Diyetisyenlerin Ağız ve Diş Sağlığı Üzerine Bilgi Düzeylerinin Ölçülmesi- Bir Pilot Çalışma

Yıl 2025, Cilt: 4 Sayı: 3, 147 - 152, 10.11.2025

Mehmet Kutluhan Uçuk , Özlem Merve Toluç

https://doi.org/10.58711/turkishjdentres.vi.1664228

Öz

Amaç: Bu pilot çalışmanın amacı, diyetisyenlerin ağız ve diş sağlığı üzerinde bilgi düzeylerinin, diş çürüklerinin oluşumu ile ilgili temel bazı sorular üzerinden değerlendirilmesi ve elde edilen verilerin daha ileri araştırmalarda temel sağlayabilmesidir..
Gereç ve Yöntem: Bu çalışma kesitsel bir çalışma olup Google Forms platformunda hazırlanan on soruluk anket, on kişilik bir ön testten geçirildikten sonra gelen geri dönüşlere göre yapılan düzenlemeler doğrultusunda yeniden katılımcılara sunuldu. Sektörde beslenme danışmanlığı hizmeti veren altmış
katılımcı çalışmaya dahil oldu.
Bulgular: Değerlendirmeler sonucunda, katılımcıların %66,7’si DMFT indeksinin ne olduğunu, %52,8’i is eyüksek DMFT indeksine sahip hastalarda en uygun diyet modelini bilmemektedir. Diş çürüğü ve plak oluşumuna karşı en doğru seçenek olan elmayı ısırarak yemek %91,7 oranında seçildi.
Şekerli gıda sonrası çürük riskini azaltmak için en etkili gıdaya %58,3 oranında peynir yanıtı alınırken %38,9 diş çürüğü riski olan kritik pH için 5,5 yanıtı alındı. Kritik eşiğe düşme sonrası bazal seviyeye geri dönme süresine %50 katılımcı 30 dakika yanıtını verdi. Diş dostu kabul edilen yer fıstığı %30,6
oranında seçildi. Kariyojenik gıda özelliği olmayan protein ve lif açısından yüksek olma seçeneği %75 oranında tercih edildi. Kariyostatik gıdalardan olan peynir %30 oranında seçildi. Diş eti hastalığı olan bir hastada en az şüphelenilen eksiklik omega-3 olarak seçildi.
Sonuç: Çalışma sonuçları göstermektedir anket soruları göz önünde bulundurulduğunda ağız sağlığı ve beslenme ile alakalı önemli noktalar diyetisyenler tarafınca atlanabilmekte ve hastaların oral hijyen düzeylerine göre diyet listeleri düzenlenmemektedir. Bu sonuca göre beslenme ve diyetetik
müfredatında ağız ve diş sağlığının yeri artırılmalı,

Anahtar Kelimeler

Beslenme Uzmanları , Diş çürükleri , Diş Hekimleri , Diyet terapi

Determining the Knowledge Level of Dietitians on Oral and Dental Health: A Pilot Study

Öz

Objective: The aim of this pilot study is to assess dietitians' knowledge of oral and dental health through fundamental questions related to the formation of dental caries and to provide baseline data for future research.
Material and Method: This study has a cross-sectional design. A ten-question survey, prepared on the Google Forms platform, was first administered to a pilot group of ten participants. Based on the feedback received, necessary revisions were made, and the final version of the survey was then distributed to all of the participants. A total of sixty participants providing nutrition counseling services were included in the study.
Results: Based on the evaluations, 66.7% of the participants did not know what the DMFT Index represents, and 52.8% were unaware of the most appropriate dietary model for patients with
a high DMFT Index. The option identified as most effective against dental caries and plaque formation—eating an apple by biting into it—was selected by 91.7% of participants. Cheese,
known for its effectiveness in reducing the risk of caries after sugary food consumption, was chosen by 58.3% of respondents. For the critical pH threshold associated with an increased risk of caries, 38.9% correctly identified pH 5.5. Regarding the time required for oral pH to return to baseline after dropping
below this threshold, 50% of participants responded with "30 minutes." Peanuts, which are considered tooth-friendly, were selected by 30.6% of respondents. The characteristic of being high in protein and fiber—indicative of a non-cariogenic food—was selected by 75% of participants. Cheese, a wellknown
cariostatic food, was chosen by 30%. Among nutrient deficiencies, omega-3 was identified as the least suspected in patients with gum disease .
Conclusion: The study results indicate that, based on the survey questions, dietitians may overlook key aspects related to oral health and nutrition. Additionally, dietary plans are not tailored according to patients' oral hygiene levels. In light of these findings, it is recommended that the role of oral and dental health be emphasized further in nutrition and dietetics curricula, and that professional associations organize educational programs to address this need.

Anahtar Kelimeler

Dental Caries , Dentists , Diet therapy , Nutritionists

Kaynakça

• 1. Uçuk MK. Bilgisayar Destekli Restorasyonlar ve Diş Hekimliğinde Kullanımının Değerlendirilmesi. IZUFBED 2024;6(1):1–4.
• 2. Özlü SA, İE. Bitkisel içerikli diş macunlarının antibakteriyel etkileri ve bu etkilerin belirlenme yöntemleri. Curr Res Dent Sci. 2024;34(1):72–9.
• 3. Uçuk MK. Irrigation solutions and areas of use in endodontic treatments. Aurum J Health Sci. 2024;6(2):137–52.
• 4. Uçuk MK, Factors, Precautions and Solution Suggestions of Complication and Malpractice in Endodontic Treatment Practices. NEU Dent J 2024;6(2):151-61.
• 5. Dallı M. Ağız ve Diş Sağlığının Damar Yaşlanmasına Etkisi. Damar Sertliğine Karşı Yeni Yaklaşımlar 2024;40
• 6. de Lara JVI, Frazão P. Oral health guidelines in the primary care policies of five selected countries: An integrative review. Health Policy Open. 2021;2:100042.
• 7. Touger-Decker R, Mobley C. Position of the Academy of Nutrition and Dietetics: Oral health and nutrition. J Acad Nutr Diet. 2013;113(5):693–701 .
• 8. Chandan SN, Rao S. Dietary interventions and nutritional impact on oral health and development: a review. J Food Sci Technol. 2023;60:1666–73.
• 9. Gondivkar SM, Gadbail AR, Gondivkar RS, Sarode SC, Sarode GS, Patil S, et al. Nutrition and oral health. Dis Mon. 2019;65:147–54.
• 10. Sadighi T, Dzioba C, Churaman B. Poor oral health in the elderly and its effect on chronic disease. J Nurse Pract. 2023;19(10).
• 11. Lin P, Liu A, Tsuchiya Y, Noritake K, Ohsugi Y, Toyoshima K, et al. Association between periodontal disease and chronic obstructive pulmonary disease. Jpn Dent Sci Rev. 2023;59:389–402.
• 12. Cherry-Peppers G, Fryer C, Jackson AD, Ford D, Glascoe A, Smith D, et al. A review of the risks and relationships between oral health and chronic diseases. J Natl Med Assoc. 2024.
• 13. Zemene MA, Dessie AM, Anley DT, Ahunie MA, Gebeyehu NA, Adella GA, Chanie ES. Dental caries and mean values of DMFT among children with cerebral palsy: A systematic review and meta-analysis. BMC Oral Health. 2024;24(1):241.
• 14. Nabila NK, Fadjeri I, Purnama T, Noviani N. Debris index before and after apple consumption. J Cent Excel Health Assist Technol. 2024;2(1):22–7.
• 15. Gautam Y, Srivastava M, Verma P, Doley S. Anticariogenic effects of the dairy products on human saliva: an in vivo study. Int J Clin Pediatr Dent. 2024;17(4):456–60.
• 16. Nezir M, Özcan S. Diş çürüğünün tanımı, etiyolojisi, risk faktörleri ve sınıflandırması. J Ege Univ Sch Dent. 2024;45(1):45–52.
• 17. Türkay EY. Çeşitli Remineralizasyon Ajanlarının Dentin Remineralizasyonuna Etkisinin Incelenmesi. Doctoral dissertation, 2023, Marmara Universitesi, Turkey.
• 18. Ağız Diş Sağlığı ve Beslenme, Türk Dişhekimleri Birliği, erişim: 03.11.2024, https://www.tdb.org.tr/sag_menu_ goster.php?Id=215.
• 19. Eken BF. Düzenli̇ Egzersi̇z Yapan ve Yapmayan Bi̇reylerde Oral Mi̇krobi̇yotanın Bi̇yoi̇nformati̇k Açısından Karşılaştırılması. Doctoral dissertation, 2023, Marmara Universitesi,Turkey.
• 20. Sevinç N, Ceyhan Z. Beslenme İle Ağız Ve Diş Sağlığı Arasındaki İlişki: Bir Derleme. Diş Hekimliği Biliminde Güncel Tartışmalar 2, ed Ali Bilgin, Başak Hanedan, 2023;28.
• 21. Karaçil Ermumcu MS, Köksal E, Ağız Sağlığı ve Beslenme. In: Beslenme ve Diyetetik Güncel Konular IV . Ankara : Hatipoğlu Yayınevi; 2016;121–44.
• 22. Savran, L., & Sağlam, M. (2024). Clinical effects of omega-3 fatty acids supplementation in the periodontal treatment of smokers and non-smokers with periodontitis: a retrospective study. Clinical Oral Investigations, 28(8), 437.
• 23. Jar AAet al. Nutritional deficiencies and their impact on gum health, Int J Community Med Public Health. 2025;12(1):540-4