19th Century Poet Avni of Trebizon and His Divans

Yıl 2005, Cilt: 6 Sayı: 9, 113 - 131, 01.06.2005

Fatma Sabiha Kutlar

Öz

During the Nineteenth Century, the increasing impact of the court literature on popular literature gave way to a development in which the popular poetry became more interrelated to the literature of the Ottoman elite in terms of language, metric and structure. One of the representatives of this trend was Avnî of Trebizon, a popular poet who wrote in court style. His collected poems (Divan), published in one volume, are mostly consisted of the poetry inspired by spiritual love. Although his work was not marked by an innovative approach in its style and content, he deserves to be studied as an important component of Ottoman literary history.

Anahtar Kelimeler

Avnî, Ottoman court literature, Ottoman popular literature, 19th Century, Trebizon

XIX. Yüzyıl Şairi Trabzonlu Avnî ve Divan’ları

Öz

XIX. yüzyılda Divan şiirinin halk şiiri üzerindeki etkisi giderek artmış ve halk şiiri dil, vezin ve nazım şekilleri bakımından Divan şiirine biraz daha yaklaşmıştır. Divan şiiri tarzında yazan halk şairlerinin XIX. yüzyıldaki temsilcilerinden biri de Trabzonlu Avnî’dir. Tek cilt halinde basılan iki küçük Divan’ında yer alan şiirlerinin büyük kısmında ilâhî aşkı anlatan Avnî’nin şiire, şekil ve muhteva bakımından herhangi bir yenilik getirdiği ve başarılı bir şair olduğu söylenemez.

Anahtar Kelimeler

Avnî, Divan Şiiri, Halk Şiiri, XIX. Yüzyıl, Trabzon

Kaynakça

• AKBAYAR, Nuri, (2001), Osmanlı Yer Adları Sözlüğü, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Y ayınları
• AVNÎ Osman, (1303), Dîvârı-ı Avnî, Yayımlayan: Asâkir-i Şâhâne Ser-çavuşlarından Rüşdî Efendi.
• DEHHUDÂ, Ali Ekber, Lugat-nâme, Intişârât-i Dânişgâh-i Tahran, (CD).
• DİLÇİN, Cem, (1983), Örneklerle Türk Şür Bilgisi, Ankara: TDK.
• ERGUN, Sadedin Nüzhet Türk Şairleri II, İstanbul: Zaman Kitaphanesi. (Tarihsiz).
• ERTOP, Konur, (1969), “Divan Edebiyatının Halk Edebiyatına Etkisi”,Türk Dili, XIX: 436- 447.
• İBN ARABÎ, (2000), Harflerin İlmi, (Çeviren: Mahmut Kanık), Bursa: Asa Kitabevi.
• İNAL, İbnü’l-emin Mahmud Kemal, (1999), Son Asır Türk Şairleri (Kemâlü ’ş-Şuarâ) I, (Hazırlayan: Müjgân Cunbur), Ankara: AKM.
• İPEKTEN, Halûk, İSEN, Mustafa, (1997), Basılı Divanlar Katoloğu, Ankara: Akçağ.
• İSEN, Mustafa, HORATA, Osman, (2002), ‘Tarihî Gelişim”, Eski Türk Edebiyatı El Kitabı, Ankara, Grafıker Yayınları: 150-170.
• İSEN, Mustafa, KURNAZ, Cemal, (1992), “XIX. Yüzyıl Divan Şiiri”, Türk Dünyası El Kitabı III, Edebiyat, Ankara, TKAE Yayınları: 208-223.
• KANDEMİR, M. Yaşar, (1989), "Ali", TDV İslâm Ansiklopedisi II, İstanbul, Türkiye Diyanet Vakfı: 371-378.
• KURNAZ, Cemal, (1997), Türküden Gazele, Halk ve Divan Şiirinin Müşterekleri Üzerine Bir Deneme, Ankara: Akçağ.
• SCHIMMEL, Annemarie, (2000), Sayıların Gizemi, İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
• XIX. Y Ü ZY IL ŞAÎRİ TRA BZO N LU AVNÎ ve D İV A N ’LARI - I
• STEİNGASS, F., (1988), Persian-English Dictionary,London: Routledge.
• ŞEMÎSÂ, Sîrûs, (1369), Ferheng-i Telmîhât, Tahran: İntişârât-i Ferdovs.
• TÖKEL, Dursun Ali, (2003), Divan Şiirinde Harf Simgeciliği, Ankara: Hece.
• ULUDAĞ, Süleyman, (1991), Tasavvuf Terimleri Sözlüğü, İstanbul: Marifet Yayınlan.
• URAZ, Murat, (1933), Halk Edebiyatı Şiir ve Dil Örnekleri,İstanbul: Suhulet Kütüphanesi.
• YENİKALE, Ahmet, (2002), Divan Tertibine Farklı Bir Yaklaşım: Hüsn-i Hakikî - Hüsn-i Mecazî, İlmî Araştırmalar 14: 209-219.
• YILMAZ, Mehmet, (1992), Edebiyatımızda İslâmî Kaynaklı Sözler (Ansiklopedik Sözlük), İstanbul: Enderun Kitabevi.
• YİĞİT, Mehmet, (1990), “Hurufîlik ve Fazlullah Hurûfî”, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen- Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi I, 1: 73-88.
• YÜKSEL, Murat, (1993), Geçmişten Günümüze Trabzon Şairleri I, Osmanlı Dönemi, Trabzon: Yunus Dergisi Yayınlan.