A Study On Ayla Kutlu's Novel Bir Göçmen Kustu O

Yıl 2008, Cilt: 9 Sayı: 16, 47 - 89, 01.12.2008

Zeliha Günes

Öz

Ayla Kutlu stepped in the world of literature with her first novel Kaçış (1979), and she wrote the majority of her novels in 1980's and 1990's. Generally she touched on different historical periods of our country, and she analysed the characters which appear as a result of the political and historical developments in those periods in depth. Her novel Bir Göçmen Kuştu O is an important work which execute this side of the author with its attentive language and manner of telling in a strong structure and an elaborate space and time. In this study, first we will summarize the event chain presented in a non sequential temporal structure of the novel and then we will analyse the structure, theme and dsicourse of it

Anahtar Kelimeler

Ayla Kutlu, Novel, Bir Göçmen Kuştu O, war, immigration, folk laws, Woman.

Ayla Kutlu’nun Bir Göçmen Kustu O Adlı Romanı Üzerine Bir Inceleme

Öz

Ayla Kutlu ilk romanı Kaçış’la (1979) edebiyat dünyasına girmiş; eserlerinin çoğunluğunu 1980’li, 1990’lı yıllarda yazmıştır. Ağırlıklı olarak ülkemizin değişik tarihsel dönemlerine değinmiş, bu dönemlerdeki siyasal ve toplumsal gelişmelerin sonucunda ortaya çıkan kişilikleri derinlemesine incelemiştir. Bir Göçmen Kuştu O adlı romanı, sağlam bir yapı, zengin bir mekân ve zaman içinde, özenli bir dil ve anlatımla yazarın bu yönünü ortaya koyan önemli bir eseridir. Biz çalışmamızda, bu romandaki yapıyı oluşturan ve zaman sırası bozulmuş olarak verilen olaylar zincirini gerçek (reel) zamanda olması gereken biçimde gösteren bir özet verdikten sonra, eserin yapısını, temasını, dil ve anlatımını inceleyeceğiz.

Anahtar Kelimeler

Ayla Kutlu, roman, Bir Göçmen Kuştu O, savaş, göç, töre, kadın.

Kaynakça

• AYBARS, Ergun ( 1988), İstiklal Mahkemeleri, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları.
• AKTAŞ, Şerif (2000), Roman Sanatı ve Roman İncelemesine Giriş, Ankara: Akçağ Yaynıları.
• BARTHES, Roland (1997), Göstergebilimsel Serüven, (Çev. Mehmet Rifat - Sema Rifat), İstanbul: YKY. ---------, (1987) , Yazı Nedir, İstanbul: Hil Yayınları.
• ÇETİŞLİ, İsmail (2004), Metin Tahlillerine Giriş/2, Ankara: Akçağ Yayınları.
• ECO, Umberto (1996), Anlatı Ormanlarında Altı Gezinti, (Çev. Kemal Atakay), İstanbul: Can Yayınları. ---------, (1996), Yorum ve Aşırı Yorum, Çev. Kemal Atakay, İstanbul: Can Yay.
• JACOBSON, Roman (1995), Yazın Kuramı, (Derleyen Tzvenyan Todorov, Çev. Mehmet Rifat - Sema Rifat), İstanbul: Yapı Kredi Yay.
• KUTLU, Ayla (2005), Bir Göçmen Kuştu O, İstanbul: Bilgi Yayınevi, Yedinci Baskı.
• Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi, C.1 (1992), D.3, İçtima Yılı 5, TBMM Basımevi.
• NABOKOV, Vladimir (1988), Edebiyat Dersleri, İstanbul: Ada Yay.
• NORMAN, Freidman, Philip Stevick (1988), Romanda Yapı Şekilleri, (Çev. Sevim Kantarcıoğlu), Ankara: Gazi Üniversitesi Yay.
• STANZEL, Franz K. (1997), Roman Biçimleri, (Çev. Fatih Tepebaşılı), Konya: Çizgi Kitabevi.
• TEKİN, Mehmet (2001), Roman Sanatı, İstanbul: Ötüken. EKLER:
• Çizelge: Birinci olay halkasında zaman. Nakletme zamanı: 9 ay Olay zamanı: yaklaşık 45-46 yıl ◄-------------- Emir ve Helal’in Cevahir’in evlat Gülüş Hanım’ın Gülhayat’ın Gülhayat’ın Gülhayat’ın Tecavüz Doğum ölümü Emir ile Emir ile edinilmesi ölümü evlendirilmeleri kaçış boşanmaları 1878 sonbaharı yazı belirsiz (1917 - 1918)
• Anlatma zamanı: yaklaşık 46 - 47 yıl Çizelge: İkinci olay halkasında zaman. Nakletme zamanı: yaklaşık 1.5 yıl Olay zamanı: 1 gün ◄--------------------------------------------------- Ali Fethi Bey İşgal Nevnihal- ile Emanoilidi gemilerinin Emir Bey’in Yahya Haberci Efendi’nin Boğaz’a evliliklerinin Seniha’nın Efendi’nin çocuğun Emir Bey’in Emir Bey’in tartışması girdiği gece ilk gecesi konuşması eve girişi gelişi gelişi gidişi (1918) 5 akşam üstü akşam 1-2 saat gece yarısı
• Anlatma zamanı: yaklaşık 1.5 yıl Çizelge: Üçüncü olay halkasında zaman. Romanda bu tartışma ile ilgili tarih verilmez. Ancak o dönemde Meclis-i Mebusandaki tartışmaları veren kaynaklara bakıldığında, gerçek bir kişi olan Aydın milletvekili Emanoilidi Efendi’nin konuyla ilgili romandakine benzer sözleri ettiği görüşmeler Sadrazam Ahmet Tevfik Paşa’nın hazırladığı hükûmet programının sunulduğu 18 Kasım 1918’i göstermektedir. Bk. Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi, D.3, İçtima Yılı 5, TBMM Basımevi, 1992, C.1, s.30.
• Nakletme zamanı: 1.5 yıl Olay zamanı: 5-6 ay ◄--------------------------------------------------------- Ata’ya İsmet Paşa’nın Canbolat’ın Refet Bey’in İstiklal Emir Bey’in Şeyh Sait suikast Yeşil Hanım’ın Mahkeme Başkanına asıldığının Mahkemesini takdir siyaseti bırakma Ankara’dan isyanı girişimi ölümü mektubu öğrenilişi kararı çıkarması kararı ayrılış (1925) (1926) 1926 Ekim başı aynı gün Aralık 1926 (14 Temmuz)
• Anlatma zamanı: 2 yıl kadar Çizelge: Dördüncü olay halkasında zaman.