Küresel Salgının Mücbir Sebep Olması ve Sözleşme Hukukuna Etkisi

Yıl 2020, Cilt: 11 Sayı: 55, 81 - 106, 05.04.2022

Mehmet Altunkaya

Öz

2019 yılının son günlerinde Çin’de ortaya çıkan ve hızla bütün dünyaya yayılan Korona Virüs sadece insan sağlığını değil, insanın bulunduğu her ilişkiyi doğrudan etkilemiştir. Özellikle ülkemizde 11 Mart 2020 itibariyle salgının etkilediği veya etkileyebileceği her ilişki hükümet tarafından ele alınmış ve bir takım kısıtlayıcı kararlar alınmıştır. Bu kararlar sosyal ve ekonomik hayatı ele almış, olumsuz etkilerin de en aza indirilmesi yönünde bir hassasiyet gösterilmiştir. Ancak ekonominin dayanağı olan ve her türlü hukukî ilişkiyi oluşturan sözleşmelerin bu salgından etkilenmesinin önüne geçilememiştir. Borçlar Hukuku kapsamında yapılan, satım, kira, hizmet, eser gibi birçok sözleşme salgından etkilenmiş, taraflar edimini yerine getiremez hâle gelmiş veya getirmekte güçlükler yaşamıştır. Bu çalışmamızda, içinde bulunduğumuz olağanüstü durum sebebiyle, uygulamada taraflar arasında ihtilaf çıkma ihtimali bulunan sözleşmeler neler olabilir, genel olarak ne tür sonuçlar doğabilir ve değindiğimiz konularda TBMM’nin hukuken yapması gereken düzenlemeler üzerinde durulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Sözleşme, Borçlar Hukuku, Mücbir Sebep, Covid-19

Kaynakça

• Altunkaya, M. (2005). Edimin Başlangıçtaki İmkânsızlığı. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Başpınar, V. (1998). Borç Sözleşmesinin Kısmi Butlanı. Ankara: Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü Yayınları.
• Eren, F. (1975). Sorumluluk Hukuku Açısından Uygun İlliyet Bağı Teorisi. Ankara: Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları.
• Eren, F. (2012). Borçlar Hukuku Genel Hükümler. Ankara: Yetkin Yayınları.
• Hürlimann, R. (1984). Teilnichtigkeit von Schuldcertraegen, Freiburg, Schweiz: Universitätsverlag.
• Oğuzman, M. K. ve Öz, M. T. (2000). Borçlar Hukuku Genel Hükümler. İstanbul: Filiz Kitabevi.
• Oser, H. ve Schönenberger, W. (1929). Zürcher Kommentar, 1929Bd. V: Das Obligationenrecht, Allgemeiner Teil, Art. 1-183 OR., 2. Auf. Zürich.
• Petek, H. (2016). Borçlunun Temerrüdünde Beklenmedik Halden Sorumluluk. Evrensel Hukuk İlkeleri Işığında Türk Medeni Hukukunda Değişimler Sempozyumu, 10-11 Haziran 2016, Ankara.
• Seliçi, Ö. (1979). Özel Hukukta Mücbir Sebep Kavramı ve Uygulanış Tarzı. Sorumluluk Hukukunda Yeni Gelişmeler III. Sempozyumu, 12-13 Mayıs 1979, Ankara.
• Tekinay, S. S., Akman, S. Burcuoğlu, H., Altop, A. (1993). Borçlar Hukuku. İstanbul: Filiz Kitabevi.
• Tunçomağ, K. (1976). Türk Borçlar Hukuku I, Genel Hükümler. İstanbul: Sermet Matbaası.
• Von Tuhr, A. ve Escher, A. (1974). Allgemeiner Teil des Schweizerischen Obligationenrechts. Band II, 3. Auf. Zürich.