Atasözlerinin Dil Bilgisi Öğretiminde Kullanılabilirliği

Yıl 2012, Sayı: 31, 301 - 322, 01.05.2012

Yrd. Doç. Dr. Keziban Keziban Tekşan

Öz

Anahtar Kelimeler

-

ATASÖZLERİNİN DİL BİLGİSİ ÖĞRETİMİNDE KULLANILABİLİRLİĞİ

Öz

Bu araştırmanın temel amacı, atasözlerinin dil bilgisi öğretiminde örnek metin olarak kullanılabilirliğini göstermektir. Bir milletinin kültürel kimliğini yansıtan atasözleri çok eskiden beri dil öğretiminde kullanılmıştır. Dil bilgisinin kuralları ses bilgisi, yapı bilgisi ve cümle bilgisi olarak üç ana bölümden oluşur. Araştırmada bu üç alanla ilgili örnek atasözleri tarama yöntemiyle belirlenmiştir. Atasözlerinde dil bilgisinin bu alanlarıyla ilgili kuralları yansıtan örneklerin çok olduğu tespit edilmiştir. Bundan hareketle dil bilgisi kurallarının öğretiminde atasözlerinin örnek metin olarak kullanılabilirliği sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuca göre dil bilgisi kuralları atasözlerinden hareketle öğretilirse aktif öğrenme gerçekleşir. Atasözleri, kısa, özlü, etkileyici ve sanatlı sözlerdir. Dil bilgisi öğretiminde bu metinlerin kullanılması öğrencilerin ilgisini çeker. Kolay öğrenildikleri için atasözlerinden hareketle öğretilen dil bilgisi kuralları da kolay öğrenilebilir ve kalıcı olur. Atasözleri dil bilgisinin kurallarıyla ilgili bol örnek imkânı sunar. Ayrıca dilin doğal kullanımını gösterir. Atasözlerinden hareketle dil bilgisi öğretmek öğrencilere kendi kültür değerlerini farkına varmadan kendi kendilerine öğrenme imkânı verir. Dil bilgisi öğretiminde atasözlerine örnek metin olarak yer verilmeli bu sözlerden hareketle dil bilgisi öğretimi gerçekleştirilmelidir. Böylece hem dilin kuralları hem de o dilin kültür değerleri öğretilmiş olur

Anahtar Kelimeler

Atasözleri, dil bilgisi, kültür öğretimi, ses bilgisi, yapı bilgisi, cümle bilgisi

Kaynakça

• AKSOY, Ömer Asım (1988), Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü, İnkılâp Kitapevi, İstanbul.
• AKYÜZ, Yahya (1994), Türk Eğitim Tarihi, Kültür koleji Yayınları, İstanbul
• BANGUOĞLU, Tahsin (1979), Ana Hatlarıyle Türk Grameri, Dergâh Yayınları, İstanbul.
• EKER, Süer (2006), Çağdaş Türk Dili, Grafiker Yayınları, Ankara
• ERGİN, Muharrem,(1972), Türk Dil Bilgisi, Minnetoğlu Yayınları, İstanbul
• GÖĞÜŞ, Beşir (1978), Orta Dereceli Okullarımızda Türkçe ve Yazın Eğitimi, Gül Yayınevi, Ankara.
• HENGİRMEN, Mehmet (2002), Türkçe Dilbilgisi, Engin Yayınevi, Ankara
• ÖZCAN, Başkan (2003), Bildirişim(İnsan-Dil ve Ötesi), Multilingual Yayınları, stanbul.
• NEJAT, Muallioğlu (1999), Türkçe Bilen Aranıyor, Avcıol Basım, İstanbul.
• ÇEÇEN, Mehmet Akif-Aytaş Gıyasettin (2008), “Metne Dayalı Dil Bilgisi Öğre- timinin Dil Bilgisi Başarısına Etkisi”,Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, S: 1.
• BAŞ Bayram (2002), Türkçe Temel Dil Becerilerinin Öğretiminde Atasözlerinin Kullanımı”, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, S: 12
• TÜM, Gülden (2010), Atasözlerinin Değişik Kültürleri ve Dilleri Anlamadaki Rolü”, İnternational Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, S. 4.
• ÖZBAY, Murat- Melanlıoğlu Deniz (2008), “Kelime öğretiminde Örneklemenin Önemi ve Divanü Lüğat-it Türk”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bi- limler Dergisi, S: 10.