Görsel Okuryazarlık

Yıl 2010, Sayı: 27, 691 - 705, 01.01.2010

Arş. Gör. M. Sait Tüzel

Öz

Anahtar Kelimeler

-

GÖRSEL OKURYAZARLIK

Öz

Çağımızda geleneksel okuryazarlığın yanı sıra, teknolojik gelişmeler doğrultusunda, görsel okuryazarlık, medya okuryazarlığı, sinema okuryazarlığı, televizyon okuryazarlığı ve bilgisayar okuryazarlığı gibi okuryazarlık türleri ortaya çıkmıştır. Eğitimin, bireyi hayata hazırlama ilkesi göz önüne alındığında, bireylerin bu okuryazarlık türlerinden haberdar edilmesi ve bu türlere yönelik becerilerinin geliştirilmesi büyük önem arz etmektedir. Yeni ortaya çıkan bu okuryazarlık türlerinden bir tanesi olan “görsel okuryazarlık”, ülkemizde “görsel okuma ve görsel sunu” öğrenme alanı başlığı altında Türkçe Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu 1-5’te yer almaktadır. Bu çalışmada da bu noktadan hareketle, “görsel okuryazarlık” kavramı ve bu kavramın ana dili derslerindeki yeri, ortaya çıkan yeni teknolojiler doğrultusunda açıklanmaya çalışılacaktır

Anahtar Kelimeler

21. Yüzyıl Okuryazarlığı, Görsel Okuryazarlık, Ana Dili Eğitimi

Kaynakça

• ANDERSEN. M. vd (……..), “Visual Literacy, The Internet And Education” www.inquiry.uiuc.edu/bin/file_serve.cgi?file=u12021/391finaldraft.doc (son erişim 21.07.2009).
• AUSBURN, L.J. ve F. B. Ausburn (1978), Visual Literacy: Background Theory and Practice, Programmed Learning And Educational Technology. BAMFORD, Anne (2008),
• “The Visual Literacy White Paper”,
• http://www.adobe.co.uk/education (son erişim 22.06.2009).
• BOLTER, Jay David, Joyce, Michael – Smith, John B. (1993), Getting Started with Sroryspace Cambridge, Mass.: Eastgate Systems.
• BOX C.A. Cochenour. J. (1998), “Visual Literacy: What Do Prospective Teachers Need Toknow?”, Visual Literacy İn Life And Learning, The 19th Annual Conference of the İnternational Visual Literacy Association. Published in Virginia.
• ÇEÇEN, M. A. Ve Çiftçi, Ö. (2007), “İlkögretim 6. Sınıf Türkçe Ders Kitapla- rında Yer Alan Metinlerin Tür ve Tema Açısından İnncelenmesi” Milli Egitim, 173, 39-49.
• DEBES, John (1968), “Some Foundations Of Visual Literacy”, Audio Visual İnstruction, 13, s. 961-964.
• DUMAN, A. (2003), “Türk Soylulara Türkiye Türkçesi Öğretiminde Metin Se- çimi”, Türklük Bilimi Araştırmaları (Türkçenin Öğretimi Özel Sayısı), 13, s. 151-154.
• FELTEN, Peter, (2008), “Visual Literacy”, Change, November-December, s. 60- 64.
• FİSH, Stanley (1980), “Is There A Text İn This Class?”, The Authorityof İnterpretive Communities, Mass.: Harvard Universty Press, Cambridge.
• FREEDMAN, K Ve F. Hernandez (1998), Curriculum, Culture And Art Education: Contemporary Perspectives, State University of New York Press, New York.
• GEE, James Paul (2003), What Video Games Have To Teaching Us About Literacy And Learning, Palgrave Macmillan, New York.
• GEERTZ, Clifford (1980), “Blurred Genres”, The American Scholar, 49, s. 165- 179.
• GİORGİS, C.-Johnson, N. J.- Bonomo, A.-Colbert, C., (1999) “Visual Literacy”, Reading Teacher, 53(2), s. 146-153.
• HOFFMAN, Gregg (2000), “Visual Literacy Needed İn The 21st Century”, Etc., 57 (2), 219-222 Summ (Ulakbim).
• İŞLER, Şinasi (2002), “Günümüzde Görsel Okuryazarlık Ve Görsel Okuryazar- lık Eğitimi”, Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, XV(1), s. 153-161.
• KÖKSAL, Kemal- Temur, T.- Akçam, H. (2006) “İlköğretim 1. Sınıf Öğrencile- rinin Görsel Okuma Becerileri Üzerine Bir Araştırma”, Gazi Üniversitesi Ulusal Sınıf Öğretmenliği Kongresi Bildiri Kitabı, s. 189-196.
• KURU, Armağan (2009), İlköğretim Beşinci Sınıf Türkçe Dersi Öğretim Prog- ramında Yer Alan Görsel Okuma ve Görsel Sunu Becerilerinin Öğretmen Görüşleri Doğrultusunda İncelenmesi, (Çukurova Üniversitesi Yayın- lanmamış Yüksek Lisans Tezi), Adana.
• KRESS, Gunther (2003) Literacy İn The New Media Age, Routledge, New York.
• LESTER, Paul Martin (2000), Visual Communication: Images With Messages, 2nd Ed., Wadsworth.
• MEB (2005), İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programı Ve Kılavuzu (1-5. Sı- nıflar), MEB Yayınları, Ankara.
• MEB (2006), İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programı Ve Kılavuzu (6,7,8. Sı
• nıflar), MEB Yayınları, Ankara.
• MİTCHELL, W. J. (1995), Picturetheory: Essays On Verbal And Visual Representation, University Of Chicago Press, Chicago.
• MORİARTY, S.E. “A Conceptual Map Of Visual Communication”, Journal Of Visual Literacy, 17:2, s. 9-24,
• ORİNG, S. (2000), “A Call For Visual Literacy”, School Arts, April, s. 58-59.
• OBLİNGER, D. G (2005), “Educating The Net Generation”, Boulder, Educause.
• PARSA, Alev Fatoş (2004), “İmgenin Gücü Ve Görsel Kültürün Yükselişi” Ana Dili, 33, s. 59-66.
• PARSA, Alev Fatoş (2007), “Görsel Okuryazarlık”, Fotografya, S. 20 http://www.fotografya. gen.tr/cnd/index.php?id=248,0,0,1,0,0 (son erişim 22.04.2009).
• PETTERSON, Rune (1993), Visual İnformation, Educational Technology, Englewood, Cliffs.
• PURVES, D., & Lotto, R. B. (2003), Why We See What We Do: An Empirical Theory Of Vision, Sunderland, Ma: Sinauer Associates.
• ROBERTSON, M.S.M. (2007), “Teaching Visual Literacy İn The Secondary English/ Language Arts Classroom: An Exploration Of Teachers’ Attitudes, state.edu/dspace/handle/2097;/269-14k (son erişim 06.08.2009). And Aplication”, krex.k
• ROSE, Gillian (2001), Visual Methodologies, Sage Publication, London.
• SANDERS, Barry (1999), Öküzün A’sı – Elektronik Çağda Yazılı Kültürün Çö- küşü Ve Şiddetin Yükselişi, (çev. Tahir Şehnaz), Ayrıntı Yayınları, İstan- bul-Universite de Nantes, Nantes.
• SÖNMEZ, Özge (2005), L’Enseignement de la Culture- Civilisation Française dans les Manuels Scolaries Utilises en Turquie, (Universite de Nantes Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Nantes.
• TDK (2005), Türkçe Sözlük, Türk Dil Kurumu, Ankara.
• TİTON, Jeff Todd (1995), “Text”, The Journal Of American Folklore,108, s. 58- 69.
• TÜZEL, Sait (2009), “İlköğretim Türkçe Dersi Programlarının Görsel Okuma Bağlamında Değerlendirilmesi”, İnternational Symposium on Sustainable Development, 9-10 Haziran, Sarajevo.