Üzeri Açık Bir Alışveriş Merkezinde Gürültü Kirliliğinin Belirlenmesi: Kocaeli İli Örneği

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 3, 663 - 671, 20.07.2020

Melike Yalılı Kılıç Tuba Tuluç

https://doi.org/10.30910/turkjans.699541

Cited By: 1

Öz

Çağımızın en büyük sorunlarından çevre kirliliğinin bir türü olan gürültü kirliliği, insan sağlığı açısından oldukça önemlidir. İşitme kaybı, performans düşüklüğü, odaklanamama, zihinsel çalışamama, uyku ve denge bozukluğu gibi sorunlara neden olan gürültü, sanayi devrimi sonrasında teknolojinin hızla gelişmesiyle birlikte hemen her yerde ortaya çıkmıştır. Gürültünün oluştuğu yerlerden biri de alışveriş merkezleridir (AVM’ler). İnsanların hoşça vakit geçirmek ve dinlenmek amacıyla bulundukları AVM’de gürültü kirliliğinin belirlenmesi bu çalışmanın temelini oluşturmaktadır. Çalışma kapsamında Kocaeli ilinde bulunan üzeri açık bir AVM’nin krokisi çıkartılarak gürültü açısından hassas noktalar belirlenmiş ve AVM’lerin en kalabalık olacağı günler olan Cumartesi ve Pazar günleri ölçümler yapılmıştır. Belirlenen altı farklı noktada sabah, öğle ve akşam saat dilimlerinde, toplam 432 adet ölçüm ses ölçüm cihazı kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Ölçüm noktalarındaki sonuçların değerlendirilmesi neticesinde, en yüksek ortalama değer çocuk oyun alanında 86.125 dBA, en düşük ortalama değer ise yemek yeme alanı ile çocuk oyun alanında eşit bir şekilde 75 dBA olarak gözlemlenmiştir. Çalışmada elde edilen sonuçlar Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği (ÇGDYY)’ne göre değerlendirildiğinde, üzeri açık AVM’lerin çevresel gürültü kaynaklarında oluşan gürültüden etkilendikleri, bu etkenin AVM içinde gürültü kirliliğine neden olduğu, AVM içerisinde gürültü oluşturan kaynaklardan diğer noktaların etkilendiği ve çevresel gürültünün azaltılması ile AVM içerisindeki gürültü kirliliğinin de azalacağı sonucuna varılmıştır. Bu çalışmanın üzeri açık AVM’lerde gürültü ölçümü yapılan ilk çalışma olması niteliği ile literatürde önemli bir yere sahip olacağı ve gelecekte yapılacak çalışmalara yol gösterici olacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Gürültü kirliliği, , üzeri açık alışveriş merkezi, , Kocaeli, sağlık

Kaynakça

• Anonim. 2020. https://outletcenter.com.tr/kurumsal/yerlesim-plani/
• Belek, C. 2017. Çevresel gürültünün konaklama tesislerine olan etkisi üzerine bir araştırma ve bir örneklem. Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Bulunuz, M., Bulunuz, N. ve Tuncal, JK. 2017. Akustik iyileştirme yapılmış bir okulda gürültü düzeylerinin değerlendirilmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 13(4): 637-658.
• Busch-Vishniac, I.J., West, J.E., Barnhill, C., Hunter, T., Orellana, D. ve Chivukula, R. 2005. Noise levels in Johns Hopkins Hospital. The Journal of the Acoustical Society of America,118: 3629-3645.
• Bölükbaşı, M. 2012. Eğlence gürültü haritalarının hazırlanması: İstanbul Boğazı Kuruçeşme Mevkii Örneği. İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Coşgun, T., Yüksel, F.A. ve Çoşgun, A. 2008. Tünel kalıpla inşa edilen binalarda yaşanan gürültü problemleri üzerine bir araştırma. Uygulamalı Yerbilimleri, 1: 65-72.
• Çerçevik, A.E., Kandemir, S.Y., Yıldız, M. ve Çelik, M. 2018. Bilecik ili şehir içi yollardan kaynaklı gürültü kirliliğinin ölçülmesi ve değerlendirilmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 18: 366-374.
• Dal, H. 2016. Sakarya D100 (E5) karayolu trafik gürültüsünün değerlendirilmesi. Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 20(2): 147-154.
• Demir, K. 2003. Alışveriş merkezlerinde gürültü kontrolü ve alınacak yapısal önlemler: Ankara’da iki alışveriş merkezinde örnekleme. Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Erdoğan, S., Doğan, M., Yılmaz, İ., Güllü, M., Baybura, T., Ulu, M. ve Sise, Ö. 2007. Afyonkarahisar il merkezi karayolu trafik gürültü haritasının hazırlanması. Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 7(2): 151-164.
• Güremen, L. 2012. Amasya kentinde ilköğretim okullarında iç ve dış çevre koşullarının değerlendirilmesi. NWSA Engineering Sciences, 7(2): 415-435.
• İncekar, M.Ç. ve Balcı, S. 2017. Yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde gürültü. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 14(2): 150-154.
• Kavraz, M. 2015. Gürültü düzeylerinin iç mekanlar açısından değerlendirilmesi KTÜ: Kanuni Kampüsü Örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 3(3), 597-601.
• Lumpur, K. 1984. Some background reading on noise and noise pollution. New Traits Times (Editorial).
• Mavruk, A. 2005. Yüreğir ve Seyhan (Adana) ilçelerinde ana arterlerdeki toz ve gürültü dağılım haritalarının Hazırlanması. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Adana.
• Morgül, Ö.K. ve Dal, H. 2012. Sakarya ili şehir merkezinin gürültü kirliliği üzerine bir ön çalışma. Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 16(2): 83-91.
• Özbıçakçı, Ş., Çapık, C., Aydoğdu, N.G., Ersin, F. ve Kıssal, A. 2012. Bir okul toplumunda gürültü düzeyi tanılanması ve duyarlılık eğitimi. Eğitim ve Bilim, 37(165): 238-245.
• Özdemir, C., Dursun, Ş. ve Burdurlu Y. 1999. Konya şehir merkezi gürültü kirliliği haritası. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 5: 1179-1185.
• Özer, S. 2014. Erzurum kent parklarındaki gürültü kirliğinin belirlenmesi: aziziye parkı örneği. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 11(2), 7-11.
• Özyonar, F. ve Peker, İ. 2008. Sivas kent merkezindeki çevresel gürültü kirliliğinin araştırılması. Ekoloji, 18(69): 75-80.
• Polat, S. ve Kırıkkaya, E.B. 2004. Gürültünün eğitim öğretim ortamına etkileri. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9 Temmuz, Malatya.
• Soylu, M. ve Gökkuş, Ö. 2016. Endüstriyel kaynaklı gürültü kirliliğinin araştırılması ve bir tekstil fabrikasında uygulama örneği. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 32(2), 1-7.
• Ulrich, R.S., Simons, R.F., Losito, B.D., Fiorito, E., Miles, M.A. ve Zelson, M. 1991. Stressrecovery during exposure to natural and urban environments. Journal Environmental Psychology, 11(3), 201-230.
• Ünal, İ., Türkoğlu, F. ve Doğan, B. 2014. Nevşehir Kapadokya Havalimanının emisyon ve gürültü açısından değerlendirilmesi. Mühendis ve Makine, 55(654): 24-29.
• WHO, 2018. Environmental noise guidelines for the European region
• Yücel, M. 1995. Çevre Sorunları. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, Adana, 302.