Şerh Geleneği ve Lâmi’î’nin Şerh-i Dibace-i Gülistan’ı

Yıl 2011, Sayı: 29, 293 - 302, 01.03.2011

Dr. İbrahim İmran Öztahtalı

Öz

Anahtar Kelimeler

-

ŞERH GELENEĞİ VE LÂMİ’Î’NİN ŞERH-İ DİBACE-İ GÜLİSTAN’I

Öz

Lâmi’î’nin doğum tarihi 877/1472 olarak tahmin edilmektedir. Fatih Sultan Mehmed ’in son yıllarıyla, II. Bayezid , Yavuz Sultan Selim ve Kanunî Sultan Süleyman devirlerini yaşamıştır. İyi bir aile eğitimi aldığı bilinen Lâmi’î, şairliğinin yanında Fars edebiyatının tanınmış birçok eserini de Türkçeye aktararak, mensur eserleriyle dikkati çekmiştir. Molla Camî (ö.897/1492)’nin eserlerinin çoğunu Türkçeye tercüme eden Lâmi’î, Camî-i Rûm olarak da anılmış, 938/1532’de Bursa’da vefat etmiştir. Oldukça verimli bir edebî hayatı olan Lâmi’î’nin 45 eseri bilinmektedir. Bunlardan biri de Sa’dî-i Şirazî’nin Gülistan isimli eserinin önsözünü şerh edip, 910/1504’te tamamladığı Şerh-i Dibace-i Gülistan’dır. Makalemizde Nesir, Şerh, Dibace kavramları üzerinde kısaca durulduktan sonra, Sa’dî ve Gülistan’ı tanıtılmış, Şerh-i Dibace-i Gülistan’ın çeşitli yönleri ele alınarak tanıtılmaya çalışılmıştır

Anahtar Kelimeler

Şerh, Gülistan, Dibace, Gülistan Şerhi

Kaynakça

• ATLANSOY, Kadir (1993), Bursa Vefeyatnamelerindeki Şairlerin Biyografileri, (Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi), Bursa.
• BAYRAV, Suheyla (1975), Filolojinin Oluşumu, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınevi, İstanbul.
• BECKER, C.H. (1978), “Dibac”, İslam Ansiklopedisi, C. III, İstanbul.
• ERÜNSAL, İsmail (1990), “Türk Edebiyatı Tarihinin Arşiv Kaynakları IV Lâmi’î Çelebi’nin Terekesi”, Türklük Bilgisi Araştırmaları Fahir İZ Ar- mağanı, New York.
• KARAMANLIOĞLU, Ali Fehmi (1989), Gülistan Tercümesi, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
• Lâmi’î Çelebi, Şerh-i Dibace-i Gülistan, Bursa Yazma ve Eski Basma Eserler Kütüphanesi, Genel 1519.
• LEVEND, Agâh Sırrı (1964), “Ümmet Çağında Ahlâk Kitaplarımız”, TDAY Belleten, Ankara.
• ÖZTAHTALI, İbrahim İmran (1997), Lâmi’î’nin Şerh-i Dibace-i Gülistan’ı, (Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi), Bursa.
• PEKOLCAY, Necla – SEVİM, Emine (1991), Yunus Emre Şerhleri, Kültür Bakanlığı Yayınlan, Ankara.
• SOYSAL, M. Orhan (1978), Eski Türk Edebiyatı Metinleri, İstanbul Sevinç Matbaası, İzmir.
• Sudî, Şerh-i Gülistan (1293), Ali Bey Mat. İstanbul.
• Sudî, Şerh-i Gülistan (l249), Matbaa-i Amire, İstanbul.
• TOLASA, Harun (1982), "15. Yüzyıl Türk Edebiyatı Anadolu Sahası Mesnevileri”, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, S. l. İzmir.
• ÜZGÖR, Tahir (1990), Türkçe Dîvân Dîbâceleri, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
• YAZICI, Tahsin (1997), "Gülistan", İslâm Ansiklopedisi, C. XIV, İstanbul.