Çuvaş Türkçesinin Ağız Atlası Üzerine

Yıl 2011, Cilt: 12 Sayı: 21, 113 - 153, 01.06.2011

Oğuzhan Durmuş

Öz

Türk dil bilimi incelemelerinin bir sonucu olarak, Azerbaycan, Tatar, Başkurt, Halaç ve Yakut Türkçelerinin ağız atlasları yayımlanmıştır. Ağız atlası hazır durumda olan bir Türk lehçesi de Çuvaş Türkçesidir. L. P. Sergeyev tarafından hazırlanan Çuvaş Türkçesinin Ağız Atlası, henüz yayımlanma imkânı bulamamıştır. Eldeki makale, tarafımızdan baskıya hazırlanmakta olan bu atlası tanıtmaya ve böylelikle Türkiye Türkçesi ile diğer lehçelerin ağız atlaslarının hazırlanmasında bu tecrübeden yararlanılmasına imkân sağlamayı amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Çuvaş Türkçesi, Türk dili, ağız atlası, L. P. Sergeyev

On the Chuvash Dialect Atlas

Öz

As a result of the Turkic linguistic studies, dialect atlases of Azerbaijan, Tatar, Bashkir, Khalaj and Yakut have been published. Another Turkic dilaect whose dialect atlas is now ready is Chuvash. The Chuvash dialect atlas prepared by L. P. Sergeyev has not yet been published. This article aims to introduce this atlas, which is on its way for publication by my own efforts. This way, it is thought that sharing this experience might be inspiring for the preparation of the dialect atlases of Turkish and other Turkic dialects.

Anahtar Kelimeler

Chuvash, Turkic language, dialect atlas, L. P. Sergeyev

Kaynakça

• AHMANOVA, O. S. (1966) Slovar’ Lingvistiçeskih Terminov, Moskova.
• AKSAN, D. (2007) Her Yönüyle Dil Ana Çizgileriyle Dilbilim4, Ankara.
• ARTEM’YEVA, T. V.; AHVENDEROVA, A. D.; PAVLOV, V. V. (2009). Тĕпчевçĕ, Вирентÿçĕ, Меслетçĕ [Tpçevş, Virentüş, Mesletş], Şupaşkar.
• AŞMARİN, N. İ. (1994-2000) Slovar’ Çuvaşskogo Yazıka – Çĭvaş Sĭmahsem Kneki, 17 Cilt, Çeboksarı: Russika, Tıpkıbasım.
• BASKAKOV, N. A.; GADJİYEVA, N. Z.; POKROVSKAYA, L. A.; SEVORTYAN, E. V. (1966). “O Podgotovke Dialektologiçeskogo Atlasa Tyukskih Yazıkov”. Voprosı Yazıkoznaniya, 1966-3. s. 3-20.
• BAYRAM, B. (2010). Çuvaş Türklerinin Kahramanlık Anlatmaları (Alplar), Ankara: TKAE Yay.
• BOZ, E. (2008) “Ağız Atlasları”. Turkish Studies, Vol. 3-3. s. 152-166.
• CAMPBELL, L.; MAURİCİO, J. M. (2007) A Glossary of Historical Linguistics, Edinburg.
• CHAMBERS, J. K.; TRUDGİLL, P. (2004) Dialectology2, Cambridge.
• DOERFER, G. (1985) Zum Vokalismus Nichterster Silben in Altosmanischen Originaltexten, Stuttgart.
• DOERFER, G. (1987) Lexik und Sprachgeographie des Chaladsch, 2 cilt, Wiesbaden.
• JİRMUNSKİY, V. M. (1963) “O Dialektologiçeskom Atlase Tyurkskih Yazıkov Sovetskogo Soyuza”. Voprosı Yazıkoznaniya, 1963-6. s. 3-19.
• JİRMUNSKİY, V. M. (1971) “Zametki O Podgotovke “Dialektologiçeskogo Atlasa Tyurkskih Yazıkov SSSR”. Voprosı Yazıkoznaniya, 1971-4. s. 15-16.
• HARTMANN, R. R. K.; JAMES, G. (2002) Dictionary of Lexicography2, London, New York.
• İVANOV, V. P. (2005) Etniçeskaya Geografiya Çuvaşskogo Naroda, Çeboksarı.
• KARAHAN, Leyla (1999). “Azerbaycan Diyalektoloji Atlası Hakkında”. Türk Dili, S. 569, s.185-189.
• KASATKİN, 1998 “Atlas Dialektologiçeskiy”. Bol’şoy Entsiklopediçeskiy Slovar’ Yazıkoznanie, Moskova. S. 51-52.
• KORKMAZ, Z. (2003) Gramer Terimleri Sözlüğü2, Ankara.
• MALMKJÆR, K. (2010). The Linguistics Encyclopedia3, London, New York.
• SKVORTSOV,M.İ.(Red.)(1982)Çuvaşsko-Russkiy Slovar’, Moskova.
• TOPALOĞLU, A. (1989) Dil Bilgisi Terimleri Sözlüğü, İstanbul.
• VARDAR, B., vd. (2002) Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü, İstanbul.
• VİERECK, W. (2005) “Dialectology”. Encyclopedia of Linguistics, New York. s. 266-268.
• VEİTH, W. H. (2005) “Dialect Atlases” Encyclopedia of Language & Linguistics, 3. cilt. Cambridge. s. 517-528.