Öz
İran bahçeleri, kusursuz planlamanın örneği olarak kültürel ve doğal arkaplan ile bağlantı kurmaktadır. Geçmişte, kendi gizem ve sırlan ile belirli ve sınırlandırılmış olarak doğal, kültürel arkaplanlara sahip olmakla beraber onu çevreleyen ortamın anatomik ve nesnel doğasının çok ötesinde kozmik bir düzenle de ilişki içindedir. Bu şekilde bahçe, bu evcilleştirilmiş doğa, estetik, yüce ve bereketli değerlere sahiptir. İran bahçe tasarımındaki sanat ve gelenek, büyük bir geçmişe sahip olmakla beraber dünyanın belli başlı bahçe ekollerindendir.Bu çalışma, İran bahçesinin birincil öğesi ve antik dönemden günümüze bahçe tasarımında değişmez bileşenleri tanımlamaya çalışmaktadır. Kültür ve doğanın, bahçe bileşenlerinin sürekliliği ya da değiştirilmesi üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Pehlevi dönemindeki değişimler, İran bahçesinin kamuya açık parklara dönüşmesine ve İran bahçe tasarımında kültürel değişikliklere yol açmıştır.
Anahtar Kelimeler
İran Bahçeleri Doğal-Kültürel peyzaj Antik dönem İslam dönemi
Öz
The Persian garden, as a perfect structure, demonstrates a close relationship between cultural and natural backgrounds. In the past, the Persian garden would help reveal latent potentiality of the environment and perceive its intricacies. The Persian garden, a demarcated and surrounded place with its own mysteries and enigmas, includes a natural background, a cultural background, and the capacity of the environment which encircles it; and far beyond a merely anatomical and objective nature, it is associated with a relationship with the cosmic order. This way, the garden, this domesticated nature, possesses aesthetic, exalted, and fruitful values. The art and tradition of constructing gardens in Iran has a long history and is one of the main gardening schools in the world. The creator of the garden would rely upon his own experimental knowledge to create a place, additional aesthetic and fruitful values which brought about the survival and dynamism of the natural background. This paper tries to identify the primary pattern and the continuity of garden elements in Persian gardens reviewing from the ancient through the contemporary period. Impact of culture and nature on permanence or alteration of garden elements was investigated. The changes in Pahlavi era resulted in the transition of Persian garden to the urban parks which led to cultural transformation in Persian gardening
Anahtar Kelimeler
Persian Garden Natural- Cultural landscape Ancient Period Islamic Period
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Research Article |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Eylül 2011 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2011 Sayı: 9 |
Yayıncı
Vedat Dalokay Caddesi No: 112 Çankaya 06670 ANKARA
tuba-ked@tuba.gov.tr
(+90) (212) 219 16 60
TÜBA-KED Türkiye Bilimler Akademisi Kültür Envanteri Dergisi / Turkish Academy of Sciences Journal of Cultural Inventory (TÜBA-KED), dergide yayımlanan makalelerde ifade edilen görüşleri resmî olarak benimsememekte ve derginin basılı ya da çevrim içi sürümlerinde yer alan herhangi bir ürün veya hizmet reklamı konusunda garanti vermemektedir. Yayımlanan makalelerin bilimsel ve hukuki sorumluluğu yazar(lar)a aittir.
Makalelerle birlikte gönderilen resim, şekil, tablo vb. materyaller özgün olmalı ya da daha önce yayımlanmışlarsa, hem basılı hem de çevrim içi sürümlerde yayımlanmak üzere eser sahibinden alınmış yazılı izinle birlikte sunulmalıdır. Yazar(lar), dergide yayımlanan çalışmalarının telif hakkını saklı tutar. Makale dergide yayımlandığında, mali haklar ve umuma iletim hakları, işleme, çoğaltma, temsil, basım, yayın ve dağıtım hakları TÜBA’ya devredilecektir. Yayımlanan tüm içeriklerin (metin ve görsel materyaller) telif hakları dergiye aittir. Dergide yayımlanmak üzere kabul edilen makaleler için telif hakkı ya da başka bir ad altında ödeme yapılmaz ve yazar(lar)dan makale işlem ücreti alınmaz; ancak yeniden baskı (reprint) talepleri yazarın sorumluluğundadır.
Bilimsel bilgi ve araştırmalara küresel açık erişimi teşvik etmek amacıyla TÜBA, çevrim içi olarak yayımlanan tüm içeriklerin (aksi belirtilmedikçe) okuyucular, araştırmacılar ve kurumlar tarafından serbestçe kullanılmasına izin vermektedir. Bu kullanım, eserin kaynağının belirtilmesi koşuluyla ve ticari amaç dışında, herhangi bir değişiklik yapılmaksızın Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) Uluslararası Lisansı kapsamında mümkündür. Ticari kullanım için lütfen yayıncı ile iletişime geçiniz.