HAFTALIK GAZETE

Yıl 2021, Sayı: 50, 165 - 184, 05.12.2021

Esra Topçu

Öz

Basın yayın hayatı bir devrin siyasî ve sosyal yapısına tanıklık etmesi bakımından önemlidir. II. Meşrutiyet’in sonlarına doğru, Millî Edebiyat fikrinin edebiyat camiasında kendini iyice hissettirdiği sıralarda, isminden de anlaşılacağı üzere yedi günde bir yayınlanan Haftalık Gazete, mevcudiyetini sadece sekiz ay devam ettirebilmiştir (27 Haziran 1918-30 Ocak 1919). Varlık gösterdiği süre boyunca gazetenin her sayısında edebî eserlere yer verilmiştir. 1911’de yayınlanan Yeni Lisân makalesinin yarattığı etkiden sonra Fecr-i Âti edebî zümresinin “Sanat sanat içindir.” düsturunun aksine başlayan dilde sadeleşme, halk edebiyatı kaynaklarına yönelme ve pek çok alanda olduğu gibi sanatta da millileşmeyi arzulayan bir zihniyet değişimi yaşanmıştır. Bu değişim aşamasında hemen hemen her edebî türden eserin bulunduğu Haftalık Gazete’de eski ve yeni bir aradadır. Bu yüzden Haftalık Gazete’nin edebî alanda net bir çizgisi vardır demek biraz zordur. Fakat ille de bir tercih yapmak zorunda kalırsak incelememiz sırasında karşılaştığımız bazı açıklamalar, fikir yazıları bize, gazetenin genel yaklaşımının Millî Edebiyat çizgisine daha yakın olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Haftalık Gazete, II. Meşrutiyet, I. Dünya Savaşı, Fecr-i Âti, Millî Edebiyat

Kaynakça

• ALTINKAYNAK, Yasemin (2004), Millî Mücadele Romanında Kadın Tipleri, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara
• ARSLAN, Fatih (1995), Şükûfe Nihal Başar (Hayatı-Eserleri) Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Elâzığ
• AŞIR, Ayşe (2018), “Duran, Faik Sabri”, Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü, Ahmet Yesevi Üniversitesi, http://teis. yesevi.edu.tr/madde-detay/faik-sabri-duran (ET: 21.12.2020).
• AYIŞIĞI, Metin (2001), “İzzet Paşa, Ahmet”, TDV İslâm Ansiklopedisi, C. 23, İstanbul, https://islamansiklopedisi.org.tr/izzet-pasa-ahmed (ET:06.01.2021)
• BAŞAR, Şükûfe Nihal (1335/1919), Yıldızlar ve Gölgeler, Türk Kadını ve Talebe Defteri Mu'essisi, Evkaf Matbaası, İstanbul
• DALAN, Mustafa Ersagun (2018), Mehmet Ata Bey Siyasi Hayatı ve Fikirleri (1882-1933), Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ordu
• GÜRSOY, Ülkü (1991), II. Meşrutiyet Dergileri Üzerine Bir Araştırma, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara
• Haftalık Gazete (1336), Evkaf Matbaası, İstanbul
• KORKMAZ Mehmet (2019), Ali Haydar Emir Alpagut: Hayatı ve Eserleri, Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları Sayı/Issue: 35
• POLAT, Nâzım Hikmet (1998), Külliyatına Girmemiş Yazılarıyla Ömer Seyfettin, Arma Yay., İstanbul
• POLAT, Nâzım Hikmet (2005), Rübab Mecmuası, Akçağ Yay., Ankara
• SARIHAN, Zeki (2013), Millî Mücadelede Maarif Ordusu, Tarihçi Kitapevi Yay., İstanbul
• SARITAŞ, Süheyla (2019) “Osman Behçet”, Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü, Ahmet Yesevi Üniversitesi http://teis. yesevi.edu.tr/madde-detay/osman-behcet (ET: 03.01.2021).
• ŞEN, Cafer (2017), Fuat Hulûsi Demirelli’nin Poetikası ve Şiirleri, Kurgan Edebiyat Yay., Ankara
• ŞENGÜL, Abdullah, Çanakkale Savaşlarını Anlatan İlk Tiyatro Eseri: 28 Kânûnuevvel, http://canakkalesavaslari.comu.edu.tr/canakkale-savaslarini-anlatan-ilk-tiyatro-eseri-yi.html (ET: 16.01.2021)
• YILMAZ, Sabanur (2009), Devrin Kadın Edebiyatına Katkısı Bakımından Kadınlar Dünyası Dergisi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul
• YİVLİ, Oktay (2019), “Alyanakoğlu, Cemil Süleyman”, Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü, Ahmet Yesevi Üniversitesi, http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/cemil-suleyman (ET:09.01.2021)