6360 SAYILI BÜYÜKŞEHİR KANUNU’NUN KÖYE VE KÖYLÜYE ETKİSİ: KONYA/HADİM/GEREZ MAHALLESİ ÖRNEĞİ

Yıl 2024, Sayı: 30, 215 - 230, 27.12.2024

Hakan Yapıcı

https://doi.org/10.22520/tubaked.1565686

Öz

Bu çalışma, 6360 sayılı yasa doğrultusunda köylülerin yerel yönetimlerin merkezileşme eğilimleri karşısında nasıl etkilendiğini analiz etmeyi amaçlamaktadır. Yerel yönetimlere dair son büyük değişikliğin köyleri ve köylüleri nasıl etkilediği sosyolojik olarak ele alınmaktadır. Köy ve şehirlerdeki aile yapısı, ekonomik yapı, siyasal yapı, eğitim, suç, çevre, sağlık, ulaşım gibi birçok konu küreselleşme, modernleşme ve kentleşme süreçlerinden olduğu gibi yerel yönetim anlayışlarından da etkilenmektedir. Dolayısıyla bu süreçlerin bu konular üzerindeki etkisi yerel yönetimleri (hem etkileyen hem etkilenen olarak) de ilgilendirmektedir. Türkiye’de yerel yönetimlerle ilgili değerlendirmeler, 1920’de TBMM’nin kurulmasıyla başlatılabilir. Günümüze kadar belirli yıllarda gerek yasal olarak gerekse dönemin şartlarına bağlı olarak yerel yönetimlerle ilgili değişiklikler ortaya çıkmıştır. Bu değişikliklerle birlikte modernleşme, küreselleşme ve kentleşme gibi süreçlerin çerçevesinde merkezden yönetim anlayışının ya da yerinden yönetim anlayışının köyü ve köylüyü nasıl etkilediği bu çalışmanın etrafında şekillendiği sorudur. Bu minvalde nitel araştırma yöntemi kapsamında köylülerle yüz yüze yapılan mülakatlardan elde edilen veriler kullanılmıştır. Bu verilerden hareketle 6360 sayılı kanunun Konya/Hadim/Gerez Mahallesi’ndeki; fiziki yatırımlara ve sosyal hayata etkisi ortaya konmaya çalışılmıştır. Kanun sonrası Gerez Mahallesi’nde fiziki yatırımların artışı gözlemlenmiş ancak sosyal hayatın çeşitli açılardan zorlaştığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Köy(lü), Mahalle, Belediye, 6360 Sayılı Kanun, Yerel Yönetim

THE IMPACT OF LAW NO. 6360 ON VILLAGES AND VILLAGERS: THE CASE OF KONYA/HADİM/GEREZ NEIGHBORHOOD

Öz

This study aims to analyze how villagers are affected by the centralization tendencies of local governments in line with Law No. 6360. How the last major change in local governments affects villages and villagers is sociologically addressed. Many issues such as family structure, economic structure, political structure, education, crime, environment, health, and transportation in villages and cities are affected by globalization, modernization, and urbanization processes as well as local government approaches. Therefore, the impact of these processes on these issues also concerns local governments (both as affecting and affected). Evaluations regarding local governments in Turkey can be started with the establishment of the Turkish Grand National Assembly in 1920. Until today, changes have occurred regarding local governments in certain years, both legally and depending on the conditions of the period. With these changes, how the centralized or decentralized management approach affects the village and villager within the framework of processes such as modernization, globalization, and urbanization is the question that this study is shaped around. In this context, data obtained from face-to-face interviews with villagers within the scope of the qualitative research method were used. Based on these data, the effect of Law No. 6360 on physical investments and social life in Konya/ Hadim/Gerez Neighborhood was tried to be revealed. After the law, an increase in physical investments was observed in Gerez Neighborhood, but it was determined that social life became difficult in various aspects.

Anahtar Kelimeler

Village(rs), Neighborhood, Municipality, Law No. 6360, Local Government

Kaynakça

• Akyürek, T. (2007). Protokol Konuşması. Yerel Yönetimler Kültür Şurası. Konya Büyükşehir Belediyesi Yayınları.
• Alkan, A. T. (2007). Dünden Yarına Türk Şehirlerinin Özgüllüğü. M. Birekul (Ed.), Yerel Yönetimler Kültür Şurası. Konya Büyükşehir Belediyesi Yayınları.
• Alver, K. (2013a). Mahalle. Hece Yayınları.
• Alver, K. (2013b). Taşra Halleri. K. Alver (Ed.), Sosyoloji Divanı: Taşra Fragmanları. Çizgi Kitabevi.
• Aydın, B. ve Firidin, E. (2023). 6360 Sayılı Yasanın Halkın Belediye Algısı Üzerindeki Etkisi: Maçka Örneği, Kamu Yönetimi ve Politikaları Dergisi, 4(2), 277-304.
• Birekul, M. (2013). Taşrada Büyü Bozumu: Bir Kentleşme Refleksi Olarak Şehir Ansiklopedileri. K. Alver (Ed.), Sosyoloji Divanı: Taşra Fragmanları. Çizgi Kitabevi.
• Bozkurt, Ö. ve T. Ergun (2008). Kamu Yönetimi Sözlüğü. Todaie Yayınları.
• Braun, V. ve V. Clarke (2012). Thematic Analysis. APA Handbook of Research Methods in Psychology: Vol. 2. H. Cooper (Ed.), Research Designs. American Psychological Association.
• Ceyhan, S. ve Tekkanat S. (2018). 6360 Sayılı Kanun ve Ankara İline Etkileri. BEÜ AİD, 3(2), 20-42.
• Creswell, J. W., W. E. Hanson ve V. P. Clark (2007). Qualitative Research Designs: Selection and Implementation. The Counseling Psychologist, 35(2), 236-264.
• Çelik, C. (2013). Taşranın Değişen Sosyolojisi. K. Alver (Ed.), Sosyoloji Divanı: Taşra Fragmanları. Çizgi Kitabevi.
• Erkan, R. (2002). Kentleşme ve Sosyal Değişme. Ankara: Bilimadamı Yayınları.
• Eryılmaz, B. (1997). Yerel Yönetimlerin Yeniden Yapılandırılması. Birleşik Yayıncılık.
• Fossey, E., C. Harvey, F. McDermott ve L. Davidson (2016). Understanding and Evaluating Qualitative Research. Australian and New Zealand Journal of Psychiatry, 2002(36), 717–732.
• Genç, F. N., Özerk, H. ve Ülkü, M. S. (2018). 6360 Sayılı Kanunun Kamu Hizmetlerinin Sunumuna Etkisi: İncirliova Belediyesi Örneği. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(2), 207-221.
• Görgün, E. K. ve Y. Neriman. (2017). 6360 Sayılı Büyükşehir Kanunu Sonrası Kırsal Alanları Yeniden Düşünmek-İzmir Örneği. Aydın İktisat Fakültesi Dergisi, 2(1), 11-27.
• Hadim Belediyesi. http://www.hadim.bel.tr/sayfa/3/belediyemizin-tarihi (25.04.2024).
• İçişleri Bakanlığı. https://www.e-icisleri.gov.tr/Anasayfa/MulkiIdariBolumleri.aspx (29.04.2024).
• İsen, M. (2007). Protokol Konuşması. M. Birekul (Ed.), Yerel Yönetimler Kültür Şurası. Konya Büyükşehir Belediyesi Yayınları.
• Karabulak, S. (2013). Türk Kamu Yönetiminde Belediyecilik Tarihi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Aydın Üniversitesi.
• Kaypak, Ş. (2013). Kentsel Güvenlik Açısından Mahallenin Önemi. Y. Bulut (Ed.), Kuramdan Uygulamaya Yerel Yönetimler ve Kentsel Politikalar. Pegem Akademi Yayıncılık.
• Koç, M. (2018). 6360 Sayılı Kanunun Mahalleye Dönüşen Köylerde Muhtarlığa Etkisi-Muğla Deneyimi [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Marmara Üniversitesi.
• Ortaylı, İ. (1994). Hukuk ve İdare Adamı Olarak Osmanlı Devleti’nde Kadı. Turhan Kitabevi.
• Özensel, E. (2013). Taşranın Yetim Çocuğu: Kır. K. Alver (Ed.), Sosyoloji Divanı: Taşra Fragmanları. Çizgi Kitabevi.
• Telçe, Y. ve F. N. Genç (2019). 6360 Sayılı Kanunun Tüzel Kişiliği Kaldırılan Köylere/Yeni Mahallelere Etkisi: Aydın Örneği. Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi, 20(44), 1-16.
• Ulusoy, A. ve T. Akdemir (2004). Mahalli İdareler Maliyesi. Seçkin Yayınları.
• URL 1. Hadim Belediyesi. www.hadim.bel.tr (25.04.2024).
• Wallerstein, I. (2005). Modern Dünya Sistemi (L Boyacı, Çev.). Bakış Yayınları.
• Yanık, S. (2010). Türkiye’de Yönetim Reformu Çerçevesinde Merkezden Yönetim ve Yerinden Yönetim İlişkileri [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul Üniversitesi.
• Yapıcı, H. (2024). Tüketim Kültürünün Kırsalda Görünümü: Dağ ve Ova Köyleri Üzerine Bir Karşılaştırma [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Necmettin Erbakan Üniversitesi.
• Yıldırım, A. ve H. Şimşek (2021). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, V. ve Kaypak, Ş. (2019). 6360 Sayılı Yasa Sonrası Yeni Büyükşehir Belediyelerindeki Çevre Sorunlarının İrdelenmesi: Malatya Büyükşehir Belediyesi Örneği, Kent Akademisi Dergisi, 12(36), 1-28.