Determination of Factors Affecting Olive Oil Purchasing Preferences of Consumers in Hatay City Center

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 2, 331 - 341, 24.04.2020

Nuran Tapkı Bekir Demirtaş Erdal Dağıstan

https://doi.org/10.30910/turkjans.725784

Cited By: 3

Öz

The aim of this study is to determine the factors that affect the olive oil buying behaviors of consumers in Hatay city center. The main material of the research is the data obtained from the surveys conducted with 278 consumers in the city center of Hatay in 2018. In this research, the preferences of purchasing olive oil were determined by considering gender, marital status, age, education and income level and monthly food expenditures. In determining the olive oil buying behaviors of the participants, consumer information levels regarding the purchase places, benefits and varieties of olive oil and change in consumption and packaging preferences were taken into consideration. The differences between consumers' preferences to purchase olive oil according to various socio-economic characteristics were analyzed by chi-square test. Consumers buy olive oil (62.9%) from producers, convenience stores (20.1%), factories (13.3%) and delicatessens (3.6%). 74.5% of consumers know the benefits of olive oil to human health and the majority of them (92.4%) described olive oil as very healthy or healthy. As the education level among consumer’s increases, type of olive oil is also increasing. The differences between the participants' buying olive oil preferences and gender, marital status, age, monthly income and monthly food expenditure were not significant. In contrast, the differences between the packaging preferences, the knowledge of olive oil and the purchasing places of olive oil were found to be important for consumers' education levels. Olive oil producers may be advised to consider consumer preferences and trends in packaging, new product and variety promotion and retail outlets during product development, marketing and sales promotion activities. In order to improve the production and consumption of olive and olive oil, it is useful to formulate new regulations by taking consumer preferences into consideration in the policies to be implemented in the coming period.

Anahtar Kelimeler

Olive oil, Hatay province

Hatay Kent Merkezindeki Tüketicilerin Zeytinyağı Satın Alma Tercihlerini Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi

Öz

Bu çalışmanın amacı Hatay kent merkezindeki tüketicilerin zeytinyağı satın alma davranışlarında etkili olan faktörleri belirlemektir. Araştırmanın ana materyalini 2018 yılında Hatay kent merkezinde 278 tüketici ile yapılan anketlerle elde edilen veriler oluşturmaktadır. Araştırmada cinsiyet, medeni durum, yaş, eğitim ve gelir seviyesi ile aylık gıda harcamaları dikkate alınarak zeytinyağı satın alma tercihleri ortaya konulmuştur. Katılımcıların zeytinyağı satın alma davranışlarını belirlemede, zeytinyağının faydaları ve çeşitlerine ilişkin tüketici bilgi düzeyleri, satın alma yerleri ve tüketimlerindeki değişim ile ambalaj tercihleri dikkate alınmıştır. Tüketicilerin çeşitli sosyo-ekonomik özelliklerine göre zeytinyağı satın alma tercihleri arasındaki farklılıklar ki-kare testi ile analiz edilmiştir. Tüketiciler zeytinyağını üreticilerden (%62.9), marketlerden (20.1), fabrikalardan (13.3) ve şarküterilerden (3.6) satın almaktadır. Tüketicilerin %74.5’i zeytinyağının insan sağlığına yararlarını bilmektedir ve bunların büyük çoğunluğu (%92.4) zeytinyağını çok sağlıklı veya sağlıklı olarak nitelendirmiştir. Tüketiciler arasında eğitim seviyesi arttıkça zeytinyağı çeşit bilgisi de artış göstermektedir. Katılımcıların, zeytinyağı satın alma tercihleri ile cinsiyet, medeni durum, yaş, aylık gelir ve aylık gıda harcamaları arasındaki farklar önemli bulunmamıştır. Buna karşılık tüketicilerin eğitim seviyelerine göre ambalaj tercihleri, zeytinyağı çeşit bilgisi ve zeytinyağı satın alınan yerleri arasındaki farklar önemli bulunmuştur. Zeytinyağı üreticilerine ürün geliştirme, pazarlama ve satış artırma çalışmaları sırasında ambalaj, yeni ürün ve çeşit tanıtımı ile perakende satış yerleri konusunda tüketici tercihlerini ve eğilimlerini dikkate alması önerilebilir. Zeytin ve zeytinyağı üretimini ve tüketimini geliştirmek için önümüzdeki süreçte uygulanacak olan politikalarda tüketici tercihlerinin de dikkate alınarak yeni düzenlemelerin bunlara göre oluşturulmasında yarar vardır.

Anahtar Kelimeler

Zeytinyağı, Hatay, sosyo-ekonomik yapı

Kaynakça

• Ağır, M., Boran, C., Özden, F. ve Artukoğlu, M.M. 2018. Zeytinyağında tüketici tercihleri üzerine bir araştırma: İzmir ili Dikili ilçesi örneği. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 55(4): 441-451.
• Altunışık, R., Çoşkun, R. ve Yıldırım, E. 2005. Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri: SPSS Uygulamalı. (4. Baskı) Sakarya Kitabevi, Sakarya, 365s.
• Antonialli, F., Mesquita, D.L., Valadares, G.C., Rezende, D.C. ve Oliveira, A.F. 2018. Olive oil consumption: a preliminary study on Brazilian consumers. British Food Journal, 120(7): 1412-1429.
• Anonim. 2018a. Tarım Ürünleri Piyasaları. Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü. https://arastirma.tarimorman.gov.tr/tepge/Menu/27/Tarim-Urunleri-Piyasalari (Erişim Tarihi: 13.06.2019).
• Anonim. 2018b. Hatay ili Ekonomik Görünüm Raporu. Doğu Akdeniz Kalkınma Ajansı, http://www.dogaka.gov.tr/Icerik/Dosya/www.dogaka.gov.tr_653_CG8B85TB_Hatay-ili-Ekonomik-Gorunum-Raporu.pdf (Erişim Tarihi: 13.06.2019).
• Anonim. 2019. Zeytin Tarımı. Tarım TV. https://www.tarimtv.gov.tr (Erişim Tarihi: 13.06.2019).
• Chan-Halbrendt, C., Zhllima, E., Sisior, G., Imami, D. ve Leonett, L. 2010. Consumer preferences for oive oil in Tirana, Albania. International Food and Agribusiness Management Review, (13): 3, 55-74.
• Çakmakçı, S. ve Kahyaoğlu, T.D. 2012. Yağ asitlerinin sağlık ve beslenme üzerine etkileri. Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 5(2): 133-137.
• Demirci, M. ve Bölükbaşı, B. 2003. Akdeniz beslenme tarzında zeytinyağının önemi. Türkiye I. Zeytinyağı ve Sofralık Zeytin Sempozyumu, 2-3 Ekim, İzmir, 41-48.
• EU. 2019. Economic Analysis of the EU Olive Oil Sector. (https://www.oliveoilmarket.eu co) (Erişim Tarihi: 02.01.2020).
• Jiménez-Guerrero, J.F., Gázquez-Abad, J.C., Mondéjar-Jiménez, J.A. ve Huertas-García, R. 2012. Consumer preferences for olive-oil attributes: A review of the empirical literature using a conjoint approach. Olive Oil - Constituents, Quality, Health Properties and Bioconversions, Boskou Dimitrios, IntechOpen, Doi: 10.5772/30390.
• Karabulut, C. 2013. 2013 Yılı Zeytin ve Zeytinyağı Raporu. Aydın Ticaret Borsası, https://aydinticaretborsasi.org.tr/yonetim/pdf/16112016161329u.pdf (Erişim Tarihi: 10.06.2019).
• Konuşkan, D., Altan, A. 2007. Zeytin ve zeytinyağında doğal olarak bulunan biyoaktif bileşikler ve fizyolojik etkileri. 2. International Congress on Food and Nutrition, 24-26 Ekim, İstanbul.
• Konuşkan, D.B. 2017. Hatay zeytinyağlarının yağ asidi ve sterol kompozisyonlar. Türk Tarım-Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 5(2): 170-175.
• Kritsakis, A. ve Shahidi, F. 2017. Olives and Olive Oil as Functional Foods: Bioactivity, Chemistry and Processing. John Wiley & Sons, Inc., 111 River Street, Hoboken, NJ, USA, 669s.
• Küçükkömürler, S. ve Uluksar, F.Ö. 2018. Türk mutfak kültüründe zeytinyağı kullanımı: Muğla örneği. Journal of Turism and Gastronomy Studies, 6(2): 194-212.
• Malhotra, N.K. 2004. Marketing Research (An Applied Orientation). Pearson Prentice. Fourth edition. 173s.
• Özata, E. ve Cömert, M. 2016. Zeytinyağı ve sağlıklı yaşam. Zeytin Bilimi, 6(2): 105-110.
• Penpece, D. 2006. Tüketici Davranışlarını Belirleyen Etmenler: Kültürün Tüketici Davranışları Üzerine Etkileri. Sütçü İmam Üniversitesi S.B.E, Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş, 155s.
• Ryan, D., Antolovich, M., Prenzler, P., Robards, K. ve Shimon, L. 2002. Biotransformations of Phenolic compounds in Olea Europaea. Scentia Horticulturae, 92: 147-176.
• Seçer, A. ve Emeksiz, F. 2012. Doğu Akdeniz Bölgesinde Zeytin ve Zeytinyağı Üretimi ve Pazarlaması ve Bölgede Zeytinciliği Geliştirme Olanakları. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Adana, 257s.
• Sevimli, L. ve Gülçubuk, B. 2018. Kırmızı et ve ürünlerinde tüketicilerin satın alma tercihlerinde etkili olan faktörler. Tarım Ekonomisi Araştırmaları Dergisi, 4(2): 25-33.
• Tempesta, T. ve Vecchiato, D. 2019. Analysis of the factors that ınfluence olive oil demand in the Veneto region (Italy). Agriculture, 9, 154; doi:10.3390/agriculture9070154.
• Tunalıoğlu, R., Cankurt, M., Çobanoğlu, F. ve Armağan, G. 2012. Zeytinyağı tüketici davranışları. 10. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi, 5-7 Eylül, Konya, 853-862.
• Unakıtan, G., Başaran, B. ve Yılmaz, F. 2012. Tekirdağ ilinde zeytinyağı tüketim tercihlerinin analizi. 10. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi, 5-7 Eylül, Konya, 956-963.
• Ünsal, A. 2008. Ölmez Ağacın Peşinde: Türkiye’de Zeytin ve Zeytinyağı. Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 296s.
• Wahrburg, U., Kratz, M. ve Cullen, P. 2002. Mediterranean diet, Olive oil and health. European Journal of Lipid Science and Technology, 104: 698-705.
• Vlontzos, G. ve Duquenne, M.N. 2014. Assess the impact of subjective norms of consumers' behaviour in the Greek olive oil market. Journal of Retailing and Consumer Services, 21: 148-157.
• Yıldız Tiryaki, G. 2008. Household's olive oil consumption preferences socioeconomic and demographic differences. AgroFOOD Industry Hi-tech. (19): 5, 30-33.