TOKAT-ERBAA İLÇESİNDEKİ HAYVANSAL KAYNAKLI ATIKLARIN ENERJİ POTANSİYEL DEĞERLERİNİN BELİRLENMESİ

Yıl 2019, Cilt: 12 Sayı: 1, 14 - 19, 09.04.2019

Muhammed Taşova

Öz

Ülkemizin biyogaz üretim potansiyel değerleri ile biyogaz
enerjisinden faydalanma miktarı arasındaki oran yaklaşık % 60 civarındadır. Bu
durum mevcut atıklardan daha fazla biyogaz üretiminde kullanılması gerekliliğini
göstermektedir. Tokat' ın Erbaa ilçesi, hayvan sayısı bakımından diğer ilçelere
göre kıyaslandığında ilk sıralarda yer almaktadır. Bu çalışmada Tokat-Erbaa
ilçesine ait Tokat İl Tarım Müdürlüğü' nden temin edilen 2016 yılı hayvan
sayısı verileri kullanılarak ilçedeki, ortalama yaş atık (ton/yıl), kuru madde (ton/yıl), biyogaz (m³/yıl) ve
elde edilebilecek ısı (GJ/m³.yıl) ve elektrik enerjisi (kWh/yıl) değerleri ile
üretilebilecek elektrik enerjisinin ilçede bulunan kaç hanenin yılda elektrik ihtiyacına
yeteceği belirlenmiştir. Parametrelere göre
belirlenen değerler sırasıyla; 137009 ton yaş atık, 45623 ton kuru madde, 1904363
m³ biyogaz, 41460 GJ ısı enerjisi, 8950508 kWh elektrik enerjisi elde
edilebileceği tespit edilmiştir. Elde edilebilecek elektirk enerjisinin ilçede
ortalama 2949 adet hanenin  ihtiyacı karşılanabileceği
bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Erbaa, hayvansal atık, biyogaz üretim potansiyeli

Kaynakça

• [1] Yüksel T., Esen M., 2010. Elazığ İli İçin Çeşitli Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Deneysel Olarak Değerlendirilmesi. Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmalar Dergisi.
• [2] Onurbaş Avcıoğlu, A., Türker U., Demirel Atasoy Z., Koçtürk D., 2011. Tarımsal Kökenli Yenilenebilir Enerjiler. Biyoyakıtlar Kitabı, Önsöz. ISBN: 978 - 605 - 5426 - 71 - 2. Mayıs, 2011.
• [3] Yaldız O., Sözer S., 2005. Farklı Büyüklükteki Biyogaz Tesislerinde Sabit Yatırım ve Enerji Üretimi Maliyet Hesabı. Tarım Makineleri Bilimi dergisi, 1 (3), 214.
• [4] Türe, S., Özdoğan, S., Saygın, Ö., 1994. Sixth energy congress of Turkey. World Energy Council-Turkish National Committee, Proceedings of Technical Session 1,İzmir.
• [5] Demirbaş, A., 2001. Energy balance, energy sources, energy policy, future developments anad energy investments in Türkey. Energy Conservation and Management, 42, 10, 1239-1258.
• [6] Onurbaş Avcıoğlu, A., Türker, U., 2012. Status and potential of biogas energy from animal wastes in Turkey. Renewable and Sustainable Energy Reviews 16, 1557-1561.
• [7] Güngör, G, ve Demirer, G.N., 2003. Et Tavuğu ve Büyükbaş Hayvan Gübresinden Biyogaz Üretim Potansiyeli. II. Yenilenebilir Enerji Kaynakları Sempozyumu, Yeksem, İzmir.
• [8] Kızılaslan, N. and Kızılaslan, H., 2007. Turkey’s Biogas Energy Potential. Energy Sources, Part B, 2: 277–286, DOI: 10.1080/15567240600629377.[9] Gümüşçü, M. ve Uyanık, S., 2010. Güneydoğu Anadolu Bölgesi Hayvansal Atıklarından Biyogaz ve Biyogübre Eldesi. https://www.mmo.org.tr/sites/default/files/ffcec9d25e4a0d2_ek.pdf (Erişim Tarihi: 14.09.2017).
• [10] Gürel, A., 2010. Tekirdağ İlinin Keşfedilmeyen Değerlerinden Biyogaz Potansiyeli. Tekirdağ Değerleri Sempozyumu, 60-69.
• [11] Kurt, G. ve Nacar Koçer, N., 2010. Malatya ilinin biyokütle potansiyeli ve enerji üretimi. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 26(3), 240-247.
• [12] Altıkat, S. ve Çelik, A., 2012. Iğdır İlinin Hayvansal Atık Kaynaklı Biyogaz Potansiyeli. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitü Dergisi, 2(1): 61-66.
• [13] Yokuş, İ. ve Onurbaş Avcıoğlu, A., 2012. Sivas İlindeki Hayvansal Atıklardan Biyogaz Potansiyelinin Belirlenmesi. 27. Tarımsal Mekanizasyon Ulusal Kongresi, 488-498. 5-7 Eylül, Samsun.
• [14] Onurbaş Avcıoğlu, A., Çolak, A., Türker, U., 2013. Türkiye’nin Tavuk Atıklarından Biyogaz Potansiyeli. Tekirdağ Ziraat Fakülte Dergisi, 10 (1), 21-28.[15] Yürük, F. ve Erdoğmuş, P., 2015. Düzce İlinin Hayvansal Atıklardan Üretilebilecek Biyogaz Potansiyeli ve K-Means Kümeleme İle Optimum Tesis Konumunun Belirlenmesi. İleri Teknoloji Bilimleri Dergisi 4 (1), 47-56.
• [16] Karaca, C., 2017. Hatay İlinin Hayvansal Gübre Kaynağından Üretilebilir Biyogaz Potansiyelinin Belirlenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 22(1), 34-39.
• [17] Yılmaz, Y., Kadıoğlu, Y., 2017. Erbaa’da Tekstil ve Hazır Giyim Sanayinin Coğrafi Analizi. Doğu Coğrafya Dergisi, 38, 1-14.
• [18] Anonim, 2017a. http://gumusalankoyu.blogcu.com/erbaa-mizin-konumu/676801 (Erişim Tarihi: 14.09.2017).
• [19] Anonim, 2016. Tokat İl Tarım Müdürlüğü, 2016. https://tokat.tarim.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 14.09.2017).
• [20] Akbulut, A. ve Dikici, A.,2004. Elazığ İlinin Biyogaz Potansiyeli ve Maliyet Analizi. Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları Dergisi, 2 (2): 36-41.
• [21] Kaya, D., Çankakılıç, F., Dikeç, S., Baban, A. ve Güneş, K., 2005. Türkiye’de tarımsal atıkların değerlendirilmesi rehberi. LIFE 03 TCY/TR/000061 proje raporu, TÜBİTAK.
• [22] Tınmaz, Köse, E., 2016. Trakya bölgesinde hayvan gübrelerinin biyogaz enerji potansiyelinin belirlenmesi ve sayısal haritaların oluşturulması. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, DOI: 10.5505.
• [23] Baran, M.F., Lüle, F., Gökdoğan, O., 2017. Adıyaman ilinin hayvansal atıklardan elde edilebilecek enerji potansiyeli. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi 4(3): 245-249.
• [24] Doruk, İ., Bozdeveci, A., 2017. Denizli ilinin kırsal kesimlerinde hayvansal kaynaklı atıklardan biyogaz potansiyelinin belirlenmesi. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitü Dergisi, 7(3): 181-186.