TEKNOLOJİ, VERİMLİLİK VE EKONOMİK BÜYÜME

Yıl 2017, Cilt: 8 Sayı: 43, 103 - 145, 25.05.2022

Savaş Yıldırım

Öz

Büyüme iktisadının konusu olduğu ilk dönemlerden bu yana, ülkelerin kaynaklarını harekete geçirme ve büyüme başarısında farklılıklar olduğu bir vakıadır. Büyümenin kaynaklarının incelenmesi ve etki eden unsurların analizine ilişkin zengin bir literatür bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı, literatür çalışmalarının bulgularından hareketle analitik bir yaklaşım ortaya koymaktadır. Öncelikle, toplam faktör verimliliğinin belirleyicileri ele alınmaktadır. Daha sonra, Ar-Ge göstergeleri ile bilgi ve iletişim teknolojilerinin büyüme etkisi analiz edilmektedir. Genişbant ekonomisiyle birlikte hayatın her alanına nüfuz eden bilgi ve iletişim teknolojilerinin büyüme adına yeni fırsatlar sunduğu görülmektedir. Yaşanan teknoekonomik değişim sürecinde, insanlık nasıl bir geleceğe doğru yol aldığı sorusuna cevap aramaktadır. Geleceğin farkında olma ve hazırlıklılık adına, Türkiye için geliştirilen önerilerle bu çalışma sonlandırılmaktadır

Anahtar Kelimeler

Ekonomik büyüme, Toplam faktör verimliliği, Ar-Ge, Bilgi ve İletişim Teknolojileri, Teknoekonomik Paradigma.

Kaynakça

• Accenture 2017 . ‘Türkiye Dijitalleşme Endeksi - 2016’. İstanbul.
• Altıntaş, H., M.Mercan 2015 . ‘Ar-Ge Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: OECD Ülkeleri Üzerine yatay kesit Bağımlılığı Altındapanel Eşbütünleşme Analizi’, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 70 2 : 345 – 376.
• Ansal, H. 2004 ‘Geçmiş ve Gelecekte Ekonomik Gelişmede Teknolojinin Rolü’, Edit.Teknoloji içinde, TMMOB Yayını. ss.35-58.
• Ark, B.V. 2013 . ‘Productivity in Crisis: Short-Term Developments and Long-Term Prospects’, The Conference Board.
• Artan, S., P.Hayaloğlu, N.Baltacı 2014 . ‘Bilgi ve İletişim Teknolojilerindeki Gelişmelerin İktisadi Büyüme Üzerindeki Etkisi: Geçiş Ekonomileri Örneği’, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 28, Sayı: 1, Erzurum.
• Atiyas, İ., O.Bakış 2013 . ‘Aggregate and Sectoral TFP Growth in Turkey: A Growth Accounting Exercise’, TÜSİAD – Sabancı Üniversitesi Rekabet Forumu, Working Paper No. 2013-1.
• Basalla, G. 2000 . ‘Teknolojinin Evrimi’, Çeviri: Cem Soydemir, Ankara: TÜBİTAK, 2000.
• Barava-Ortega, C., A.G.Marın 2011 ‘R&D and Productivity: A Two Way Avenue?’, World Development, 39 7 : 1090–1107.
• Bresnahan, T.F, M.Trajtenberg 1995 . ‘General Purpose TechnologiesEngines of Growth’, Journal of Econometrics 65 1995 83-108.
• Bureau of Communications and Arts Research 2018 , ‘Impacts of 5G on Productivity and Economic Growth’, Working Paper, Australian Government.
• Byrne, D.M., S.D. Oliner, D.E. Sichel 2013 . ‘Is the Information Technology Revolution Over?’ Finance and Economics Discussion Series, Divisions of Research & Statistics and Monetary Affairs Federal Reserve Board, Washington, D.C.
• Cardarelli, R., L. Lusinyan 2015 . ‘U.S. Total Factor Productivity Slowdown: Evidence from the U.S. States’, IMF Working PaperWP/15/116
• Colecchia, A., P.Schreyer, 2001 . ‘ICT Investment and Economic Growth in The 1990s: Is The United States A Unique Case?’ Working Papers 2001/7, OECD, Paris.
• Deloitte 2018 . ‘The Impacts of Mobile Broadband and 5G: A Literature Review for DCMS’, London.
• Edquist, H., P. Goodridge, J.Haskel, W.Li, E. Lindquist 2017 . ‘How Important Are Mobile Broadband Networks For Global Economic Development?’, Imperial College Business School, Discussion Paper 2017/05
• Erdil, E., M.T.Pamukçu, I.S.Akçomak, M.Tiryakioğlu 2016 . ‘Bilgi, Bilim, Teknoloji ve Yenilik: Kavramsal Tartışma’, ODTÜ TEKPOL Working Paper Series, STPS-WP-16/01, Ankara.
• Ericsson 2018 . ‘Mobility Report’, Stockholm.
• Fernald, J.G., C.I.Jones 2014 . ‘The Future of U.S. Economic Growth’ Federal Reserve Bank of San Francisko Working Paper, 2014-02, San Francisko.
• Freeman, C., L.Soete 1997 , ‘Yenilik İktisadı’, Ankara, TÜBİTAK yayını, Çeviri: Ergün Türkcan 2003 .
• Freeman, C. 1989 . ‘Yeni Teknoloji ve Yetişme Sorunu’, The European Journal of Development Research, Vol. 1, No 1, June 1989, pp. 85-99, Çeviri: Aykut Göker.
• Gökten, K. 2006 . “İktisatta Evrim Düşüncesi ve Evrimci İktisatın Teknolojiye Yaklaşımı”, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi 11 : 24-44.
• Gürkan, C. 2007 “Veblen, Schumpeter ve Teknoloji”, edit. Kurumsal İktisat içinde, ss.237-281.
• Jorgenson, D.W. 1996 . ‘Technology in Growth Theory’, In Technology and Growth edited by J.C. Fuhrer and J.S. Little, 45-77. Boston: Federal Reserve Bank of Boston.
• Jorgenson, D.W., K.M.Vu, 2016 . ‘The ICT Revolution, World Economic Growth and Policy Issues’, Telecommunications Policy; 40 5 : 383- 397.
• Jovanovic, B., P.L.Rousseau 2005 . ‘General Purpose Technologies’, National Bureau of Economic Research, Working Papers no.11093, Cambridge.
• IHS Economics & IHS Technology 2017 . ‘The 5G Economy : How 5G Technology Will Contribute To The Global Economy’, IHS Markit ltd.
• Işık, C. 2016 . ‘Türkiye’de Toplam Faktör Verimliliği ve Ekonomik Büyüme İlişkisi’, Verimlilik Dergisi 2016/2.
• Kalkınma Bakanlığı 2013 . ‘Onuncu Kalkınma Planı 2014-2018 ’, Kalkınma Bakanlığı, Ankara.
• Kalkınma Bakanlığı 2014 . ‘2015-2018 Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı’, Kalkınma Bakanlığı, Ankara.
• Kapucu, H., M.Aydın,İ.Şiriner, F.Morady, Ü.Çetin 2010 . ‘Politik İktisat ve Adam Smith’, İstanbul: Yön Yayıncılık.
• Kretschmer, T. 2012 . ‘Information andCommunicationTechnologies andProductivity Growth’, OECD Digital Economy PapersNo. 195, Paris.
• Lıu, T.K., W.C.Lu 2011 . ‘Information Technology and Total Factor Productivity’, African Journal of Business Management, Vol. 5 14 , pp. 5895-5899
• Nelson, R.R. 2001 ‘The Coevolution of Technology and Institutions as the Driver of Economic Growth’ in J.Foster, J.S.Metcalfe eds. Frontiers of Evolutionary Economics, Edward Elgar, USA.
• OECD 2004 . ‘Ekonomik Büyümeyi Anlamak’, TÜSİAD çevirisi ve yayını 2005
• OECD 2014 . ‘Policy Challenges For The Next 50 Years’, OECD, Paris.
• OECD 2015 . ‘The Future of Productivity’, OECD, Paris.
• Pohjola, M. 2000 . ‘Information Technology And Economic Growth’, UNU/WIDER Working papers No.173, Helsinki.
• Sammı, A.J., S.M.Alerasoul 2009 . ‘R&D and Economic Growth: New Evidence From Some Developing Countries’ Australian Journal of Basic and Applied Sciences, 3 4 : 3464-3469
• Samımı, A.J., M.Arab. 2011 . ‘Information and Communication Technology& Total FactorProductivity: Evidence from Selected Countries of the World’, Middle-East Journal of Scientific Research 10 6 : 768-776, 2011
• Saygılı, Ş., C.Cihan ve H.Yurtoğlu 2005 ‘Türkiye Ekonomisinde Sermaye Birikimi, Verimlilik veBüyüme, 1972-2003’, Ankara: Devlet Planlama Teşkilatı, Yayın No: 2686.
• Serdaroğlu, T. 2013 . ‘Türkiye’de Finansal Açıklık ve Toplam Sermaye Verimliliği’, Ankara: T.C.Kalkınma Bakanlığı, Yayın No: 2853.
• Soyak, A. 1995 ‘Teknolojik Gelişme: Neoklasik ve Evrimci Kuramlar Açısından Bir Değerlendirme’, Ekonomik Yaklaşım, Cilt:6, s.15, Kış 1995.
• Spiezia, V. 2013 . ‘ICT Investments and Productivity: Measuring The Contributionof ICTs to Growth’, OECD Journal: Economic Studies, Vol. 2012/1
• Swann, G.M.P. 2009 . ‘The Economics of Innovation’, Edward Elgar publications, Cheltenham, UK.
• Şiriner, İ., Y.Doğru 2005 . ‘Türkiye Ekonomisinin Büyüme Dinamikleri Üzerine Bir Değerlendirme’, Yönetim Bilimleri Dergisi, 3 : 2.
• Taymaz, E. 2018 . ‘Dijital Teknolojiler ve Ekonomik Büyüme: Dijital Teknoloji Sektörlerinde Türkiye’nin Konumu, Fırsatları, Seçenekleri’, Yayın No: TÜSİAD-T/2018,10- 600.
• T.C. Cumhurbaşkanlığı, Strateji ve Bütçe Başkanlığı 2018 . ‘Toplam Faktör Verimliliği: Beyaz Kitap’, Cumhurbaşkanlığı, Strateji ve Bütçe Başkanlığı Yayını.
• T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı 2017a . ‘2016-2019 Ulusal e-Devlet Stratejisi ve Eylem Planı’, Ankara.
• T.C. Ulaştırma, Denizcilik Ve Haberleşme Bakanlığı 2017b . ‘Ulusal Genişbant Stratejisi ve Eylem Planı 2017-2020 ’, Ankara.
• Tuncel, C.O. 2009 .‘Ar-Ge Tabanlı Büyüme Modelleri ve Geç Sanayileşen Ülkeler İçin Politika Önerileri: Neoklasik ve Evrimci Büyüme Teorilerinin Karşılaştırmalı Analizi’, Presented at EconAnadolu, June 17-19 2009 , Eskişehir.
• TÜBİSAD 2012 . ‘Atılım İçin Bilişim: Türkiye Ekonomisi İçin Bilgi ve İletişim Teknolojileri Sektörü Atılım Stratejisi 2023’, Türkiye Bilişim Sanayicileri Derneği, İstanbul.
• TÜBİSAD 2018 . ‘Türkiye’nin Dijital Ekonomiye Dönüşümü’, Türkiye Bilişim Sanayicileri Derneği, İstanbul.
• Türkcan, E. 2011 . ‘Teknoloji Tarihi’, Anadolu Üniversitesi yayın No.2404. Eskişehir.
• Üşür, İ. 2001 . ‘Teknoloji Felsefesi Üzerine ya da Tarihin Tanrısı Teknoloji midir?’ Mülkiye, cilt xxv, sayı:230. Ankara.
• Vergil, H., T.Abasız 2008 . ‘Toplam Faktör Verimliliği, Hesaplanması ve Büyüme İlişkisi: Collins Bosworth Varyans Ayrıştırması’ Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 16 2: 160-188.
• Yapraklı, S., T.Sağlam 2010 . ‘Türkiye’de Bilgi İletişim Teknolojileri ve Ekonomik Büyüme: Ekonometrik Bir Analiz 1980-2008 ’, Ege Akademik Bakış, 10 2 : 575-596.
• Yeldan, A.E., G.Kolsuz 2014 . ‘1980 Sonrası Türkiye Ekonomisinde Büyümenin Kaynaklarının Ayrıştırılması’, Çalışma ve Toplum, 2014/1.