Öz
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Bakırcıoğlu, Ziya: (1977), “Cenânî” mad. Türk Dili ve Edebiyatı An- siklopedisi, Devirler, İsimler, Eserler, Terimler, Dergâh Yay., C.2, İstanbul.
- Bozacı, Selami:(1980), “Türk Edebiyatında Surnameler” İ.Ü. Türkiyat Enstitüsü. Tez Nu: 2137.
- Cinânî Hayâtı, Eserleri, Dîvânının Tenkidli Metni, (1994), (hzl.Cihan Okuyucu), AKDTYK, TDK. Yay. Ankara.
- Dadaş, Cevdet; ( 2002 ), “Osmanlı Arşiv Belgelerinde Şairlere Verilen Câize ve İhsanlar”, Türkler Ansiklopedisi C.11, Yeni Türkiye Yay. Ankara, s.748-757.
- Devellioğlu, Ferit; (1986), Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lügat, 7. Baskı, Aydın Kitabevi, Ankara.
- İnalcık, Halil; (2003), Şâir ve Patron, Patrimonyal Devlet ve Sanat Üzerinde Sosyolojik Bir İnceleme, Doğu-Batı Yayınları, Ankara.
- Karaalioğlu, Seyit Kemal; (1983), Ansiklopedik Edebiyat Sözlüğü, İnkılâp ve Aka Kitabevi, 3. Bas. İstanbul.
- Okuyucu, Cihan; (1996), Cinânî, Hayatı, Eserleri ve Divanı’ndan Seçmeler, KB. Yay. Ankara.
- Pala, İskender; (2001), “Kasîde” mad. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, C.24, İstanbul. s.564-566.
- “Sûrnâme”, Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi, C. 8, Dergah Yay., İstanbul, s. 56-58.
Öz
Divan şairlerine verilen hediyeler, câize ve ihsanlar hakkında Osmanlı arşiv belgelerinde ya da in‘âm defterlerinde kimi bilgiler verilmektedir. Sûrnâmelerde de düğün ve şenliklerde verilen hediyelerden, kitap, kumaş, giyecek, kürk v.b. den söz edilmektedir. Ayrıca, divan şairlerinin divanlarında şairlerin değişik sebeplerle aldıkları ya da kendilerine verilmesini istedikleri hediyelere ilişkin bazı bilgi ve açıklamaların yer aldığı şiir örneklerine rastlamak mümkündür. 16. yüzyıl divan şairi Cinânî’nin Divanı’nda yer alan hediye konulu iki şiiri biçim, içerik, dil ve anlatım özellikleri bakımından değerlendireceğiz. Cinânî’nin inceleyeceğimiz şiirlerinden birincisini şair, bir dostunun kendisine destâr hediye etme sözü vermesine rağmen sözünü yerine getirmeyişi nedeniyle ikincisini ise, padişahı övmek ve kendisine bir elbise hediye edilmesini istemek için yazmıştır. Her iki şiirde de dönemin yaşamına, kültürüne ışık tutan bilgilerle mizah ve hiciv unsurları bulunmaktadır. Cinânî’nin iki şiirinde olduğu gibi döneminin sosyal yaşamına, mizah ve hicvine, hediye anlayışı ve çeşitlerine dair bilgiler içeren şiir örnekleri kültür tarihi açısından önemli ipuçları vermektedir. Yapacağımız inceleme aracığıyla bir divan şairinin şiirlerinden yola çıkarak bu şiirlerin yazıldığı dönemin özelliklerine, sosyal hayatına, mizah ve hicvine, hediye anlayışı ve çeşitlerine ilişkin bilgilere katkıda bulunmayı amaçlıyoruz
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Bakırcıoğlu, Ziya: (1977), “Cenânî” mad. Türk Dili ve Edebiyatı An- siklopedisi, Devirler, İsimler, Eserler, Terimler, Dergâh Yay., C.2, İstanbul.
- Bozacı, Selami:(1980), “Türk Edebiyatında Surnameler” İ.Ü. Türkiyat Enstitüsü. Tez Nu: 2137.
- Cinânî Hayâtı, Eserleri, Dîvânının Tenkidli Metni, (1994), (hzl.Cihan Okuyucu), AKDTYK, TDK. Yay. Ankara.
- Dadaş, Cevdet; ( 2002 ), “Osmanlı Arşiv Belgelerinde Şairlere Verilen Câize ve İhsanlar”, Türkler Ansiklopedisi C.11, Yeni Türkiye Yay. Ankara, s.748-757.
- Devellioğlu, Ferit; (1986), Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lügat, 7. Baskı, Aydın Kitabevi, Ankara.
- İnalcık, Halil; (2003), Şâir ve Patron, Patrimonyal Devlet ve Sanat Üzerinde Sosyolojik Bir İnceleme, Doğu-Batı Yayınları, Ankara.
- Karaalioğlu, Seyit Kemal; (1983), Ansiklopedik Edebiyat Sözlüğü, İnkılâp ve Aka Kitabevi, 3. Bas. İstanbul.
- Okuyucu, Cihan; (1996), Cinânî, Hayatı, Eserleri ve Divanı’ndan Seçmeler, KB. Yay. Ankara.
- Pala, İskender; (2001), “Kasîde” mad. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, C.24, İstanbul. s.564-566.
- “Sûrnâme”, Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi, C. 8, Dergah Yay., İstanbul, s. 56-58.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Mart 2006 |
| Gönderilme Tarihi | 31 Ekim 2014 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2006 Sayı: 20 |