The First “Babi Bunty” Riot in South Caucasia

Yıl 2022, Sayı: 36, 97 - 109, 15.06.2022

İlaha Khantamirova

https://doi.org/10.20427/turkiyat.1074023

Öz

In the early 20th century Russian Empire a number women-led riots called “Babi Bunty” manifested. The underlying reason of such actions was actually the economic outcome of the WWI. Famine and scarcity at the end of the war led women whose spouses were fighting to a number of spontaneous protests. The protests that in a short time reached even the furthest margins of the Empire, demonstrated their impact over South Caucasia, a significant part of the Empire. Baku, a substantial industrial city of the Empire became the epicenter of protests by February 1914.
This study discusses the short history of these women-led riots and then it comprehensively analyzes the February protests in Baku by referring to contemporary memorandums and media coverage. The paper focuses on the aims of the rioting women and the reaction of local administrators to the protests.
Moreover, such actions in the Russian Empire could be evaluated as a logical continuation of women’s movements manifesting in the modern world.
Keywords: Woman, press, Baku, Russian Empire, riot, Babi Bunty.

Anahtar Kelimeler

Woman, press, Baku, Russian Empire, riot, Babi Bunty

KAFKASÖTESİ’NDE İLK “BABİY BUNT” HAREKETİ

Öz

XX. yüzyılın başlarında Rusya İmparatorluğu’nda “Babiy Bunt” yani “Kadın İsyanı” denilen hareket ortaya çıktı. Hareketin oluşum sebebi, I. Dünya Savaşı’nın açığa çıkardığı ekonomik durumdu. Savaş sonucunda ortaya çıkan kıtlık ve açlık, eşleri savaşan kadınları isyana sevketmişti. Kısa sürede imparatorluğun en ücra sınırları da dahil olacak şekilde bütün topraklarına yayılan isyan, imparatorluğun önemli noktalarından biri olan Güney Kafkasya’da da etkisini gösterdi. Önemli bir sanayi şehri olan Bakü, 1914 yılının Şubat ayında kadınların itirazlarının merkezine dönüştü.
Bakü’deki olaylar, ilk günlerde gizli tutulmaya çalışılsa da kısa süre sonra olayla ilgili haberler basında yer almaya başladı.
Mevcut çalışmada “Babiy Bunt” olaylarının tarihi, kısa şekilde incelendikten sonra Bakü’deki Şubat olayları hatıratlara ve dönemin basın örneklerine göre ele alınmıştır. Olayları gerçekleştiren kadınların amaçları, halkın ve yönetici sınıfının bu olaylara olan tepkisi makalede ele alınmıştır.
Aynı zamanda belirtmek gerekir ki Rusya İmparatorluğu’ndaki bu olaylar, dünyada başlamış kadın hareketinin mantıksal bir devamı niteliğindedir.

Anahtar Kelimeler

Kadın, basın, Bakü, Rusya İmparatorluğu, hareket, Babiy Bunt

Kaynakça

• Engl, B. A. (2010). Ne Xlebnom Edinım: Jenşinı i Prodovolstvennıe Besporyadki v Pervuyu Mirovuyu Voynu. Vestnik Leningradskogo Gosudarstvennogo Universiteta imeni A. S. Puşkina.
• Kurat, A. K. (2014). Rusya Tarihi Başlangıçtan 1917’ye Kadar. Ankara: TDK.
• Mustafaev, E. M ve Şerbinin, V. G. (1996). Russko-Tureçkiy Slovar. İstanbul: Engin Yayıncılık ve Matbaacılık Limited Şti.
• Myasnikova, N. V. (2011). Jenskiy Protest i Ego Rol v İstoriçeskix Sobıtiyax. İstoriçeskie, Filosofskie, Politiçeskie i Yuridiçeskie Nauki, Kulturalogiya i İskusstvovedenie. Voprosı teorii i Praktiki, 4(10), 119-123.
• Polişuk, E. N. (2013). Jenskoe Dvijenie v Rossii: Potrebnost Vremeni ili Anarxiya. Vestnik Ryazanskogo Gosudarstvennogo Universiteta im. S. A. Esenina, 4(41), 1-20.
• Süleymanov, M. (1987). Eşitdiklərim Oxuduqlarım Gördüklərim. Bakı.
• Cova, A. (2012). Feminism. https://repositorio.ul.pt/bitstream/10451/23703/1/ICS_ACova_Feminism_EDI.pdf, 23 mart 2021 tarihinde erişildi.
• Effiong, A. (2020). A Brief History and Classification of Feminism. 18 Eylül 2021 tarihinde https://www.researchgate.net/publication/346426941_A_brief_history_and_classification_of_feminism adresinden erişildi.
• Kolay, H. (2015). Kadın hareketinin süreçleri, talepleri ve kazanımları. 15 Eylül 2021 tarihinde https://docplayer.biz.tr/16692248-Kadin-hareketinin-surecleri-talepleri-ve-kazanimlari.html adresinden erişildi.
• Şepelev, A. L. V Nebe i Na Zemle. Voenizdat: 1974. 29 Nisan 2020 tarihinde http://militera.lib.ru/memo/russian/shepelev/index.html adresinden erişildi.
• Vanyuşina O, V. (2016). Motivaçionnıe Osobennosti Prixoda Jenşin v Revolyuçionnoe Dvijenie v Konçe XIX-naçale XX vv. 13 Ağustos 2021 tarihinde https://www.elibrary.ru/item.asp?id=27281974 adresinden erişildi.