KOSTAKİ KONAĞININ MİMARİ ÖZELLİKLERİ VE GÜNÜMÜZDEKİ KULLANIMI ÜZERİNE BIR ARAŞTIRMA

Yıl 2018, Sayı: 18, 147 - 190, 01.09.2018

A. Esin Kuleli

https://doi.org/10.22520/tubaked.2018.18.009

Öz

Kostaki konağı, Trabzon’da Banker Kostaki Teophylaktos Foto. 1 tarafından 20. yüzyılın başlarında, çevresindenayrışan bir tasarım anlayışıyla konut olarak kullanılmak üzere inşa edilmiştir. Konağın cephe düzenlemesi, yapımsistemi ve iç mekanlarındaki bezemeleri, Trabzon’daki örneklerden çok, başkent İstanbul yapılarıyla benzeşmektedir.Orijinalinde konut olarak tasarlanan konak, tarihi süreç içinde yüklendiği farklı işlevlerden sonra, günümüzde Müzeolarak kullanılmaktadır TRAM 2013 .Bu çalışma kapsamında, Kültür ve Turizm Bakanlığınca verilen karar gereği hazırlanan yapının güncel durumunugösteren analitik rölöveleri ile konağın mimari niteliğine yönelik araştırma, inceleme ve değerlendirme sonuçlarısunulmaktadır. Çalışmanın amacı, Kostaki Konağına yönelik araştırma sürecinde edinilen bilgilerin, üretilen projeve detayların önemli bir bölümünün, araştırmacılarla paylaşılmasıdır. Literatür ve arşiv araştırması aşamasındatarihi yapıya ait sınırlı verilere ulaşılabilmesi nedeniyle, bu paylaşımın başka araştırmalara da katkı sağlayabileceğidüşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kostaki Konağı, Kostaki Teophylaktos, Trabzon, Kalem işleri

A RESEARCH ON THE ARCHITECTURAL CHARACTERISTICS OF THE KOSTAKI MANSION AND ITS PRESENT USAGE

Öz

Kostaki mansion was built to be used as a residence with a design approach that differs from its surroundings in Trabzon at the beginning of the 20th century by Banker Kostaki Teophylaktos Photo. 1 . The facade of the mansion, its construction system and its decoration in interior spaces are similar to the buildings of Istanbul, rather than the examples in Trabzon. The mansion, originally designed as a residence, has been using as a museum today after the different functions it has been converted throughout history TRAM 2013 . Within the scope of this study, analitical measured drawings showing the current situation of the mansion and the results of the researches, investigations and evaluation of the architectural characteristics of the mansion are presented. The aim of the study is to share the information obtained in the research process and a significant part of the project and details produced with respect to Kostaki Mansion with researchers. It is believed that this sharing can contribute to other studies as it is possible to reach limited data on this historical structure in the course of literature and archive research.

Anahtar Kelimeler

Kostaki Mansion, Kostaki Teophylaktos, Trabzon, Mural Paintings

Kaynakça

• AKANSEL, Ş. 2004, “Edirne Kaleiçi Geleneksel Konutlarının Plan ve Cephe Özellikleri”. S. Ü. Müh. Mim. Dergisi, c. 9. n. 1, s. 101- 112.
• AYDINTAN, E. / GÜL, E. Ö. / BÜYÜKÇAM, S. F. / İSMAİLOĞLU, S. 2015. Bir Konağın Söylemleri. Yapı Dergisi, 408, 90-96.
• DEMİRKAYA, F. Ü. 2014. Toplumsal Dinamikler Bağlamında Trabzon Kent Dokusunun Dönüşümü (Komnenos Hanedanlığı’ndan Cumhuriyet’e Kadar), Yayınlanmamış Doktora Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi.
• DÜZENLİ, H. İ, 2010. “Sedat Çetintaş Trabzon’da Yıl 1937”. Trabzon Kent Mirası Yer- Yapı- Hafıza. Denizatı Ofset: İstanbul. s. 353- 363.
• ERTEN, E., 1989. “Türk Mimarisine Yabancı Bir Tarz Kostaki Konağı”. Mimarlık, Sayı: 1989/ 2. s. 87- 88.
• KARPUZ, H.1990. “Trabzon Evlerinin Mimari Özellikleri”. Türk Halk Mimarisi Sempozyumu Bildirileri. Ofset Repromat Matbaası Ankara. s. 115- 135.
• KARPUZ, H.1996. “Major Historic Buildings in the City of Trabzon and districs of the Province”. Trabzon. Omaş. Ofset A.Ş. İstanbul.
• KUBAN, D., 1995. Türk “Hayat”lı Evi. Mısırlı Matbaacılık A. Ş. İstanbul.
• KUBAN, D., 2007. Osmanlı Mimarisi. Yem Yayın (Yapı Endüstri Merkesi Yayınları). İstanbul.
• KULOĞLU N. / İBIŞ, T., 1989. Trabzon’da Rölöve Çalışmaları, Mimarlık, Sayı: 1989/ 2. s. 76- 79.
• HORULUOĞLU; Ş. 1978. Tarihi Eserleri ile Trabzon, Cihan Matbaası: Ankara.
• İstanbul Restorasyon ve Konservasyon Merkez ve Bölge Laboratuvarı Müdürlüğü. 2014. Trabzon Kostaki Konağı Malzeme Analiz Raporu (2014) İstanbul Restorasyon ve Konservasyon Merkez ve Bölge Laboratuvarı Müdürlüğü Uzmanlarının Yayınlanmamış Raporu, İstanbul.
• NEMLİOĞLU, C. 2008. Trabzon’un Abidevi Eserlerinden Kostaki Köşkü. Nöbetçi Yayınevi: İstanbul.
• SÜRÜL ÇAVDAR, A. / ÖZEN, H., 2010. “Trabzon Kent İçi Tescilli Yapı Envanteri ve Dağılımı”. Trabzon Kent Mirası Yer- Yapı- Hafıza. Denizatı Ofset: İstanbul, s. 397- 424.
• TULUK, Ö. İ., 2010. “Osmanlı Dönemi Trabzon’unda Mimari Yapı Kültürü”. Trabzon Kent Mirası Yer- Yapı- Hafıza. Denizatı Ofset: İstanbul, s. 31- 53.
• Trabzon Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğü. 2013. Trabzon Kostaki Konağı Ölçüm Raporu İle Rölöve ve Analiz Raporu Yayınlanmamış Rapor, Trabzon Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğü Arşivi (Yayınlanmamış Rapor).
• Trabzon Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğü. 2014. Trabzon Kostaki Konağı Restitüsyon Raporu (Yayınlanmamış Rapor), Trabzon Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğü Arşivi (Yayınlanmamış Rapor). Trabzon Müzesi Müdürlüğü. 2014 Eski Trabzon Fotoğrafları.
• YANIKOĞLU, N., 2015. Trabzon Müzesi (Kostaki Köşkü) Kalem İşleri, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Ankara.