Türkiye’de Rom, Dom ve Lom Gruplarının Görünümü

Yıl 2008, Sayı: 8, 145 - 154, 01.06.2008

Suat Kolukırık

Öz

Anadolu’daki varlığı uzun bir geçmişe dayanan Çingenelerin, Hindistan’dan ayrıldıktan sonra Anadolu’yu bir geçiş noktası ve yaşam alanı olarak seçtikleri bilinmektedir. Günümüzde ise Rom, Dom ve Lom gruplar olarak Türkiye coğrafyasının farklı bölgelerinde yaşayan Çingene gruplarına rastlanabilir. Bununla birlikte Türkiye’de kamusal söylemde “Roman” ya da “esmer vatandaş” olarak tanımlanan ve batı bölgesinde yaşayan Rom grupları en fazla bilinen Çingene grubunu oluşturmaktadır. Buna karşın yoğun olarak Doğu Karadeniz Bölgesinde yaşayan Lom ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinde yaşayan Dom gruplarına ilişkin veriler oldukça yetersiz görünmektedir. Bu perspektiften hareketle çalışmada Türkiye’deki Çingene gruplarının (Rom, Dom ve Lom) görünümleri yaşadıkları bölgelerden elde edilen veriler aracılığıyla irdelenecek ve kültür ve kimlik bağlamında sunulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Türkiye Çingeneleri, Rom, Dom, Lom, Kültür, Kimlik

Kaynakça

• ABDULLAH, Korkmaz (1985). Poşaların Sosyal ve Kültürel Yapısı, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• ARAYICI, Ali (1999). Çingeneler, İstanbul: Ceylan Yayınları.
• ARI, Kemal (2003). Büyük Mübadele Türkiye’ye Zorunlu Göç 1923-1925, İstanbul: Tarih Yurt Vakfı Yayınları.
• BAKKER, P., & KYUCHUKOV, H. (2000). What is the Romani Language?, Hatfield: University of Hertfordshire Press.
• ERKUL, Ali (1998). "Bir Alt Kültür Grubu Olarak Poşalar", Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:20-21, s 21-31.
• FRASER, Angus (1992). The Gypsies, Oxford, Blackwell.
• HANCOOK, Ian (2002). We are the Romani People, Hatfield: University of Hertfordshire Press.
• KENRİCK, Donald (1993). From India to the Mediterranean: The Migration of the Gypsies, Paris, Gypsy Research Centre.
• KEYDER, Çağlar (2005). Nüfus Mübadelesinin Türkiye Açısından Sonuçları, Ege’yi Geçerken:1923 Türk-Yunan Zorunlu Nüfus Mübadelesi, Derleyen: Renee Hirschon, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• KOLUKIRIK, Suat (2006). “The Identity Perception Among Tarlabasi Gypsies”, Gypsies and the Problem of the Identities, Ed. Adrian Marsh, Elin Strand, Swedish Research Institute in Istanbul, Transactions vol.17, İstanbul: Kitap Yayınevi.
• KOLUKIRIK, Suat & TOKTAŞ, Şule (2007). “Turkey’s Roma: Political Participation and Organization”, Middle Eastern Studies, Vol.43. No.5, p.761-777, September.
• LEWY, Guenter (1999). “The Travail of The Gypsies”, National Interest, Fall, Issue 57. MARSH, Adrian (2007). “The Dom of Eastern Turkey: Reseaching amongst the Gypsies of Eastern Turkey”, E Romani Glinda, Sweden, February.
• MARUSHİAKOVA, E. & POPOV,V. (2001). Gypsies in the Ottoman Empire, Hatfield: University of Hertfordshire Press.
• ÖZKAN, Ali Rafet (2006). “Marriage among the Gypsies of Turkey”, The Social Science Journal, Vol. 43, Issue 3, p. 461-470, June.
• TOPRAK, Zerrin (2007). İzmir Büyükkent Bütününde Romanlar, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• TOPRAK, Zerrin (2008). Participation to the Public Life and becoming Organized at Local Level in Romani Settlements in Izmir, Land Use Policy, in press, p. 1- 14.