Field Work Regarding the Problems Women Face in Urban Life: Denizli Case

Yıl 2017, , 85 - 114, 31.01.2018

Gül Aktaş

https://doi.org/10.20427/turkiyat.1437574

Öz

It is well known that women and men’s experience of the private-public space are different. This experience is shaped by socio-cultural values and norms as well as the conditions space imposes on the individual’s habitat. This study is based on comprehensive interviews obtained by 20 women between the ages of 25 and 55 living in lower and upper class socio-economic areas of Denizli. This age range is chosen to examine whether the problems women face in association with the city structures differ between generations. The purposeful sampling method has been used in the selection of participants. The aim was to illustrate obstacle(s) women faced in benefiting from services provided by the city and their expectations from the local society and administration. The city of Denizli where the research has been conducted has one of the highest rates in women participation in business life. On the other hand, according to the research results, women, especially those living in the city center described restrictions in business life and in maintaining social relations. Women who go on with their daily routine between home and work, they want to see ensured security structures on the routes they use to recreational areas, work places and shopping areas. According to women who participated in the survey, urban life is too complicated to be limited to contact with only relatives and neighbors. Therefore, the elimination of inequality in both public and private spaces is a major issue within the context of space-gender..

Anahtar Kelimeler

Woman, city, space, gender and space.

KADINLARIN KENT YAŞAMINDA KARŞILAŞTIĞI SORUNLARA İLİŞKİN BİR ALAN ÇALIŞMASI: DENİZLİ ÖRNEĞİ

Öz

Kadın ve erkeğin özel-kamusal alanının kullanımına ilişkin farklı deneyimleri olduğu bilinen bir gerçekliktir. Bu deneyimlerde toplumun bireyden beklediği sosyo-kültürel değer ve normlar ile mekânın bireyin yaşam alanına ilişkin sunduğu koşullar etkili olmaktadır. Bu çalışmanın verileri, Denizli’nin alt ve üst sosyo-ekonomik bölgelerinde yaşayan 25-55 yaş arası 20 kadınla yapılan derinlemesine görüşmelerle elde edilmiştir. Bu yaş aralığının seçilme nedeni, farklı kuşaktaki kadınların kente ilişkin sorunlarının kuşaklar arasında değişip değişmediğini vurgulayabilmektir. Katılımcıların seçilmesinde amaçlı örneklem tekniği kullanılmıştır. Derinlemesine görüşmelerle kadınların, kentin sunduğu hizmetlerden tam zamanlı ve geniş ölçekli yararlanabilmeleri noktasında ne tür engel(leme)lerle karşılaştıkları, bu konuda toplumdan ve yerel yönetimlerden beklentilerinin neler olduğuna ilişkin anlatılara ulaşılmaya çalışılmıştır. Araştırmamızın yapıldığı Denizli, kadınların çalışma hayatına katıldığı iller içinde üst sıralarda yer almaktadır. Buna karşın araştırma sonuçlarına göre, özellikle kent merkezinde yaşayan kadınlar, çalışma yaşamında ve toplumsal faaliyetleri sürdürmede bir takım sınırlılıklar ile karşılaştıklarını dile getirmişlerdir. Ev ile iş arasında gündelik yaşamını devam ettiren kadınlar; eğlence yerlerine, iş yerlerine, alışveriş yapacakları mekânlara gidiş-gelişlerde kullandıkları güzergâhta güvenlik sistemlerinin oluşturulmasını arzu etmektedirler. Araştırma kapsamındaki kadınlara göre, kent hayatı akrabalık ve komşuluk ilişkilerine dayanan küçük gruplar ölçeğinde sürdürülemeyecek kadar karmaşıktır. Bu nedenle hem kamusal hem de özel alanlarda mekân-cinsiyet bağlamında kendini gösteren eşitsizliklerin kaldırılması kadınlar tarafından üzerinde durulan temel konulardan biridir.

Anahtar Kelimeler

Kadın, kent, mekân, toplumsal cinsiyet ve mekân.

Kaynakça

• Alkan, A. (1999). Toplumsal Cinsiyet ve Kent Planlaması, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 54(4), 1-29.
• Başak, S., Kıngır, S. ve Yaşar, Ş. (2013). Kadının Görünmeyen Emeği: İkinci Vardiya, Ankara: Anka Kadın Araştırmaları Merkezi –Anka Kadın Raporları No:13-1.
• Başel, H. (2007). Türkiye’de Nüfus Hareketlerinin ve İç Göçün Nedenleri, Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 516-542.
• Baykan, A.D. (2015).Yerel Yönetimler İçin Kadın Dostu Kent Planlaması ve Tasarım İlkeleri Kitabı, Ankara: Uzerler Matbaacılık.
• Bourdieu, P. (2015). Eril Tahakküm (B. Yılmaz, Çev.). Ankara: Bağlam Yayıncılık.
• Cantek, F.Ş., Ulutaş, Ç.Ü. ve Çakmak, S. (2014). Evin İçindeki Sokak, Sokağın İçindeki Ev: Kamusal ile Özel “Ara”sında Kalanlar, Kenarın Kitabı, (Ş. Cantek, Ed.) içinde (ss.121-160).
• Demirbaş, G. (2012). Kadınların Mekân Algısı ve Mekânı Kullanma Biçimleri, Trakya Üniversitesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Edirne.
• Durmaz, Ş. (2016). İş Gücü Piyasasında Kadınlar ve Karşılaştıkları Engeller, Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2 (3), 37-60.
• Erkan, N.E. (2006). Toplumsal Cinsiyet Perspektifinden Kentsel Eşitsizlik, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Habermas, J. (1991). Structural Transformation of the Public Sphere, (T. Burger, trans. by). Cambridge: MIT Press
• Harvey, D. (2011). Umut Mekânları, (Z. Gambetti, Çev.). İstanbul: Metis Yayınları.
• İngün, Ö. (2013). Kent Üzerine Özgür Yazılar, Dönüş(türül)en Mahallelerde Toplumsal Muhalefet ve Cinsiyet Dinamikleri, (C. Ergun, M. Güneş ve A. Dericioğulları Ergun, Haz.) içinde (ss.216-236). İstanbul.
• Jacobs, J. (1992). The Death and Life of Great American Cities, Vintage Books Edition, United States (Originally published by Random House New York in 1961).
• Kaypak, Ş. (2015). Toplumsal Cinsiyet Açısından Kadın ve Kentli Hakları, Türkiye’de ve Dünyada Kadın Araştırmaları, 482-489.
• Keleş, R. (1998). Kentbilim Terimleri Sözlüğü, İmge Kitabevi: Ankara.
• Kılıç, D., Öztürk, S. (2014). Türkiye’de Kadınların İş Gücüne Katılımı Önündeki Engeller ve Çözüm Yolları: Bir Ampirik Uygulama, Amme İdaresi Dergisi, 47(1), 107-130.
• KSGM (Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü), HNEE (Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü). (2014). Türkiye’de Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Araştırması Özet Rapor, Ankara.
• Özünel, E.Ö. (2015). Eşiktekiler: Gecekondu Folklorunda İnsan-Zaman-Mekân, Ankara: Grafiker Yayınları.
• Özyeğin, G. (2005). Başkalarının Kiri Kapıcılar, Gündelikçiler ve Kadınlık Hâlleri, İstanbul: İletişim Yayınları
• Özyurt, C. (2007). Yirminci Yüzyıl Sosyolojisinde Kentsel Yaşam, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10 (18), 111-126.
• Sancar, S. (2012). Türk Modernleşmesinin Cinsiyeti, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Tekinbaş, E., Göker, G. (2015). Kadın Dostu Kent Uygulama Rehberi, Ankara: Berk Matbaacılık.
• UN Women (2011). Building, Safe and Inclusive Cities for Women: Practical Guide, New Delhi: System Vision.
• Elektronik Kaynaklar
• Kadına Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi, CEDAW, Altıncı Periyodik Türkiye Raporu, 21 Nisan 2017 tarihinde https://www.tbmm.gov.tr/komisyon/kefe/belge/uluslararasi_belgeler/ayrimcilik/CEDAW/ulke_raporlari tam adresinden erişildi.
• Şehircilik Şûrası (2017). 13 Mart 2017 tarihinde http://www.csb.gov.tr/db/sehirciliksurasi/editordosya/1.pdf tam adresinden erişildi.
• Tekstilde Kadının Adı Var Ama Sanı Yok! 13 Mart 2017 tarihinde www.denizlihaber.com/yazarlar/seval-uysal/tekstilde-kadinin-adı-var-ama-sani-yok tam adresinden erişildi.
• Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı. TEPAV, 12.04.2017 tarihinde tepav.org.tr/upload/files/haber/istihdam_izleme_Bülteni_12_2013 pdf tam adresinden erişildi.
• Ülker, Ş. (2009). Kadın Yoksulluğu, TEPAV, 25 Nisan 2017 tarihinde http://www.tepav.org.tr/upload/files/1271312994r5658.Kadin_Yoksullugu.pdf tam adresinden erişildi.