Kültür Aktarımında Yazılı Anlatımın Rolü

Yıl 2010, Sayı: 27, 595 - 619, 01.01.2010

Yrd. Doç. Dr. Kezban Tekşan

Öz

Anahtar Kelimeler

-

KÜLTÜR AKTARIMINDA YAZILI ANLATIMIN ROLÜ

Öz

Bugün dil öğretiminin tartışılmayan değerlerinden biri “kültür öğretimi”, “kültür aktarımı”dır. Öğrenciler Türk kültürünü anlatan metinleri ne kadar okursa okusun veya dinlerse dinlesin bu metinlerdeki kültür unsurlarını yazılı ve sözlü olarak başkasına aktarmazsa bu kültür unsurlarını bilip, sahiplenip sevemez. Bunun için dil derslerinde yazma çalışmalarını Türk kültür unsurlarını tanıtıp benimsetebilecek şekilde düzenlemek gerekir Türkçeyi ve Türk kültürünü öğretmek amaç olduğu zaman akla ilk gelen metinler Halk Edebiyatı metinleri olmalıdır. Çünkü Halk Edebiyatı ürünleri, hem kültür zenginliğimizi hem de Türkçemizi bugünlere aktarmışlardır. Türkçe dersinde türkü, mani, şiir, hikâye, destan, masal, halk fıkrası (özellikle Nasrettin Hoca fıkraları bu konuda çok güzel imkânlar sunar.) fabl, tekerleme ve bilmece gibi halk edebiyatı türleri aracılığıyla öğrencilere kültürümüzü öğretebiliriz Kültür aktarımı konusunda kullanılabilecek diğer metinler de usta yazarların eserleridir. Çünkü bir milletin dilini en iyi kullanan yazarlardır. Bu yazarların eserlerindeki güzel ve doğru Türkçe öğrenciler için örnek oluşturacaktır. Bu konunda yapılacak yazma çalışmaları çok ve çeşitli olabilir fakat özellikle Türk kültürünü yansıtan metinlerden hareketle yapılacak Dikte çalışması, Not alma, Özet çıkarma, Yeniden yazma, Sıraya koyma, Yer değiştirme, Devam ettirme, Değiştirme, Çerçeveyi doldurma, Esinlendirmek, Kelime ağları oluşturmak ve Resim kullanma gibi çalışmalar Türk kültürünü öğrencilere tanıtıp sevdirmede önemli rol oynarlar

Anahtar Kelimeler

Türk kültürü, Kültür aktarımı, Halk edebiyatı ürünleri, Yazma çalışmaları

Kaynakça

• AKTAŞ, Şerif (1989), Kompozisyon Öğretimi Üzerine, Ankara.
• AKYÜZ, Yahya (1994) Türk Eğitim Tarihi, Kültür Koleji Yayınları, İstanbul.
• AYTAÇ, Gürsel (1997), Karşılaştırmalı Edebiyat Bilimi, Gündoğan Yayınları, Ankara.
• BORATAV, Pertev Naili (1998), Az Gittik Uz Gittik, İstanbul.
• BRUNER, Jerome S. (1991), Bir Öğretim Kuramına Doğru, (çev. F. Varış-T. Gürkan) Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara.
• BUZAN, T.-KEENE, R. (1997), Dehanın El Kitabı, (çev. Sinem Gül), Sabah Yayınları, İstanbul.
• DUYMAZ, Recep (1986), Uygulamalı Kompozisyon Bilgileri, İstanbul.
• DEMİREL, Özcan (1993), Yabancı Dil Öğretimi, Usem Yayınları, Ankara.
• DURUKAFA, Gönül (1992), “Cluster Metodu”, G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, C. VIII, S. 3 , s. 83-114, Ankara.
• EYÜPOĞLU, Sabahattin (1981), Sanat Üzerine Denemeler ve Eleştiriler, İstan- bul.
• GÖĞÜŞ, Beşir (1971), Anadili Olarak Türkçe’nin Öğretimine Tarihsel Bir Ba- kış, Ankara.
• GÖKÇEN, Enver Naci (1977), Kompozisyon İlkeleri ve Antolojisi, İstanbul.
• KANTEMİR, Enise (1976), Türk Dili ve Edebiyat Öğretmeni, M.E.B Yayınları, İstanbul.
• KARAALİOĞLU, S. Kemal (1982), Kompozisyon Sanatı, İstanbul.
• KARATAY, Namdar Rahmi (1945), Yazma Dersleri, Maarif Matbaa, İstanbul.
• MEB (Milli Eğitim Bakanlığı) (1982), Temel Eğitim Programı, MEB Basımevi, İstanbul.
• MARSHALL, Julia (1974), Anadili Öğretimi (çev. Cahit Külebi), MEB Basıme- vi, İstanbul.
• NOYANALPAN, Ningur (1991), “Eğitimde Yaratıcılığa Genel Bakış.” Yaratıcı- lık ve Eğitim, Türk Eğitim Derneği Yayınları, Ankara.
• OKTAR, L.- YAĞCIOĞLU, A. S. (1991), “Metnin Retorik Yapısının Okuma Anlama Becerisi Üzerindeki Etkileri, (K.İMER-N.E.UZUN) VII. Dilbilim Kurultayı Bildirileri, Ankara.
• ÖZDEN, Yüksel (1999), Öğrenme ve Öğretme, Pegem Yayıncılık, Ankara.
• RICO, Gabriele (2000), Writing The Natural Way, U.S.A.
• RINVOLUCIL, Mario (1995), “Dikte. Eski Bir Uygulama-Yeni Bir Yöntem Bilim” (çev. Hakan Gür), Dil Dergisi, Ankara Üniversitesi Yayınları, An- kara.
• ROBBİNS, Anthony (1993), Sınırsız Güç (çev. Mehmet Değirmenci), İnkılap Kitabevi, İstanbul.
• TANSEL, Fevziye Abdullah (1985), İyi ve Doğru Yazma Usûlleri I-II, İstanbul.
• TEKŞAN, Keziban (2001), Yazma Çalışmalarında Ön Hazırlığın Etkisi, (Ça- nakkale On Sekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılma- mış Doktora Tezi), Çanakkale.
• WHITE, R.-V. ARNDT (1997), Process Writing, U.S.A.
• YALÇIN, S. Dilek (1998), “Yazma Eğitiminde Yeni Bir Araştırma Alanı. Yara- tıcı Yazarlık” Türkçenin Öğretimi ve Eğitimi, Sempozyum Bildirileri, 5-6 Haziran 1998, Ankara Üniversitesi TÖMER Gaziantep Şubesi, Gazian- tep, s.145-152.
• YÖK (Yüksek Öğretim Kurumu) (1997), YÖK Dünya Bankası Milli Eğitimi Geliştirme
• Projesi Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimi, Ankara.
• YÜKSEL, Sedit (1980), Şeyh Galip Eserlerinin Dil ve Sanat Değeri, Kültür Yayınları, Ankara.