TÜRK SİYASETİNDE MİLLİ İRADE VE UZLAŞI KÜLTÜRÜ ÇERÇEVESİNDE POLİTİK SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK ÖRNEĞİ: MHP’NİN KURUMSAL HAFIZASI İÇERİSİNDE “KRİZ” ÇÖZEN HAMLELERİ

Yıl 2018, Cilt: 9 Sayı: 49, 133 - 157, 29.11.2022

Ruhi Ersoy

Öz

MHP’nin Türk siyasetindeki sürekliliğinin kaynaklarını inceleyen bu çalışmada, Türkiye’de milliyetçi siyasetin toplumsal alanda kabul görmesinin arkasında yatan unsurları da ortaya çıkarma amacındadır. Çalışmada ayrıca, MHP ile Türk milliyetçiliğini birbirinden ayırmanın hem ilmen hem de siyaseten mümkün ve makul yaklaşımlar olmayacağını vurgulanmakta, MHP’nin milliyetçilik ve demokrasiyi ikiz kardeş olarak gördüğünün altı çizilmekte, parti faaliyetlerindeki kurumsal söylem analizi ve beyanlarda ortaya çıkan siyasi argümanların niteliğinin de millet nezdindeki kabul görülebilirlik seviyesini etkileyen diğer unsurlar olduğu savunulmaktadır. Sürekliliğin sağlanmasındaki temel dinamiklerin MHP’nin bu konulardaki sözlü ve fiili beyanlarında yer aldığını belirtilmekte, bunlar uzlaşı siyaseti, milli iradenin siyaset nezdinde tecellisinin sağlanması ve vizyoner siyasi öngörüleri gibi üç ana başlıkta incelenmektedir. Bu tespitlerin ardından sonuç olarak MHP’nin; “uzlaşı”, “milli irade” ve “vizyoner politika” ile hem mevcut demokrasinin daha da işletilebilir bir hüviyet kazanması hem de gelecekte yaşanabilecek krizlere/tehditlere karşı çözüm önerileri getirilmesi konusunda pek çok örnekte görüldüğü üzere net bir politik tavır sergilediği ortaya konmaktadır

Anahtar Kelimeler

MHP, milli irade, milliyetçilik, demokrasi, beka

Kaynakça

• Anderson, B. 2017 . Hayali Cemaatler: Milliyetçiliğin Kökenleri ve Yayılması, Çev. İskender Savaşır . İstanbul: Metis Yayınları.
• Akpınar, H. 2016 . Kurtların Kardeşliği CKMP’den MHP’ye Ülkücü Hareketin Kısa Tarihi. İstanbul: Kamer Yayınları.
• Anadol, C. 1995 . Alparslan Türkeş, MHP ve Bozkurtlar. İstanbul:Kamer Yayınları.
• Güler, K. K. 2017 . Alparslan Türkeş, Türk Milliyetçiliği Fikri ve CKMP. Ankara: Deli Dumrul Kitap.
• Karadeniz, Y. 2018 . Referandum İlkeleri Işığı Altında Türkiye’deki 1987 Halkoylamasına Yönelik Bir Analiz. Uluslararası Politik Araştırmalar Dergisi. Cilt:4. Sayı:2. 58-74.
• MHP Araştırma Planlama Merkezi İktisadi Meseleler Komisyonu 1995 . Avrupa Birliği-Gümrük Birliği ve Türkiye İlişkilerinin Genel Bir Değerlendirmesi. Ankara: MHP Araştırma Planlama Merkezi Yayın No:1.
• Sönmez, N. 2013 . Seçim Sisteminin Demokratikleşmesinin Bir Aşaması: 1950 Milletvekili Seçim Kanunu. EÜSBED, VI. 2. 437-461.
• Tuncer. E. 2013 . 1923’ten Günümüze Cumhurbaşkanlığı Seçimleri. Ankara: TESAV Yayınları.
• Turgut, H. 1995 . Şahinlerin Dansı. İstanbul: ABC Yayınları.
• Uzun, T. 2005 . Türk Milliyetçiliği ve MHP. Ankara: Ebabil Yayınları.
• Yalçın, S. 2017 . Başbuğ Alparslan Türkeş. Ankara: Berikan Yayınları.
• Al Jazeera 2005 . Türkiye’de başörtüsü yasağı: Nasıl başladı, nasıl çözüldü?.30.12. 2013, http://www.aljazeera.com.tr/dosya/turkiyede- basortusu-yasagi-nasil-basladi-nasil-cozuldu, erişim:18.01.2019 .
• Anadolu Ajansı AA 2018 Saraybosna'da 15 Temmuz şehitleri anısına 251 balon havaya bırakıldı, 14.07.2018
• https://www.aa.com.tr/tr/15-temmuz-darbe-girisimi/saraybosnada-15- temmuz-sehitleri-anisina-251-balon-havaya-birakildi/1204124, erişim: 23.01.2019
• Bahçeli, D. 2005 . Sayın Dr. Devlet Bahçeli’nin "Başkent ANKARA” Mitinginde Yapmış Oldukları Konuşma Metni. 2 Ekim 2005, https://www.mhp.org.tr/htmldocs/genel_baskan/konusma/117/index. html, erişim:19.01.2019 .
• Bahçeli a , D. 2008 . Sayın Devlet Bahçeli’nin Başörtüsü Sorununun Çözümü Konusunda Yaptığı Yazılı Basın Açıklaması. 17 Ocak 2008, https://www.mhp.org.tr/htmldocs/genel_baskan/konusma/423/index. html, erişim: 19.01.2019 .
• Bahçeli b , D. 2008 . Devlet Bahçeli’nin TBMM Grup Toplantısında Yapmış Oldukları Konuşma. 7 Ekim 2008, https://www.mhp.org.tr/htmldocs/genel_baskan/konusma/591/index. html, erişim: 19.01.2019
• Bahçeli a , D. 2011 . Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanı Sayın Devlet Bahçeli'nin "PKK Terör Örgütünün Yoğunlaşan Saldırıları ve İyice Şımaran Bölücülükle" ilgili yaptıkları yazılı basın açıklaması. 8 Eylül 2011, https://www.mhp.org.tr/htmldocs/genel_baskan/konusma/1221/inde x.html, erişim:19.01.2019 .
• Bahçeli b , D. 2011 . Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanı Sayın Devlet Bahçeli’nin "Bazı dava süreçleri kapsamında Fethullah Gülen cemaati etrafındaki tartışmalar" hakkında yaptıkları yazılı basın açıklaması. 31 Mart 2011, https://www.mhp.org.tr/htmldocs/genel_baskan/konusma/1053/inde x.html, erişim: 19.01.2019 .
• Bahçeli, D. 2015 . Devlet Bahçeli’nin TBMM Grup Toplantısında Yapmış Oldukları Konuşma. 1 Temmuz 2015, http://www.mhp.org.tr/htmldocs/genel_baskan/konusma/3890/index. html, erişim:19.01.2019 .
• Bahçeli a , D. 2016 Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanı Sayın Devlet BAHÇELİ’nin, Yenikapı’da düzenlenen “Demokrasi ve Şehitler Mitingi”nde yapmış oldukları konuşma.7.08. 2016
• http://www.mhp.org.tr/htmldocs/genel_baskan/konusma/4120/index.ht ml, erişim:19.01.2019 .
• Bahçeli b , D. 2016 . Devlet Bahçeli’nin TBMM Grup Toplantısında Yapmış Oldukları Konuşma. 13 Ekim 2016, http://www.mhp.org.tr/htmldocs/genel_baskan/konusma/4136/index. html, erişim:19.01.2019 .
• Bengütürk 2018 . MHP’li Sadir Durmaz Bengütürk’e Konuştu. 25 Eylül 2018, https://www.benguturk.com/mhpli-sadir-durmaz-benguturke- konustu/, erişim:19.01.2019 .
• Bulut, Y. 2017 . Geçmişten Bugüne MHP ve Cumhurbaşkanlığı Seçimleri. Ortadoğu Gazetesi, 5 Temmuz 2014, http://www.ortadogugazetesi.com/haber.php?id=35134 erişim: 18.01.2019
• Haberler.com 2017 , Bakan açıkladı: 15 Temmuz Gazilerinin sayısı 2 bin 703 Kaynak: Bakan açıkladı: 15 Temmuz Gazilerinin sayısı 2 bin 703, 05.12.2017, https://www.siyasetcafe.com/bakan-acikladi-15-temmuz- gazilerinin-sayisi-2-bin-703-27738h.htm erişim: 23.01.2019
• Hürriyet 2012 . MHP çok önce ‘Peygamberin hayatı ders olsun’ demişti, 1 Nisan.2012, http://www.hurriyet.com.tr/gundem/mhp-cok-once- peygamberin-hayati-ders-olsun-demisti-20249303, erişim:18.01.2019 .
• Hürriyet 2013 . Milli Değerleri Koru Ve Yaşat Demokrasi Mitingi. 5 Ekim 2013, http://www.hurriyet.com.tr/haberleri/milli-degerleri-koru-ve- yasat-demokrasi-mitingi, erişim: 18.01.2019 .
• Meclis Haber 2012 . TBMM Basın Açıklaması. 23 Şubat 2012, https://meclishaber.tbmm.gov.tr/develop/owa/haber_portal.aciklama? p1=120781, erişim:18.01.2019 .
• MHP, 1999 . Lider Türkiyeye Doğru Milliyetçi Hareket Partisi Seçim Beyannamesi. 18 Nisan 1999, https://acikerisim.tbmm.gov.tr/xmlui/bitstream/handle/11543/740/1 99906498.pdf?sequence=1&isAllowed=y, erişim: 18.01.2019 .
• MHP, 2018. 24 Haziran 2018 Milletvekili Genel Seçimi Seçim Beyannamesi, Sayfa: 108, http://www.mhp.org.tr/usr_img/_mhp2007/kitaplar/24haziran2018_s ecim_beyannamesi_tam_web.pdf, erişim: 23.01.2019
• MHP Sosyal 2018 . MHP ve Ak Parti Cumhur ittifakının yerel seçimlerde de devamı konusunda uzlaştı. Ekim 2018, https://www.mhpsosyal.com/mhp-ve-ak-parti-cumhur-ittifakinin- yerel-secimlerde-uzlasti/, erişim:19.01.2019 .
• Milliyet 2018 http://www.milliyet.com.tr/son-dakika-mhp-lideri-bahceli- siyaset-2662083/
• erişim: 23.01.2019
• NTV, 2000 . Sezer İçin Beş Liderden Ortak İmza. 24 Nisan 2000, http://arsiv.ntv.com.tr/news/2604.asp, erişim:18.01.2019
• Öymen, Altan 2015 , Siyaset Tarihimizde Sağduyulu Bir Uzlaşma Örneği. Radikal Gazetesi, 12 Temmuz 2015, http://www.radikal.com.tr/yazarlar/altan-oymen/siyaset-tarihimizden- sagduyulu-bir-uzlasma-ornegi-1395744/ erişim: 18.01.2019
• T.C. Dışişleri Bakanlığı, Tarih Yok Türkiye’nin Uluslararası Toplumun Terörle Mücadele Çabalarına Katkıları, http://www.mfa.gov.tr/turkiye_nin-uluslararasi-toplumun-terorle- mucadele-cabalarina-katkilari.tr.mfa, erişim:19.01.2019 .
• TRT Haber 2018 a . Cumhur İttifakı' protokolü YSK'ya teslim edildi. 4 Mayıs 2018, https://www.trthaber.com/haber/gundem/cumhur-ittifaki- protokolu-yskya-teslim-edildi-363903.html, erişim:19.01.2019 .
• TRT Haber 2018 b . Bahçeli: AK Parti ile 30 büyükşehir üzerinden anlaşma sağlandı. 26 Aralık 2018, https://www.trthaber.com/haber/gundem/bahceli-ak-parti-ile-30- buyuksehir-uzerinden-anlasma-saglandi-398981.html, erişim: 23.01.2019
• YSK, Tarih Yok . 8 Nisan 1999 Tarihinde Yapılan Mahalli İdareler Genel Seçimi Sonuçları, http://www.ysk.gov.tr/tr/18-nisan-1999-mahalli- idareler-genel-secimi/2805, erişim: 18.01.2019 .