve bu safha Sayce, Mordtmann, Menant, Peiser, Halvy, Jensen, Messerschmidt, Gleye, Thompson ve Frank (ancak ciddiye alı nacak olanları sayıyoruz) gibi pek ünlü bilginlerin çalışmalarına rağmen, türlü hece işaretlerinin metodlu okunması işini başaramayıp, ancak müstesna hallerde, sık sık geçen ideogramların memnun edici bir tefsirini elde etmeye muvaffak olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Hitit Hiyeroğlifleri, Karatepe, Fenike, Filoloji