Yaratıcı İnsan-Sıradan İnsan ve “Bağışla Onları” Romanı

Yıl 2011, Sayı: 29, 259 - 274, 01.03.2011

Arş. Gör. Dr. Oğuz Öcal

Öz

Anahtar Kelimeler

-

YARATICI İNSAN-SIRADAN İNSAN ve “BAĞIŞLA ONLARI” ROMANI

Öz

İnsan, doğal-tinsel/tarihsel bir bütündür. Diğer bir ifadeyle
hem doğal/biyo-psişik, hem tinsel/tarihsel bir varlık olan insanı insan kı-
lan, sadece doğal özellik/olanaklarını (yemek içmek, boşaltmak, türünü
devam ettirmek) değil, aynı zamanda tinsel özellik/olanaklarını da gerçekleştirmesidir.
Felsefî antropoloji, bir bütün olan insanın olanakları-
nı/özelliklerini/varlık şartlarını; bilmek, yapıp etmek, değerlerin sesini
duymak, inanmak, kendini vermek, ideleştirmek, sanatın yaratıcısı olmak,
önceden görmek vs. olarak sıralar. İnsanı, olanaklarıyla ilişkisi ve onlar
karşısında takındığı tavrı göz önünde bulundurarak yaratıcı/bilge/trajik insan
ve sıradan insan olarak ikiye ayırır. Yaratıcı insan, türünün olanaklarını
gerçekleştiren kişidir. Onu o yapan bilim, sanat, felsefe, sorumluluk
gibi yüksek değerlerin belirlemesinde olmasıdır. Sıradan insan ise gerçekleştirildiği
takdirde kendisini insanlaştıracak olan olanaklara kapalı kalan;
çoğu zaman küçük, gündelik çıkarlarının peşinde, mal-mülk edinme, zengin
ve ünlü olma gibi araç değerlerin belirlemesinde olan bireydir. Diğer
bir ifadeyle yaratıcı insan, varlığının olanaklarını doğal/tinsel bütünlüğü-
nü parçalamadan gerçekleştiren, sıradan insansa gerçekleştiremeyen insandır.

Bu yazıda öncelikle insan, insanın özellikleri/olanakları, yaratıcı
ve sıradan insan kavramları tanımlanmaya çalışılmış; daha sonra yaratıcı
bir insan olan Muhsin Ertuğrul’un yaşamını konu alan Bağışla Onları
romanı ele alınmış ve roman teknik bakımdan değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

İnsan, yaratıcı insan, sıradan insan, biyografik roman, Tarık Dursun K., Bağışla Onları.

Kaynakça

• APAYDIN, Mustafa (2002), “Biyografik Roman Türünün Türk Edebiyatındaki Gelişimi Üzerine Bazı Dikkatler”, Türk Romanı Özel Sayısı, Hece, Ma- yıs/Haziran/Temmuz 2002, S. 65/66/67, s.460-469.
• ÇETİŞLİ, İsmail (2004), Metin Tahlillerine Giriş-2 -Hikâye-Roman-Tiyatro-, Akçağ Yayınları, Ankara.
• ERTUĞRUL, Muhsin (2007), Benden Sonra Tufan Olmasın -Anılar-, Remzi Kitapevi, İstanbul.
• GASSET, Ortega Y (1999), İnsan ve “Herkes”, (çev. Neyire Gül Işık), Metis Yayınları, İstanbul.
• İSLÂM, Ayşenur (2001), “Biyografi ile Roman Arasında: Adı Aylin”, Türkbilig 2001/2, s.65-75.
• K[AKINÇ], Tarık Dursun (1989), Bağışla Onları, Bilgi Yayınevi, Ankara.
• MENGÜŞOĞLU, Takiyettin (1988), İnsan Felsefesi, Remzi Kitapevi, İstanbul.
• MENTEŞE, Oya Batum (2000), “Gerçek, Kurmaca ve Roman-Biyografiler: Julıan Barnes’in Flubert’in Papağanı ve Peter Ackroyd’ın Dıckens’ı”, Türk Dili, Mart 2000, S. 579, s.265-273.
• ÖZCAN, Muttalip (2006), İnsan Felsefesi: İnsanın Neliği Üstüne Bir Soruştur- ma, Bilim Sanat Yayınları, Ankara.
• SONTAG, Susan (2008), “Sanatçı: Örnek Bir Çilekeş”, Sanatçı: Örnek Bir Çile- keş, (Çev. Yurdanur Salman-Müge Gürsoy Sökmen), Metis Yay., İstan- bul, s.73-81.
• ÜLKEN, Hilmi Ziya (2004), Aşk Ahlâkı, Dünya Kitapları, İstanbul.