LALAPAŞA DOLMENİ KAZI VE RESTORASYON ÇALIŞMALARI

Yıl 2010, Sayı: 8, 167 - 174, 01.09.2010

Murat Akman

Öz

Geçen yüzyıldan beri dikkatleri çeken Trakya megalit anıtları Sakar, Istranca ve Doğu Rodop Dağları'nda yoğun­laşmıştır. Bunlar "dolmen" ve "menhir" olmak üzere iki ayrı türde adlandırılırlar. Dolmenler kuzey - güney yönün­de yerleştirilmiş hücre şeklindeki anıtsal iki odadan oluşmaktadır. Bu odalar yine aynı yönde "ruh delikleri" ile birbirine bağlanmaktadır. Güneyde dromosa benzer bir giriş bulunmakta ve etraftan bir yığma tepe ile çevrelenmektedir. Istranca Dağları'nda görülen bu mezar anıdan, İstanbul Üniversitesi "Trakya Araştırmaları Pro­jesi" kapsamında incelenerek belgelenmiştir. Bu araştırmalarla birlikte Lalapaşa ilçesi'nin hemen yakınında­ki Arpalık Mevkii Dolmeni'nde kurtarma kazısı, koruma ve restorasyon çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Kazı çalış-malan tamamlanan dolmen, restorasyon işlemleri bittikten sonra koruma altına alınmıştır. Bu anıtların çağ­daş bir proje oluşturularak gruplar halinde restore edilmesi ve koruma altına alınmasının bölgenin kültür turiz­mine katkı sağlayacağı açıktır.

Anahtar Kelimeler

Dolmen, Trakya, koruma, restorasyon, anastilosis

EXCAVATIONS AND RESTORATION WORK AT THE LALAPAŞA MEGALITHIC MONUMENT

Öz

Thracian megalithic monuments, which have been recognized by archaeologists since the last century, are con­centrated on the hills of Sakar, Stranca and the eastern Rhodop mountains. These are called either "dolmens" or "menhirs" depending on the type. Dolmens, or megalithic grave monuments found typically on the Stranca Mountains, consist of one or two closed monumental chambers oriented in a north-south direction. These cham­bers were connected through the so called "soul-hole" in the same direction. There is a dromos-like entrance in the south and a hill surrounding the dolmens. Within the framework of the University of Istanbul's program for "Thracian studies", rescue work as well as a restoration and conservation project was carried out at "Arpa­lık Mevkii Dolmeni" near the town of Lalapaşa. Following the research the dolmen became culturally protec­ted. It is clear that a contemporary project for restoring and protecting a group of these monuments, will con­tribute to cultural tourism in the region

Anahtar Kelimeler

Dolmen, Thrace, protection, restoration, anastylosis

Kaynakça

• Akman, M., 1997. Megalithforschung in Mitteilungen 47: 151-170.
• Thrakien , Istanbuler Özdoğan, M., 1982a. Doğu Marmara ve Trakya Araştırmaları , Türk Arkeoloji Dergisi 26/1: 37-49.
• Özdoğan, M., 1982b. Trakya ve Doğu Marmara Araştırmaları 1981 Yılı Çalışmaları , IV Kazı Sonuçları Toplantısı: 137-142.
• Kültür Bakanlığı Yayınları. Özdoğan, M. ve M. Akman, 1991. 1990 Yılı Trakya ve Marmara Bölgesi Araştırmaları , IX Araştırma Sonuçları Toplantısı: 405-423. Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Yükmen, B., 2003. Doğu ve Güneydoğu Anadolu Dolmenleri Işığında Anadolu Megalitleri. Arkeoloji ve Sanat Yayınları.