Konya İli Ereğli İlçesinde Kırıkhan Yerel Popülasyonu Siyah Havucun Hassas Ekiminde Sıra Üzeri Bitki Dağılım Düzgünlüğü ile Bazı Kalite Kriterlerinin Belirlenmesi

Year 2024, Volume: 5 Issue: 2, 244 - 261

Haydar Hacıseferoğulları , Nurhan Uslu

https://doi.org/10.46592/turkager.1550931

Abstract

Türkiye'de, Konya’nın Ereğli ve Karapınar ilçeleri ile Hatay İlinin Kırıkhan ilçesinde siyah havuç üretimi yapılmakta, taze sebze olarak ve yüksek oranda fermente edilmiş içecek üretiminde kullanılmaktadır. Bu araştırmada, Kırıkhan yerel populasyonu tohumların farklı lokasyon olan Konya Ereğli ilçesinde ekimi yapılmıştır. Ekim işlemi sonucunda, sıra üzeri tohum dağılım düzgünlüğü, siyah havuçların çap, kütle, uzunluk ve çatallanma oranları ile renk ve bazı gıda analiz sonuçlarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Ekim işlemi sırta üç dar sıra (75 mm) olarak vakumlu tip pnömatik hassas sebze ekim makinesi ile 2.16 km h-1 ilerleme hızında gerçekleştirilmiştir. Denemeler, üç farklı anma ekim mesafesinde (22.30 mm, 49.08 mm ve 67.22 mm), tesadüf blokları deneme desenine göre (2x3) üç tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Araştırma sonuçlarına göre her iki tohumda bitki dağılımının varyasyon katsayısı değerleri, birim alandaki bitki sayısı, ortalama havuç çapı, ortalama havuç kütlesi ve ortalama havuç boyu değerleri sırasıyla, %63.79 ile %79.12, 20.56 ile 105.11 bit.m-2, 25.91 ile 47.03 mm, 57.73 ile 223.40 g, 202.2 ile 315.1 mm ve %2.22 ile %12.87 arasında bulunmuştur. Gıda analiz sonuçlarına göre her iki tohumla üretilen siyah havuçalrın briks, pH, antioksidan aktivitesi ve toplam fenolik miktarları sırasıyla %7.37 ile %8.10, 5.47 ile 5.61, %78.20 ile %80.32 ve 629.1 ile 803.7 mg GAE (100 g)-1 arasında belirlenmiştir. Araştırma sonucunda, çıplak ve kalibre edilmiş tohumlarla Z2 (49 mm) ekim mesafesinde ekim yapılması gıda analiz sonuçlarına göre önerilebilir.

Keywords

Bitki sayısı, Sıra üzeri dağılım düzgünlüğü, Siyah havuç, Kalite kriterleri

Determination of Plant Uniformity on rows in Distribution and Certain Quality Criteria in Precision Sowing of Black Carrot in the Kırıkhan Local Population of Konya Province Ereğli District

Abstract

In Türkiye, black carrot is cultivated in the Ereğli and Karapınar districts of Konya and the Kırıkhan district of Hatay. It is used both as a fresh vegetable and in the production of highly fermented beverages. In this study, the seeds of the Kırıkhan local population were sowing in a different location, Konya's Ereğli district. As a result of the sowing process, the study aimed to evaluate the on-row seed distribution uniformity, as well as the diameter, mass, length, and branching rates of black carrots, along with their color and certain food analysis results. The sowing was done on ridges in three narrow rows (75 mm) using a vacuum type of pneumatic precision vegetable seeder at a forward speed 2.16 km h-1. The experiments were conducted in a randomized block design (2x3) with three replications, at three different nominal planting distances (22.30 mm, 49.08 mm, and 67.22 mm). According to the results, coefficient of variation of plant distribution on the row, number of plants per unit area, average carrot diameter, average carrot mass and average carrot length values were found to be between 63.79% and 79.12%, 20.56 to 105.11 plants.m-2, 25.91 to 47.03 mm, 57.73 to 223.40 g and 202.2 to 315.1 mm, respectively. According to the food analysis results, the black carrots produced with both seed types had the following values: Brix ranged from 7.37% to 8.10%, pH from 5.47 to 5.61, antioxidant activity from 78.20% to 80.32%, and total phenolic content ranged from 629.1 to 803.7 mg GAE (100 g)-1. As a result of the study, it can be recommended to use bare and calibrated seeds at the Z2 (49 mm) planting distance based on food analysis results.

Keywords

Plant number, Plant distribution on the row, Black carrot, Quality criteria

References

• Abdullakasim P, Songchitsomboon S, Techagumpuch M, Balee N, Swatsitang P and Sungpuag P (2007). Antioxidant capacity, total phenolics and sugar content of selected Thai health beverages. International Journal of Food Sciences and Nutrition, 58(1): 77-85. https://doi.org/10.1080/09637480601140946
• Algarra M, Fernandes A, Mateus N, de Freitas V, da Silva JCGE and Casado J (2014). Anthocyanin profile and antioxidant capacity of black carrots (Daucus carota L. ssp sativus var. atrorubens Alef.) from Cuevas Bajas, Spain. Journal of Food Composition and Analysis, 33(1), 71-76. https://doi.org/10.1016/j.jfca.2013.11.005
• Alper Özdemir N (2001). Nar Suyu Üretimi Üzerine Araştırmalar. Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Gıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı, Ankara-Türkiye.
• Anonim (2017). No.216-Menşe adı Ereğli siyah havucu, Tescil ettiren Ereğli Belediyesi
• Anonim (2020). MGM, Ereğli ilçesi meteorolojik verileri. İstasyon No:17248.
• Anonim (2022). No:1251-Menşe Adı Kırıkhan Siyah Havucu, Tescil Ettiren Kırıkhan Sanayi ve Ticaret Odası Başkanlığı.
• AOAC (2000). Official methods of analysis of AOAC Int. ( 17th ed. ). AOAC Int. Suite., 481 North Frederick Avenue Gaithersburg, Maryland 20877-2417 USA.
• Baysal T, Demirdöven A ve Ergün AR (2013). Kara Havuç Suyu Üretiminde Elektroplazmoliz ve Mikrodalga Uygulamalarının Verim ve Kalite Özellikleri Üzerine Etkileri. Gıda Dergisi, 38(5), 291-298.
• Bıyıktay İ (2018). Hatay İli Kırıkhan İlçesinde Siyah Havuçta Farklı Ekim Zamanlarının Verim ve Kaliteye Etkisi. Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Hatay-Türkiye.
• Blando F, Marchello S, Maiorano G, Durante M, Signore A, Laus MN, Soccio M and Mita G (2021). Bioactive compounds and antioxidant capacity in anthocyanin-rich carrots: A comparison between the black carrot and the Apulian landrace “Polignano” carrot. Plants, 10(3), 564. https://doi.org/10.3390/plants10030564
• Brand-Williams W, Cuvelier ME and Berset C (1995). Use of a free radical method to evaluate antioxidant activity. LWT-Food science and Technology, 28(1), 25-30.
• Bülbül H and Hacıseferoğulları H (2017). The Effects of Various Types of Press Wheels Mounted on Pneumatic Precise Drilling Machine on the Quality Criteria of Black Carrot. International Journal of Secondary Metabolite, 4(3, Special Issue 1), 125-133.
• Bülbül H (2017). Siyah havucun pnömatik hassas ekim makinesiyle ekiminde farklı baskı tekerlerinin ekim düzgünlüğüne ve bazı kalite kriterlerine etkilerinin belirlenmesi, Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Makinaları ve Teknolojileri Mühendisliği Anabilim Dalı, Konya-Türkiye.
• Cemeroğlu B (2013). Gıda Analizlerinde Genel Yöntemler, Gıda Analizleri, Cemeroğlu, BS (baş ed.), Bizim Grup Basımevi, Ankara, Türkiye.
• Chhetri L, Rizwan M, Munkombwe S, Dorji N and Mutum E (2022). Utilization and characteristics of black carrot (Daucus carrot L.): Potential health benefits and effect of processing. J. Pharm. Innov, 11, 30-41.
• Chihoub W, Dias MI, Barros L, Calhelha RC, Alves MJ, Harzallah-Skhiri F and Ferreira ICFR (2019). Valorisation of the green waste parts from turnip, radish and wild cardoon: Nutritional value, phenolic profile and bioactivity evaluation. Food Research International, 126, 108651.
• Düzgüneş O, Kesici T, Kavuncu O ve Gürbüz F (1983). Araştırma deneme metotları (İstatistik metodları II ). Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları Ders Kitabı: 295
• Ekici L, Ozturk I, Karaman S, Caliskan O, Tornuk F, Sagdic O and Yetim H (2015). Effects of black carrot concentrate on some physicochemical, textural, bioactive, aroma and sensory properties of sucuk, a traditional Turkish dry-fermented sausage. LWT-Food Science and Technology, 62(1): 718-726.
• El SN (2008). Türkiye’de sıklıkla tüketilen bazı gıdaların toplam fenolik madde içerikleri ve antioksidan aktiviteleri. Türkiye 10. Gıda Kongresi; 21-23 Mayıs 2008, 21-23, Erzurum-Türkiye.
• Hunt M, Acton J, Benedict R, Calkins C, Cornforth D, Jeremiah L, Olson D, Salm C, Savell J and Shivas S (1991). AMSA guidelines for meat color evaluation. In: Proceedings 44th Annual Reciprocal Meat Conference (pp 3-17), 9–12 July 1991, Kansas State University, Manhattan, KS Lebensmittel Eier. Fleisch, Buttermilch. Springer-Verlag Berlin- Heidelberg-New York.
• ISO (1984). Sowing equipment-Test methods. Part 1. Single seed drills (precision drills) [7256/1], In. Geneva, Switzerland.
• Kaur C and Kapoor HC (2002). Anti-oxidant activity and total phenolic content of some Asian vegetables. International Journal of Food Science and Technology, 37(2), 153-161. https://doi.org/10.1046/j.1365-2621.2002.00552.x
• Kaur G, Sharma N, Singh A, Kapoor S and Khatkar SK (2023). Ultrasound‐assisted microemulsions of anthocyanins extracted from black carrot pomace and its utilisation as functional component in kulfi: implication on in vitro release, bio‐functional components and rheological characteristics. International Journal of Food Science & Technology, 58(5), 2744-2753.
• Kotecha P, Desai BB and DL M (1998). Carrot. In S. D.K. & K. S.S. (Eds.), Handbook of Vegetable Science and Technology: Production, Compostion, Storage, and Processing. (pp. 119-140). Marcel Dekker, Inc.
• Lafcı B (2019). Ozmotik destilasyon ve membran destilasyon ile siyah havuç suyu konsantrasyonu. Yüksek Lisans Tezi, Hitit Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Gıda Mühendisliği Anabilim Dalı, Çorum-Türkiye.
• Lei X, Hu H, Wu W, Liu H, Liu L, Yang W, Zhou Z and Ren W (2021). Seed motion characteristics and seeding performance of a centralised seed metering system for rapeseed investigated by DEM simulation and bench testing. Biosystems Engineering, 203, 22-33.
• Naeem MY (2017). Investigation of biochemical differences between commercial cultivar deep purple and local genotypes of black carrots. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. Niğde-Türkiye.
• Ozgen S ve Sekerci S (2013). Ereğli Siyahı Havuç Çeşidinin Fitokimyasal Varyasyonu. Turkish Journal of Agriculture-Food Science and Technology, 1(2): 86-89.
• Önal İ (1987). Vakum prensibiyle çalışan bir pnömatik hassas ekici düzenin ayçiçeği, mısır ve pamuk tohumu ekim başarısı. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 24(2): 105-125.
• Önal İ ve Ertuğrul Ö (2011). Üstten akışlı oluklu ekici makaranın soğan, havuç ve kanola tohumları için tohum akışı ve sıra üzeri tohum dağılım düzgünlüğü. Tarım Bilimleri Dergisi, 17, 10-23.
• Ornek MN, Seflek AY and Haciseferogullari H (2018). Performance of Pneumatic Precısion Seed Drill in Black Carrot Sowing. Pakistan Journal of Agricultural Sciences, 55(3): 645-651.
• Purkiewicz A, Ciborska J, Tańska M, Narwojsz A, Starowicz M, Przybyłowicz KE and Sawicki T (2020). The impact of the method extraction and different carrot variety on the carotenoid profile, total phenolic content and antioxidant properties of juices. Plants, 9(12): 1759.
• Sadetaş Önal Ş (2023). Konya İli Ereğli İlçesinde Kaplanmış ve Çıplak Kırıkhan Yerel Popülasyonu Siyah Havuç Tohumlarının Ekiminde Çimlenme Özelliklerinin ve Sıra Üzeri Bitki Dağılım Düzgünlüğünün Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya-Türkiye.
• Saranraj P, Behera SS and Ray R C (2019). Chapter 7 - Traditional Foods From Tropical Root and Tuber Crops: Innovations and Challenges. In C. M. Galanakis (Ed.), Innovations in Traditional Foods (pp. 159-191). Woodhead Publishing. https://doi.org/10.1016/B978-0-12-814887-7.00007-1.
• Seljasen R, Lea P, Torp T, Riley H, Berentsen E, Thomsen M and Bengtsson GB (2012). Effects of genotype, soil type, year and fertilisation on sensory and morphological attributes of carrots (Daucus carota L.). Journal of the Science of Food and Agriculture, 92(8), 1786-1799.
• Sermenli T (2012). Önemli Bir Üretim Bölgesi Olan Hatay Kırıkhan’da Havuç (Daucus Carota L.) Yetiştiriciliği. 9. Sebze Tarımı Sempozyumu (12-14 Eylül 2012) Bildiriler, Konya-Türkiye.
• TSE (2007). Havuç Türk Standartları, TSE 1193.
• Vural H, Eşiyok D ve Duman İ (2000). Kültür Sebzeleri (Sebze Yetiştirme) Ege Üniversitesi Basımevi.
• Yalçın Dokumacı K (2021). Siyah Havucun Sırta Ekiminde Uygulanan Farklı Ekim Tekniklerinin Sıra Üzeri Bitki Dağılım Düzgünlüğüne ve Siyah Havucun Bazı Fiziko-Kimyasal Özelliklerine Etkisi. Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Makinaları ve Teknolojileri Mühendisliği Anabilim Dalı, Konya-Türkiye.
• Yılmaz M (2019). Konya İli Ereğli ve Karapinar İlçelerġnde Siyah Havuç Üretġmi Yapan Tarım İşletmelerinin Mekanġzasyon Özellklerinin ve Sorunlarının Belirlenmesi Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Makinaları ve Teknolojileri Mühendisliği Anabilim Dalı, Konya-Türkiye.
• Yousuf B, Gul K, Wani AA and Singh P (2016). Health benefits of anthocyanins and their encapsulation for potential use in food systems: a review. Critical reviews in food science and nutrition, 56(13), 2223-2230.