ANKEBUT GAZETESİ

Yıl 2022, Sayı: 51, 203 - 224, 13.06.2022

Osman Yıldız

Öz

Ankebut adı ile 1920 – 1923 yıllarında Kıbrıs’ta çıkan gazetenin 4’ü ilave olmak üzere toplam 142 sayıdan oluşan koleksiyonu bulunmaktadır. Bu koleksiyonun son üç sayısı, mizah gazetesi olarak çıkmıştır. Bu çalışmada mevcut sayıların tamamı incelenerek, gazetenin Kıbrıs zeminindeki rolü, özellikle Yunanistan’a iltihak girişimleri karşısındaki tavrı, Anadolu’da verilen kurtuluş mücadelesiyle ilgili tutumu ve Kıbrıs Türk basın tarihindeki yeri tespit edilecektir. Kıbrıs basını çerçevesinde Ankebut’un Söz ve Davul gazetesi ile olan çatışmaları da dikkatlere sunulacaktır. Gazetenin çoğu sayısında edebî ürünlere de yer verilir. Bu açıdan gazetenin dil ve edebiyat görüşünü yansıtan edebî mahsuller de değerlendirilecektir. Bütün bu değerlendirmelerin yanı sıra Ankebut’la ilgili yapılan bazı çalışmalara da temas edilecektir. Gazete, çıkış anından itibaren birçok değişikliklere uğramıştır. Kimi zaman dergi, kimi zaman da gazete hüviyetinde çıkan Ankebut’ta Derviş Ali Remmal – Mehmet Fikri ikilisinin zaman zaman kendi aralarında çatıştıkları da olur. Gazeteye yansıyan bütün bu olaylar ve değişimler; başlık klişesinden sayfa yapısına kadar dikkatle takip edilerek bir bütün halinde değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler

Ankebut gazetesi, Kıbrıs basını, Kıbrıs şiiri, İltihak, Millî Mücadele

Teşekkür

Her şey için teşekkürler

Kaynakça

• Akarca, Mehmet. “Her Çiz Bâ-zıddeş Kaim Est”. Takvim, 11 Eylül 2011, http://www.takvim.com.tr/Yazarlar/mehmet_akarca/2011/09/11/her-cz-b-ziddes-kim-est (Erişim: 27.02.2022).
• Akgün, Sibel. “Atatürk İlke ve İnkılaplarının Kıbrıs'a ve Kıbrıs Türk Kadınlarına Yansımaları”. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 2006.
• An, Ahmet. Kıbrıs’ın Yetiştirdiği Değerler (1782 – 1889). Akçağ Yayınları, 2002.
• Demiryürek, Meral. “Ankebut ve Millî Mücadele” Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, c. 4, no. 2, 2003.
• Demiryürek, Meral. “Kıbrıs’ta Bir Gazete: Ankebut (1920-1923)”. Müteferrika, Kış, no. 24, 2003.
• Fedai, Harid ve AN, Ahmet (2012); Örnekleriyle Kıbrıs Türk Basın Tarihi I (1891 – 1963), Lefkoşa 2012.
• İrvan, Süleyman. “Kıbrıslı Türk Gazetecilerin Mesleki ve Etik Değerleri”. Küresel İletişim Dergisi, no, 1, Bahar‐2006.
• Karakartal, Oğuz. “Ada Türklerinde (Sakız, Rodos, Girit, Kıbrıs) Eski Türkçe Basının Karakteristikleri Üzerine Bir Deneme”, Editör: Eren Ekici Ercan, Kıbrıs Türk Basını – Tarihsel, Siyasal, Kurumsal ve Güncel Tartışmalar, Eğitim Yayınevi, 2021.
• Mert, Özcan. “Osmanlı Belgelerine Göre Bir Kıbrıs Gazetesi: Zaman”, Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları, c. 0, no 4, 2003.
• Savrun, Ergenekon. (2021); Kıbrıs Politikaları – 1960 ve 1974 Yılları Arasında Türkiye ve İngiltere’nin Karşılaştırmalı Kıbrıs Politikaları, Net Kitaplık Yayıncılık, 2021.
• Sonyel, Salahi R. “Bir Düzeltme: Kıbrıs'ta Yayınlanan İlk Türkçe Gazete”. Yeni Kıbrıs, c. III, no. 3, Lefkoşa 1985.
• Ünlü, Cemalettin. Kıbrıs’ta Basın Olayı (1878-1981). Basım Yayın Genel Müdürlüğü, 1981.
• Yıldız, Osman. Kısa Soluklu Bir Edebiyat Koşusu: Yarın Mecmuası. Tün Yayınları, 2021.
• Yurtbekler, Hasan. Ankebut Gazetesi’nde Millî Mücadele Yazıları (1920-1922). Yakın Doğu Ü., Yüksek Lisans Tezi, 2011, Lefkoşa.