Eski Türk Edebiyatında “Sırât / Sırât-ı Müstakîm” ve Süleymaniye Kütüphanesi Yazma Bağışlar 1725 Numarada Kayıtlı Müellifi Bilinmeyen “Hâzâ Bahsu Sıfâtı’s-Sırât” Metni

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 2, 1 - 24, 23.12.2022

Hasan Ali Esir

Öz

Sırâta sözlüklerde yol, doğru yol, cehennemin üzerinde kurulmuş dar ve geçilmesi zor köprü anlamları verilmiştir. Sırât Kur’an-ı Kerim’de 45 yerde geçmektedir. Ayrıca pek çok hadiste sırâtın vasıflarından bahsedilmiştir. Sırât Kur’an-ı Kerim’de Allâh’a giden yol, doğru yol, hidayet yolu anlamlarında geçmektedir. Hadislerde ise doğru yol, hidayet yolu anlamlarından başka, cehennemin üzerinde kurulmuş dar ve geçilmesi zor köprü olduğu belirtilmiştir. Klasik Türk edebiyatında sırât çeşitli yönleriyle yer almıştır. Bunlar genel olarak ayetler, hadisler ve sosyal konular olarak gruplandırılabilir. Edebî eserlerde sırât sahih hadislerde anlatılan özellikleriyle yer aldığı gibi, sahih olduğu şüpheli ve sahih olmayan hadislerde anlatılan yönleriyle de yer almıştır. Dilimizde de bir iş yapılırken çekilen sıkıntıları anlatmak için “sırât köprüsünden geçmek” deyimi kullanılmıştır. Bu çalışmada sırâtın, eski Türk edebiyatında yer alış biçimleri araştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sırât, doğru yol, kantara, köprü, cehennem.