TOKAT-ERBAA İLÇESİNDEKİ HAYVANSAL KAYNAKLI ATIKLARIN ENERJİ POTANSİYEL DEĞERLERİNİN BELİRLENMESİ

Yıl 2019, Cilt: 12 Sayı: 1, 14 - 19, 09.04.2019

Muhammed Taşova

Öz

Ülkemizin biyogaz üretim potansiyel değerleri ile biyogaz
enerjisinden faydalanma miktarı arasındaki oran yaklaşık % 60 civarındadır. Bu
durum mevcut atıklardan daha fazla biyogaz üretiminde kullanılması gerekliliğini
göstermektedir. Tokat' ın Erbaa ilçesi, hayvan sayısı bakımından diğer ilçelere
göre kıyaslandığında ilk sıralarda yer almaktadır. Bu çalışmada Tokat-Erbaa
ilçesine ait Tokat İl Tarım Müdürlüğü' nden temin edilen 2016 yılı hayvan
sayısı verileri kullanılarak ilçedeki, ortalama yaş atık (ton/yıl), kuru madde (ton/yıl), biyogaz (m³/yıl) ve
elde edilebilecek ısı (GJ/m³.yıl) ve elektrik enerjisi (kWh/yıl) değerleri ile
üretilebilecek elektrik enerjisinin ilçede bulunan kaç hanenin yılda elektrik ihtiyacına
yeteceği belirlenmiştir. Parametrelere göre
belirlenen değerler sırasıyla; 137009 ton yaş atık, 45623 ton kuru madde, 1904363
m³ biyogaz, 41460 GJ ısı enerjisi, 8950508 kWh elektrik enerjisi elde
edilebileceği tespit edilmiştir. Elde edilebilecek elektirk enerjisinin ilçede
ortalama 2949 adet hanenin  ihtiyacı karşılanabileceği
bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Erbaa , hayvansal atık , biyogaz üretim potansiyeli

Kaynakça

• [1] Yüksel T., Esen M., 2010. Elazığ İli İçin Çeşitli Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Deneysel Olarak Değerlendirilmesi. Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmalar Dergisi.
• [2] Onurbaş Avcıoğlu, A., Türker U., Demirel Atasoy Z., Koçtürk D., 2011. Tarımsal Kökenli Yenilenebilir Enerjiler. Biyoyakıtlar Kitabı, Önsöz. ISBN: 978 - 605 - 5426 - 71 - 2. Mayıs, 2011.
• [3] Yaldız O., Sözer S., 2005. Farklı Büyüklükteki Biyogaz Tesislerinde Sabit Yatırım ve Enerji Üretimi Maliyet Hesabı. Tarım Makineleri Bilimi dergisi, 1 (3), 214.
• [4] Türe, S., Özdoğan, S., Saygın, Ö., 1994. Sixth energy congress of Turkey. World Energy Council-Turkish National Committee, Proceedings of Technical Session 1,İzmir.
• [5] Demirbaş, A., 2001. Energy balance, energy sources, energy policy, future developments anad energy investments in Türkey. Energy Conservation and Management, 42, 10, 1239-1258.
• [6] Onurbaş Avcıoğlu, A., Türker, U., 2012. Status and potential of biogas energy from animal wastes in Turkey. Renewable and Sustainable Energy Reviews 16, 1557-1561.
• [7] Güngör, G, ve Demirer, G.N., 2003. Et Tavuğu ve Büyükbaş Hayvan Gübresinden Biyogaz Üretim Potansiyeli. II. Yenilenebilir Enerji Kaynakları Sempozyumu, Yeksem, İzmir.
• [8] Kızılaslan, N. and Kızılaslan, H., 2007. Turkey’s Biogas Energy Potential. Energy Sources, Part B, 2: 277–286, DOI: 10.1080/15567240600629377.[9] Gümüşçü, M. ve Uyanık, S., 2010. Güneydoğu Anadolu Bölgesi Hayvansal Atıklarından Biyogaz ve Biyogübre Eldesi. https://www.mmo.org.tr/sites/default/files/ffcec9d25e4a0d2_ek.pdf (Erişim Tarihi: 14.09.2017).
• [10] Gürel, A., 2010. Tekirdağ İlinin Keşfedilmeyen Değerlerinden Biyogaz Potansiyeli. Tekirdağ Değerleri Sempozyumu, 60-69.
• [11] Kurt, G. ve Nacar Koçer, N., 2010. Malatya ilinin biyokütle potansiyeli ve enerji üretimi. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 26(3), 240-247.
• [12] Altıkat, S. ve Çelik, A., 2012. Iğdır İlinin Hayvansal Atık Kaynaklı Biyogaz Potansiyeli. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitü Dergisi, 2(1): 61-66.
• [13] Yokuş, İ. ve Onurbaş Avcıoğlu, A., 2012. Sivas İlindeki Hayvansal Atıklardan Biyogaz Potansiyelinin Belirlenmesi. 27. Tarımsal Mekanizasyon Ulusal Kongresi, 488-498. 5-7 Eylül, Samsun.
• [14] Onurbaş Avcıoğlu, A., Çolak, A., Türker, U., 2013. Türkiye’nin Tavuk Atıklarından Biyogaz Potansiyeli. Tekirdağ Ziraat Fakülte Dergisi, 10 (1), 21-28.[15] Yürük, F. ve Erdoğmuş, P., 2015. Düzce İlinin Hayvansal Atıklardan Üretilebilecek Biyogaz Potansiyeli ve K-Means Kümeleme İle Optimum Tesis Konumunun Belirlenmesi. İleri Teknoloji Bilimleri Dergisi 4 (1), 47-56.
• [16] Karaca, C., 2017. Hatay İlinin Hayvansal Gübre Kaynağından Üretilebilir Biyogaz Potansiyelinin Belirlenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 22(1), 34-39.
• [17] Yılmaz, Y., Kadıoğlu, Y., 2017. Erbaa’da Tekstil ve Hazır Giyim Sanayinin Coğrafi Analizi. Doğu Coğrafya Dergisi, 38, 1-14.
• [18] Anonim, 2017a. http://gumusalankoyu.blogcu.com/erbaa-mizin-konumu/676801 (Erişim Tarihi: 14.09.2017).
• [19] Anonim, 2016. Tokat İl Tarım Müdürlüğü, 2016. https://tokat.tarim.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 14.09.2017).
• [20] Akbulut, A. ve Dikici, A.,2004. Elazığ İlinin Biyogaz Potansiyeli ve Maliyet Analizi. Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları Dergisi, 2 (2): 36-41.
• [21] Kaya, D., Çankakılıç, F., Dikeç, S., Baban, A. ve Güneş, K., 2005. Türkiye’de tarımsal atıkların değerlendirilmesi rehberi. LIFE 03 TCY/TR/000061 proje raporu, TÜBİTAK.
• [22] Tınmaz, Köse, E., 2016. Trakya bölgesinde hayvan gübrelerinin biyogaz enerji potansiyelinin belirlenmesi ve sayısal haritaların oluşturulması. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, DOI: 10.5505.
• [23] Baran, M.F., Lüle, F., Gökdoğan, O., 2017. Adıyaman ilinin hayvansal atıklardan elde edilebilecek enerji potansiyeli. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi 4(3): 245-249.
• [24] Doruk, İ., Bozdeveci, A., 2017. Denizli ilinin kırsal kesimlerinde hayvansal kaynaklı atıklardan biyogaz potansiyelinin belirlenmesi. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitü Dergisi, 7(3): 181-186.