CUMHURİYETİN İLK TARIM SAYIMI VERİLERİNE GÖRE TRAKYA'DA TARIM VE HAYVANCILIK

Yıl 2020, Cilt: 21 Sayı: 2, 103 - 114, 30.12.2020

Veysi Akın , Yalçın Kaya

Öz

Türkiye kalkınmasının en önemli dinamiklerinden biri tarım ve hayvancılıktır. Bu sebeple Cumhuriyetin ilk yıllarında sanayileşme hamlesi de tarıma dayalı endüstriyel sektörde olmuş ve ilk şeker ve tarım aletleri fabrikaları bu dönemde kurulmuştur. Cumhuriyet, Osmanlı'dan mülhem ilk Tarım sayımını 1927 yılında yapmıştır. Bundan sonra 1950 yılına kadar sayım yapılmamış, bu tarihten sonra ise takriben her on yılda bir tarım sayımı gerçekleşmiştir. Bu sayımlar ülkenin sosyo-ekonomik gelişmişliğinin tespiti bakımdan önemli veriler içermektedir. Bu veriler çiftçi aileleri, ekilmiş alanlar, üretim miktarı ve kıymeti ile hayvan ve tarım aletleri sayılarını içermektedir. Türkiye, bir tarım ülkesi olmasına rağmen 1927 yılında ülke arazilerinin % 32'si ekilebilir iken, yalnızca 4,86'sında tarım yapılabilmekte idi. Cumhuriyetin kuruluş yıllarında devlet, tarım politikaları gereği ülke coğrafyasını 9 bölgeye ayırmış bulunmaktadır. Trakya Marmara bölgesinin büyük çoğunluğunu kapsayan 3 üncü mıntıkada kalmaktadır. Biz bu çalışmada 1927 Tarım Sayımını esas alarak (Edirne, Kırklareli, Tekirdağ) Trakya tarım verilerini ve çiftçisinin gelir durumu inceleyeceğiz. Bu meyanda Edirne, Kırklareli ve Tekirdağ vilayetlerindeki çiftçi nüfusu, hububat, bakliyat ve nebatat üretimi verileri ortaya konulacaktır. Ayrıca üretim sırasında kullanılan tarım alet ve makinelerinin sayıları verilerek, ziraatın temel yapısına vurgu yapılacaktır. Bunun yanı sıra çiftçilikte kullanılan hayvan miktarı ve besi hayvanları ve kümes hayvanları sayıları verilecektir. Böylece Cumhuriyetin kuruluş yıllarında Trakya tarım ve hayvancılığına dair veriler kullanılarak, Trakya çiftçisinin sosyo-ekonomik yapısı ortaya konulmuş olacaktır.

Anahtar Kelimeler

Türkiye Cumhuriyeti, Tarım Sayımı, Trakya, Çiftçilik, Tarım ve Hayvancılık

THE AGRICULTURAL PRODUCTION AND ANIMAL HUSBANDRY IN TRAKYA REGION BASED ON THE FIRST AGRICULTURAL CENSUS DATA OF THE REPUBLIC OF TURKEY

Öz

One of the most important dynamics of Turkey's development is agriculture and animal husbandry. For this reason, in the early years of the Republic, industrialization was in the industrial sector based on agriculture and the first sugar and agricultural tools factories were established in this period. The Republic made its first agricultural census in 1927. Thereafter, no census was made until 1950, after which an agricultural census took place every ten years. These censuses contain important data to determine the socio-economic development of the country. These data include farmer families, cultivated areas, production amount and value, and the number of animals and agricultural tools. Turkey, despite being an agricultural country, while 32% of the arable land in the country in 1927, was only able to farming 4,86's. During the foundation years of the Republic, the state has divided the country's geography into 9 regions in accordance with its agricultural policies. Trakya is located in the 3rd district covering the majority of the Marmara region. In this study, based on the 1927 Census of Agriculture (Edirne, Kırklareli, Tekirdağ), we will examine the agricultural data of Trakya and the income status of the farmers. In this context, data on farmers' population, cereals, pulses and seed production in Edirne, Kırklareli and Tekirdağ provinces will be presented. In addition, the number of agricultural tools and machines used during production will be given and the basic structure of agriculture will be emphasized. In addition, the number of animals used in farming and the number of livestock and poultry will be given. Thus, the socio-economic structure of the Trakya farmers will be revealed by using the data on the Trakya agriculture and animal husbandry during the foundation years of the Republic.

Anahtar Kelimeler

Turkish Republic, Agriculture and Livestock, Agriculture Census, Trakya, Farming

Kaynakça

• Baskıcı, Murat. (2003). Osmanlı Tarımında Makineleşme: 1870-1914, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 58/1.
• Başağaç Gül, R. Tamay. (2004). Türkiye’de İki Dünya Savaşı Arasında Veteriner Hekimliği Hizmetleri ve Hayvancılık Politikaları Üzerine Araştırmalar, OTAM, Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, Sayı, 15.
• Cillov, Haluk. (1971). İktisadi İstatistiklerimizde 50 Yıllık Gelişmeler. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, XXX/1-4 (Ekim 1970-Eylül 1971).
• Eldem, Vedat. (1994) Harp ve Mütareke Yıllarında Osmanlı İmparatorluğunun Ekonomisi, Türk Tarih Kurumu Yay., Ankara.
• Erdoğan, Mert Can. (2019). Osmanlıdan Cumhuriyet'e Türk İktisat Düşüncesinde Tarım ve Kalkınma, Türkiye Tarım Politikaları ve Ülke Ekonomisine Katkıları Uluslararası Sempozyumu Bildirileri, Yay. Haz.: Arzu Güvenç Saygın-Murat Saygın, Atatürk Araştırma Merkezi Yay., Ankara.
• Gülçubuk, Bülent. (2005). Kırsal Kalkınma, Türkiye de Tarım, Edt. Fahri Yavuz, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Ankara.
• Güran, Tevfik. (1997). Osmanlı Devleti’nin İlk İstatistik Yıllığı 1897, T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü Tarihi İstatistikler Dizisi Cilt 5, Devlet İstatistik Enstitüsü Yay., Ankara.
• Güran, Tevfik. (2003). Osmanlı Mali İstatistikleri, Bütçeler 1841-1918, T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü Tarihi İstatistikler Dizisi, Cilt 7, Devlet İstatistik Enstitüsü Yay., Ankara.
• İlkin, Akın. (1971). Türkiye de Sanayi Politikası (1923-1973), İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, XXX/1-4 (Ekim 1970- Eylül 1971).
• Kaştan, Yüksel. (2007). Atatürk Dönemi'nde Tarım Alanında Yapılan Yenileşme Hareketleri, 38. ICANAS, Ankara, 11 Haziran - 15 Eylül 2007.
• Miran, Bülent. (2005). Tarımsal Yapı ve Üretim, Turkey'de Tarım, Edt.: Fahri Yavuz, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Yay., Ankara.
• Öz, Mehmet. (2010). Tahrir, DİA, C. 39, İstanbul.
• Saçlı, Yurdakul. (2009). Türkiye Tarım İstatistikleri, Gelişimi, Sorunlar ve Çözüm Önerileri, Devlet Planlama Teşkilatı Yay., Ankara.
• Temel, Mehmet. (2010). Atatürk Dönemi Hayvancılık Politikaları, İlke (Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi), 24.
• Yavuz, Fahri, Tayfur Çağlayan. (2005). Türkiye Tarımının Tarihi, Turkey'de Tarım, Edt. Fahri Yavuz, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Ankara.
• Yazan, Ömer. (2018). 19. Yüzyıl Sonlarında Osmanlı Tarım İşletmelerinde Yönetim ve Muhasebe Uygulamaları: Çiftlik İdaresi Örneği, Muhasebe ve Finans Tarihi Araştırmaları Dergisi, Eylül (Özel Sayı).