“Mitoloji ve Şiir”in İzinde Ahmet Midhat Efendi’nin Mitolojiye Dair Görüşleri

Yıl 2011, Sayı: 29, 103 - 120, 01.03.2011

Arş. Gör. Neşe Demirci

Öz

Anahtar Kelimeler

-

“MİTOLOJİ VE ŞİİR”İN İZİNDE AHMET MİDHAT EFENDİ’NİN MİTOLOJİYE DAİR GÖRÜŞLERİ

Öz

Tanzimat döneminde birçok aydın, edebiyatı yenileştirmek için çözümler sunmuştur. Dönemin öncü isimlerinden Ahmet Midhat Efendi’nin sunduğu önerilerden birisi de mitolojidir. Yazar farklı eserlerinde defalarca mitoloji hakkında bilgi vermiş, genç edebiyatçıları konuya yönlendirmiştir. Bu yazıda, “Mitoloji ve Şiir” adlı, ismi çokça anılan; ancak yeterince incelenmemiş olan makaleler dizisinden yola çıkılarak Ahmet Midhat Efendi’nin mitolojiye dair girişimleri ve söyledikleri yorumlanmaya çalışılmıştır

Anahtar Kelimeler

Mitoloji, şiir, Avrupa, Yunan, Ahmet Midhat

Kaynakça

• ADIVAR, Abdülhak Adnan (1970), Osmanlı Türklerinde İlim, Remzi Kitabevi, İstanbul.
• Ahmet Midhat Efendi (1309), Ahmet Metin ve Şirzat, Tercüman-ı Hakikat gaze- tesine ilave yollu derc olunduktan sonra ilk defa olarak Maarif Nezareti Celilesinin dahi ruhsatıyla kitap suretinde tab olunmuştur, İstanbul.
• Ahmet Midhat Efendi (2000), Bütün Eserleri Romanlar XIV Cinli Han- Taaffüf- Gönüllü, TDK Yayınları, Ankara.
• Ahmet Midhat Efendi (2002), Menfa/Sürgün Hatıraları (hzl: Handan İnci), Ar- ma Yayınları, İstanbul.
• Ahmet Mithat (2003), Ahbar-ı Asara Tamim-i Enzar (1307/1890) Edebi Eserlere Genel Bir Bakış (Yayına Hazırlayan: Nüket Esen), İletişim Yayıncılık, İs- tanbul.
• AKŞİT, İlhan (1972), Turuva Rehberi, Fatih Yayınevi Matbaası, İstanbul.
• AŞA, H. Emel (1995), “Fatma Âliye Hanım”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm An
• siklopedisi, s. 261-262, İstanbul.
• BAKIRCIOĞLU, Ziya (1977), “Dağarcık”, Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi Devirler/İsimler/Eserler/Terimler, s. 181, Dergâh Yayınları, İstanbul.
• ENGİNÜN, İnci (2010), “Ahmet Midhat Efendi ve Mitoloji”, Türk Edebiyatı, S. 440, s. 10-14.
• ERHAT, Azra (2008), Mitoloji Sözlüğü, Remzi Kitabevi, İstanbul.
• ERTOP, Konur (1992), “Bizim İçin Mitologya”, Varlık, S. 1015, s. 21-22.
• FİNDLEY, Carter V. (1999), Ahmet Midhat Efendi Avrupa’da, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul.
• GÖKÇE, M. Selim (2010) “Yunan Mitolojisi ve Türk- İslâm Kültürü”, Türk Edebiyatı. S. 440, s. 15-20.
• HAS-ER, Melin (1959), Tanzimat Devrinde Latin ve Grek Antikitesi İle İlgili Neşriyat (1254-1300 Seneleri arasında Neşredilen Kitaplar ve Muhtelif Mecmualarda Çıkan Yazılar) (Yayımlanmamış Lisans Tezi), İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türkoloji Bölümü, İstanbul.
• HAS-ER, Melin (2000), Tanzimat Devri Türk Romanında Kadın Kahramanlar, Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları, Ankara.
• HİSAR, Abdülhak Şinasi (2010), Türk Müzeciliği, Yapı Kredi Yayınları, İstan- bul.
• KAPLAN, Ramazan (1998), Klasikler Tartışması Başlangıç Dönemi, Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları, Ankara.
• KOZ, Sabri (2002), “Ahmet Mithat Efendi’nin Eserleri”, Kitap-lık, S. 54, s. 160- 173.
• KRANZ, Walther (1976), Antik Felsefe Metinler ve Açıklamalar, Edebiyat Fa- kültesi Basımevi, İstanbul.
• Ksenofon (1302/1886), Hüsrevname (Çev.: Ahmet Midhat Efendi), Tercüman-ı Hakikat Gazetesine Tefrika Eyledikten Sonra Maarif Nezaret-i Celilesinin Ruhsatıyla Ayrıca Kitap Şeklinde Dahi Tab Olunmuştur, İstanbul.
• Nabizâde Nâzım (1309/1893), Esatir, Maarif Nezaret-i Celilesinin ruhsatıyla tab olunmuştur, sahip ve nâşiri Asır Kütüphanesi Sahibi Kirkor, İstanbul.
• NECATİGİL, Behçet (1973), 100 Soruda Mitologya, Gerçek Yayınevi, İstanbul.
• OKAY, Orhan (1991), Batı Medeniyeti Karşısında Ahmet Midhat Efendi, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, İstanbul.
• ÖZÖN, Mustafa Nihat (1985), Türkçede Roman, İletişim Yayınları, İstanbul.
• Şemsettin Sami (2007), Esatir Dünya Mitolojisinden Örnekler (Hazırlayan: Cen- giz Batuk), İnsan Yayınları, İstanbul.
• TANPINAR, Ahmet Hamdi (2007), XIX. Asır Türk Edebiyatı Tarihi, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
• TOKER, Şevket (t.y.), Türk Edebiyatında Nev Yunanîlik [Elektronik Sürüm], http://www.ege-edebiyat.org/docs/582.pdf.
• TÖKEL, Dursun Ali (2000), Divan Şiirinde Mitolojik Unsurlar, Akçağ Yayınla- rı, Ankara.
• TÖKEL, Dursun Ali (2006), “Edebî Metin ve Mitoloji: Samanlıkta İğne Arama- ya Dair”, Hece “Şiir ve Mit”, S. 119, s. 76-85.
• YÜKSEL, Süheylâ (2010), Türk Edebiyatında Yunan Antikitesi, Asitan Yayınla- rı, Sivas.