SATIR ALTI KUR’AN TERCÜMELERİ ÜZERİNE

Yıl 2020, Sayı: 5, 13 - 20, 01.03.2020

Salim Küçük

Öz

SATIR ALTI KUR’AN TERCÜMELERİ ÜZERİNE

Öz

Türkler İslamla tanışıp önce küçük gruplar halinde daha sonra da topyekun bir şekilde bu dini kabul etmişlerdir. İslamla tanışan ve bu dini kabul eden Türkler İslam dininin kutsal kitabı olan Kur’an-ı Kerim’i Türkçeye çevirerek onu anlamaya çalışmışlardır. Bu çeviri faaliyetleri hem doğu hem batı Türkçesi sahasında birçok defa yapılmıştır. Bu çalışmada elde olan satır altı Kur’an tercümelerinin kadim Türk dili tarihi içerisindeki yeri ve önemine değinilmiş ve tercümeler yapılırken kullanılan teknikler üzerinde durulmuştur

Anahtar Kelimeler

Türkçe, Kur’an, Çeviri, Satır Altı

Kaynakça

• Akın, Ayşe ve Simge Demirel (2003). “Toplumsal Cinsiyet Kavramı ve Sağlı- ğa Etkileri”, C.Ü. Tıp Fakültesi Dergisi, 25 (4), Ankara, ss.73-82.
• Aksan, Doğan (2009). Her Yönüyle Dil Ana Çizgileriyle Dilbilim, TDK Ya- yınları, Ankara.
• Aksan, Doğan (2018). Türkçenin Sözvarlığı, Bilgi Yayınevi, İstanbul.
• Bayraktar, Fatma Sibel (2019). Doğu ve Batı Türkçesi Kur’an Tercümelerinde Esma’ül Hüsna’nın Türkçe Söylemleri, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Edirne.
• Eckmann, Janosh (1973). “Kur’an’ın Doğu Türkçesine Tercümeleri”, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, C.21, İstan- bul, ss.15-24.
• Eker, Ümit (2015). Lehçe İçi Aktarma Yöntemleri, Kesit Yayınları, İstanbul.
• Ercilasun Ahmet Bican (2011). Başlangıçtan Yirminci Yüzyıla Türk Dili Tari- hi, Akçağ Yayınları, Ankara.
• Guiraud, Pierre (1999). Anlambilim, Matbaa 70, İstanbul.
• Güneş, Sezai (1999). Türk Dili Bilgisi, D.E.Ü. Rektörlük Matbaası, İzmir.
• Güvenç, Bozkurt (1979). İnsan ve Kültür, Remzi Kitapevi Yayınları, İstanbul. Hacıeminoğlu Necmettin (2019). Karahanlı Türkçesi Grameri, TDK Yayın- ları, Ankara.
• Kök, Abdullah (2004). “İlk Türkçe Kur’an Tercümelerinde Metonimli Kul- lanımlar Üzerine” Çağdaş Türklük Araştırmaları Sempozyumu, 4-7 Mayıs 2004, ss.1-2, Ankara.
• Kök, Abdullah (2010). “XI. Yüzyılda Türk Dünyasında Haberleşme Meto- nimileri”, Turkish Studies, International Periodical For the Languages Lite- rature and History of Turkish or Turkic, Volume 5/1, Winter, ss.1194-1209, Ankara.
• Küçük, Salim (2019). “Doğu ve Batı Türkçesi Satır Altı Kur’an Tercümelerin- de Kıyamet Günü Kavramı İçin Kullanılan Ad Aktarmaları”, Dede Korkut Uluslararası Türk Dili ve Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, 8/18, ss. 71-89.
• Özkan, Mustafa (2010). Tarihten Günümüze Kur’an’a Yaklaşımlar, Eski Ana- dolu Türkçesi Döneminde Yapılmış Kur’an Tercümeleri”, ss. 518-555, İstan- bul.
• Şimşek, Yaşar (2017). Eski Anadolu Türkçesi Satırarası Kur’ân Tercümesi’nin (Topkapı Nüshası) Söz Varlığı Üzerine Notlar II, Türkbilig, ss. 69-70.
• Topaloğlu, Ahmet (2018). XIV. Yüzyılın Ortalarında Yapılmış Satırarası Kur’an Tercümesi, C. I-II, İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Ünlü, Suat (2007). Kur’an-ı Kerim’in Türkçe’ye Çevrilmesi Ve İlk Kur’an Ter- cümeleri, Dinî Araştırmalar, Ocak-Nisan, C.9, S.27, ss.9-56.
• Ünlü, Suat (2012). Doğu ve Batı Türkçesi Kur’an Tercümeleri Sözlüğü, Eği- tim Yayınevi, Konya.
• Üşenmez, Emek (2010). Eski Kur’an Tercümelerinden Özbekistan Nüshası Üzerinde Dil İncelemesi (Giriş-İnceleme-Metin-Sözlük-Ekler Dizini), İstan- bul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı, Doktora Tezi, İstanbul.
• Üşenmez, Emek (2011). Eski Bir Kur’an Tercümesinin 15. Yüzyıla ait Bir Osmanlı Dönemi Kur’an Tercümesiyle Karşılaştırılması, İlim Yayma Vakfı Kur’an ve Tefsir Akademisi Kur’an ve Tefsir Akademisi Araştırmaları, 363- 383, Ankara.