Öz
Doğum, evlilik ve ölüm insan hayatındaki en önemli geçiş törenleri
olarak değerlendirilir. Sivas yöresinde dillendirilen metaforik ifadesiyle
“Beşik-Eşik-Keşik” (Doğum, Evlenme, Ölüm) olarak tanımlanan bu
hayat evrelerinde, geçiş törenlerinden biri olan evlilik ve evlilik töreni
önemli ve anlamlı hazırlıklar gerektiren bir süreçtir. Gelenekler açısından
zengin Anadolu kültüründe; aile ilişkilerine, çocukların evlenmelerine ve
bu evlilik sürecinde yer alan pek çok geleneğe ve inanca büyük önem verilir.
Bu bağlamda evlenme gelenekleri ve buna ait inanç ve görenekler, kuralları
toplum tarafından belirlenerek kesinleştirilmiş kutsal bir tören etrafında
şekillenir. ‘Gel-’ fiil köküne bağlı olarak türetilmiş olan ve evlenmenin
aslî unsurlarından biri olan ‘Gelin’; aileye gelen kişi olarak küçük erkek
kardeşin veya oğulun karısına verilen isimdir. Eski şeklinin “Kelin” olduğu
anlaşılan bu ifade, anlamı açık olduğu üzere “gelen kimse” demektir. Çalışmada;
Sivas evlenme geleneği çerçevesinde, aslî unsurlardan “gelin”
üzerinde yoğunlaşılarak; yerel kültür içinde kavramdan işlevsele açılan boyutları
ve aşamaları, maddi ve manevi göstergeler ve zengin “gelin” kültürü
etrafındaki birikim eşliğinde yörede kullanılan atasözü, deyim, kalıp ifadeler,
inançlar, giyim-kuşam, ilişkiler, türküler ve ritüeller izdüşümünde değerlendirilmeye
gidilecektir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- ATMACA Emine-ADZHUMEROVA Reshide; (2010) “Kapı ve Eşik Kelimeleri
- Üzerine”, Sakarya Üniversitesi Fen Edebiyat Dergisi, Sayı: 2, s. 23-45
Ayrıntılar
| Bölüm | Makaleler |
|---|---|
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Aralık 2016 |
| Gönderilme Tarihi | 30 Kasım 2016 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2016 |