Derepazarı Civarındaki Geleneksel Su Değirmenlerinin (GSD) Enerji Üretim Potansiyellerinin Belirlenmesi

Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 1, 31 - 36, 28.06.2019

Veli Süme

Öz

Rize, Türkiye’nin en
fazla yağış alan ilidir. Böl­genin ortalama yağış miktarı metre kareye 712.5
kilogramdır. Derepazarı, Türkiye’de Rize ili sınırları içerisinde olup
topografik olarak engebeli ve eğimli bir arazi yapısına sa­hiptir. Bundan
dolayı vadiyle dökülen fazla miktarda dere mevcuttur. Akarsu debileri büyüktür
ve hızlı akmaktadır. Rize’de suyun bol ve arazinin engebeli olması nedeniyle
fazla miktarda tahıl (özellikle mısır) öğütme amacıyla inşa edilen geleneksel
su değirmeni bulun­maktadır. Bunların birçoğu atıl durumdadır ve işlevselliğini
kaybetmiştir. Son zamanlarda çevreci ve yenilenebilir enerji gereksiniminin
artmasından dolayı geleneksel su değirmen­leri yeniden gündeme gelmiştir. Bu
çalışmada Derepazarı vadisinde bulunan 18 geleneksel su değirmeni ele
alınmıştır. Belirlenen su değirmenlerine ait, teknik özelliklerin yanı sıra,
suyun akış hızı, düşü yüksekliği, kanal ölçüleri v.b. gibi bazı hidrolik
veriler ölçülmüştür. Bu verilerden yararlanarak enerji üretim miktarları
belirlenmiştir. Daha sonra, su değirmenlerinin enerji potansiyelleri hesaplanmış,
sonuçlar tablo ve grafikler ile ifade edilmiştir. Bu araştırmanın bir sonucu
olarak, geleneksel su değirmen elektrik üretim kapasitesini kanıtlanmıştır ve
bütün su değirmenleri uygulanabilirliği tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Geleneksel su değirmeni, Enerji potan¬siyeli, Su gücü, Hidrolik veriler, Mikro HES

Destekleyen Kurum

Recep Tayyip Erdogan University

Kaynakça

• [1] Parthan, B., and Subbarao, S., (2001). From Age Old Watermills to Mo¬dern energy and Information Technologi¬es. IT Power India: Pondicherry, India.
• [2] Bibek, Raj, Kandel, (2012). Opportu¬nies and Challenges of Tradi)onal Water Mills Climate Change Mitigation with Local Communities and Indigenous Pe¬oples: Practices, Lessons Learned, and Prospects Cairns, CRTNepal Australia (26 - 28 March Nepal.
• [3] Sume, V, Kocyigit, N., (2012), Energy Production Potential Determination of traditional water mills in the district of Kalkandere in Turkey, Energy Education Science and Technology Part A: Energy Science and Research, Volume (issues) Special Issue: 661-666.
• [4] Sume, V., (2014), Salarha Vadisi Civarındaki Geleneksel Su Değirmenlerinin Enerji Üretim Potansiyellerinin Belirlenmesi, Uluslararası Hakemli Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi (International Refereed Journal of Engineering And Sciences), Sayı: 01 Cilt: 0, ID:01 K:18, www.hmfdergisi.com, İstanbul, Türkiye.
• [5] Sume, V., (2018), Micro Water Structures As A Renewable Energy Source; A Case Study In Maçka Trabzon In Turkey (Yenilenebilir Enerji Kaynağı Olarak Mikro Su Yapıları; Maçka’da Örnek Bir Çalışma, GÜFBED/GUSTIJ (2018) 8 (2): 325-334, DOI: 10.17714/gumusfenbil.400800), Gümüşhane, Turkey.
• [6] Meteroloji Genel Müdürlüğü (MGM) (2011). Son 30 Yıllık Yağış Miktarları, www.mteor.gov.tr, Türkiye.
• [7] Aydın M., (2009). Derepazarı Enerji Tüketim İstatistikleri, Çoruh EDAŞ Rize İl Mü¬dürlüğü, Rize.
• [8] Süme, V., (2009), Nehir Tipi HES’lerin Enerji Potansiyeli, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Teknik Bilimler Meslek Yüksek Okulu, İn¬şaat Teknolojileri Bölümü, Rize.
• [9] Inderscience Enterprises LTD. (2011). Sustainable Rural Energy: Tra¬ditional Water Wheels İn Padang (Pww), Int. J., Renewable Energy Technology, Vol. 2, No. 1, 23, Indonesia.
• [10] Özdemir, M.,T., Gençoğlu, M.,T., Cebeci M., (2006). Küçük HES’lerde Klasik Türbin Yerine Banki Türbini Kul¬lanmanın Sağladığı Avantajlar, FÜ, Müh. Fak. Elk., Elt., Müh. Bl., Elazığ.
• [11] Emo Trabzon Şubesi, ( 2007). Doğu Karadeniz Bölgesi Enerji Forumu, Trab¬zon.
• [12] Kocaer, M., and Ahıskalı, A., (2011). Importance hydropower resources of Turkey, Energy Educ. Sci. Tech-A, Pages 395-400.
• [13] Aras, E., (2012), The role of nuclear and hydropower energy in Turkey energy po¬licies, 549-562 Cilt (Sayı) 29 (1).
• [14] Kirtay, E., (2011). The role of renewable energy sources in meeting Turkey’s elect¬rical energy demand. 15-30 Cilt (Sayı) 27 (1)
• [15] Demirbas,A., (2001). Future energy so¬urces: Energy Conversion and Manage¬ment, Energy balance, energy sources, energy policy, future developments and energy investments in Turkey , Volume 42, Issue 10, Pages 1239–1258.