Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 4, 1084 - 1093, 24.10.2021

Yeşim Aytop , Merve Mürüvvet Dağ , Semiha Çetinkaya

https://doi.org/10.30910/turkjans.955213
Cited By: 3

Öz

Food safety is important in terms of detecting, eliminating and controlling the risks and hazards that are constantly present from production to consumption. Covid-19 has strengthened the food safety habits of food processors and consumers by causing changes in safe food practices, resulting in a rapid and massive change in consumer behaviour. This study is aimed to determine the food safety perception of consumers during the Covid-19 pandemic. The main material of the study consists of data obtained from online surveys with 600 consumers in Turkey in March-April 2021. Descriptive statistics and chi-square test were used in the analysis of these data. As a result of the research, it is found that 73.5% of the consumers knew the concept of food safety and 86.7% of them read the label on the food pack. During the Covid-19 pandemic, there was an average of 14.49% decrease in the income of consumers while there was an increase of 23.37% in food expenditures of consumers. Consumers have reported that the purchasing channel they are least worried about when purchasing food products is the supermarkets with 75%. The majority of consumers stated that they pay more attention to employees wearing hygiene products such as gloves, caps and aprons while purchasing food items. However, they complained to the necessary places for the inspection of businesses that produce or sell food under inappropriate conditions. Moreover, they have stated that the media also plays an important role in informing the public about food safety during the epidemic. The Covid-19 pandemic has further increased the importance of food safety among consumers and has caused consumers to question the quality and hygiene conditions of the products.

Kaynakça

  • Akın, M. B. ve Akın M.S. 2020. Gıda Güvenliği ve Covid-19. Harran Üniversitesi Mühendislik Dergisi, 5(3), 268-277. https://doi.org/10.46578/humder.727194
  • Anonim, 2021. Gıda Güvenliği ve Kalitesinin Denetimi ve Kontrolüne Dair Yönetmelik. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2008/09/20080926-4.htm (Erişim Tarihi: 24.05.2021).
  • Aydın Eryılmaz, G., Kılıç, O. ve Başer, U. 2018. Gıda Güvenliği Konusunda Tüketici Davranışlarının Belirlenmesi: Samsun İli Kentsel Alan Örneği. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4(2), 237-245. https://doi.org/10.28979/comufbed.474766
  • Aydın, A. ve Güner, A. 2020. Covid-19 Salgınının Tarım Sektörü ve Gıda Güvenliği Üzerine Etkisi: Türkiye Üzerine Bir Değerlendirme. Artuklu Kaime Uluslararası İktisadi ve İdari Araştırmalar Dergisi, 3(2), 155-171.
  • Bektas, Z.K., Miran, B., Uysal, O.K. ve Gunden, C. 2011. Consumer Awareness for Food Safety in Turkey. Bulgarian Journal of Agricultural Science, 17(4), 470-483.
  • Beulens, A.J., Broens, D.F., Folstar, P. ve Hofstede, G.J. 2005. Food Safety and Transparency in Food Chains and Networks Relationships and Challenges. Food Control. 16(6), 481-486. https://doi.org/10.1016/j.foodc ont.2003.10.010
  • Bolek, S. 2020. Consumer Knowledge, Attitudes, and Judgments about Food Safety: A Consumer Analysis. Trends in Food Science & Technology, 102, 242-248. https://doi.org/10.1016/j.tifs.2020.03.009
  • Borchers, A., Teuber, S.S., Keen, C.L. ve Gershwin, M.E. 2010. Food Safety. Clinical Reviews in Allergy & Immunology, 39 (2), 95-141. hhtp://doi.org./ 10.1007/s12016-009-8176-4
  • Çetin, S.A. ve Şahin, B. 2017. Gıda Güvenliğinde Risk Faktörleri ve Hijyenin Önemi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 5(2), 310-321. DOI: 10.21325/jotags.2017.133
  • Demirhan, B.E. ve Demirhan, B. 2020. Gıda Güvenliği Açısından Yeni Koronavirüs Hastalığına (Covid-19) Genel Bakış. GMJ, 31, 510-512. http://dx.doi.org/10.1 2996/gmj.2020.120
  • Desai, A. N., ve Aronoff, D. M. 2020. Food Safety and Covid-19. Jama, 323(19), 1982-1982. https://doi.org/10.1001 / jama.2020.5877
  • Djekic, I., Nikolić, A., Uzunović, M., Marijke, A., Liu, A., Han, J., et all., 2021. Covid-19 Pandemic Effects on Food Safety-Multi-Country Survey Study. Food Control, 122, 107800. https://doi.org/10.1016/j.foodcont.2020.107800
  • Dosman, D. M., Adamowicz, W. L. ve Hrudey, S. E. 2001. Socioeconomic Determinants of Health and Food Safety‐Related Risk Perceptions. Risk Analysis, 21(2), 307-318. https://doi.org/10.1111/0272-4332.212113
  • Ergönül, B. 2013. Consumer Awareness and Perception to Food Safety: A Consumer Analysis. Food Control, 32(2), 461-471. https://doi.org/10.1016/j.foodcont.201 3.01.018
  • Erkmen, O. 2010. Gıda Kaynaklı Tehlikeler ve Güvenli Gıda Üretimi. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 53(3), 220-235.
  • Esfarjani, F., Hosseini, H., Khaksar, R., Roustaee, R., Alikhanian, H., Khalafi, M., Mousavi Khaneghah, A. ve Mohammadi-Nasrabadi, F. 2019. Home Food Safety Practice and Household Food Insecurity: A Structural Equation Modeling Approach. Iranian Journal of Public Health, 48(10), 1870.
  • Fung, F., Wang, H.S. ve Menon, S. 2018. Food Safety in The 21st Century. Biomedical Journal, 41 (2), 88-95. https://doi.org/10.1016/j.bj.2018.03.003
  • Giray, H. ve Soysal, A. 2007. Türkiye’de Gıda Güvenliği ve Mevzuatı. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 6(6), 485-490.
  • Golian, J., Nagyová, Ľ., Andocsová, A., Zajác, P. ve Palkovič, J. 2018. Food Safety from Consumer Perspective: Health Safety. Potravinarstvo, 12(1). https://doi.org/10.5219/917
  • Gözener, B. ve Büyükbay, E.O. 2009. Gıda Güvenliği Konusunda Öğrencilerin Bilgi Düzeylerinin İncelenmesi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 26(2), 45-53.
  • Grace, D. 2015. Food Safety in Low And Middle İncome Countries. International Journal of Environmental Research and Public Health. 12(9), 10490-10507. https://doi.org/10.3390/ijerph120910490
  • Ha, T.M., Shakur, S. ve Do, K.H.P. 2019. Consumer Concern About Food Safety in Hanoi, Vietnam. Food Control, 98, 238-244. https://doi.org/10.1016/j.foodcont. 2018.11.031
  • Hoffmann, V., Moser, C. ve Saak, A. 2019. Food Safety in Low and Middle-İncome Countries: The Evidence Through An Economic Lens. World Development, 123, 104611. https://doi.org/10.1016/j.worlddev.2019.104611
  • Kinsey, J. 2005. Will Food Safety Jeopardize Food Security?. Agricultural Economics, 32, 149-158. https://doi.org/10.1111/j.0169-5150.2004.00020.x
  • Lacombe, A., Quintela, I., Liao, Y.T. ve Wu, V.C. 2021. Food Safety Lessons Learned from The Covid-19 Pandemic. Journal of Food Safety, 41(2), e12878. https://doi.org/10.1111/jfs.12878
  • Liu, A., ve Niyongira, R. 2017. Chinese Consumers Food Purchasing Behaviors and Awareness of Food Safety. Food Control, 79, 185-191.
  • Murray, R., Glass-Kaastra, S., Gardhouse, C., Marshall, B., Ciampa, N., Franklin, K. ve Nesbitt, A. 2017. Canadian Consumer Food Safety Practices and Knowledge: Foodbook Study. Journal of Food Protection, 80(10), 1711-1718. https://doi.org/10.4315/0362-028X.JFP-17-108
  • Olaimat, A.N., Shahbaz, H.M., Fatima, N., Munir, S. ve Holley, R.A. 2020. Food Safety During and After The Era of Covid-19 Pandemic. Frontiers in Microbiology, 11, 1854. https://doi.org/10.3389/fmicb.2020.01854 Onurlubaş, E. ve Gürler, A.Z. 2016. Gıda Güvenliği Konusunda Tüketicilerin Bilinç Düzeyini Etkileyen Faktörler. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 33(1), 132-141. doi:10.13002/jafag925
  • Ortega, D.L. ve Tschirley, D.L. 2017. Demand for Food Safety in Emerging and Developing Countries: A Research Agenda for Asia and Sub-Saharan Africa. Journal of Agribusiness in Developing and Emerging Economies. 7(1). 21-34. https://doi.org/10.1108/JADEE-12-2014-0045
  • Othman, N. M. 2007. Food Safety in Southeast Asia: Challenges Facing the Region. Asian Journal of Agriculture and Development, 4 (1362-2016-107682), 83-92. https://doi.org/10.22004/ag.econ.166014
  • Özdamar, K. 2003. Modern Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Kaan Kitapevi, Eskişehir.
  • Patil, S.R., Cates, S. ve Morales, R. 2005. Consumer Food Safety Knowledge, Practices, and Demographic Differences: Findings from A Meta-Analysis. Journal of Food Protection, 68(9), 1884-1894. https://doi.org/10.4315/0362-028X-68.9.1884
  • Pressman, P., Naidu, A. S., ve Clemens, R. 2020. Covid-19 and Food Safety: Risk Management and Future Considerations. https://doi.org/10.1097 / NT.0000000000000415
  • Redmond, E.C. ve Griffith, C.J. 2003. Consumer Food Handling in the Home: A Review of Food Safety Studies. Journal of Food Protection, 66(1), 130-161.
  • Sağdıç, O., Kayacan, S., Dertli, E. ve Arıcı, M. 2020. Gıda Güvenliği Açısından Covid-19 Etmeni SARS-COV-2’nin Değerlendirilmesi ve Korunma Yöntemleri. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, (18), 927-933. https://doi.org/10.31590/ejosat.715223
  • Salicik, D. ve Yıldırım Kumral, A. 2017. Bursa İli Kentsel Alanında Tüketicilerin Güvenilir Gıda Tüketimine Yönelik Tutumlarının Belirlenmesi. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 31(2), 69-82.
  • Sezgin, C.A. ve Artık, N. 2015. Toplu Tüketim Yerlerinde Gıda Güvenliği ve HACCP Uygulamaları. Food Safety and Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 3(2), 56-62.
  • Shahbaz, M., Bilal, M., Moiz, A., Zubair, S., ve Iqbal, H. M. 2020. Food Safety and Covid-19: Precautionary Measures to Limit the Spread of Coronavirus at Food Service and Retail Sector. Journal of Pure and Applied Microbiology, 14(1), 749-756.
  • Shahidi, F. 2020. Does Covid-19 Affect Food Safety and Security?. Journal of Food Bioactives, 9. https://doi.org/10.31665/JFB.2020.9212
  • Smith, S.A., Rachmat, M., Beck, R. ve Sielaff, A.C. 2019. Assessing Consumer Food Safety Education Needs Across The State of Washington: Implications for Nationwide Extension Programming. Journal of Food Safety, 39(2), 1-7. DOI: 10.1111/jfs.12613
  • Söğüt, B., İnci, H., Taysı, MR. ve Karakaya, E. 2020. Gıda Güvenliği Hakkında Tüketici Davranışlarının Belirlenmesi (Bingöl İli Kent Merkezi Örneği). Euroasia Journal of Mathematics, Engineering, Natural & Medical Sciences. 7(13), 155-168.
  • Tayar, M. 2020. Gıda Güvenliği ve Covıd-19. Veteriner Farmakoloji ve Toksikoloji Derneği Bülteni, 11(2), 61-71. https://doi.org/10.38137/vetfarmatoksbulten .765700
  • Topuzoğlu, A., Hıdıroğlu, S., Ay, P., Önsüz, F. ve İkiışık, H. 2007. Tüketicilerin Gıda Ürünleri ile ilgili Bilgi Düzeyleri ve Sağlık Risklerine Karşı Tutumları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 6(4), 253-258.
  • Unusan, N. 2007. Consumer Food Safety Knowledge and Practices in The Home in Turkey. Food Control, 18(1), 45-51. https://doi.org/10.1016/j.foodcont.200 5.08.006
  • Wang, M., Bai, L., Gong, S. ve Huang, L. 2020. Determinants of Consumer Food Safety Self-Protection Behavior. An Analysis Using Grounded Theory. Food Control, 113(107198), 1-12. https://doi.org/10.1016/j.foodcont.2020.107198 Wang, P.L., Xie, L.H., Joseph, E.A., Li, J.R., Su, X.O. ve Zhou, H.C. 2019. Metal–Organic Frameworks for Food Safety. Chemical Reviews, 119 (18), 10638-10690.
  • WBG, 2021. The Safe Food Imperative: Accelerating Progress in Low- and Middle-Income Countries. https://www.worldbank.org/en/topic/agriculture/publication /the-safe-food-imperative-accelerating-progress-in-low-and-middle-income-countries (Erişim Tarihi: 16.04.2021).
  • Wertheim-Heck, S., Raneri, J. E., ve Oosterveer, P. 2019. Food Safety and Nutrition for Low-İncome Urbanites: Exploring A Social Justice Dilemma in Consumption Policy. Environment and Urbanization, 31(2), 397-420. https://doi.org/10.1177/0956247819858019
  • WHO, 2021a. Food Safety, https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/food-safety (Erişim Tarihi: 10.04.2021).
  • WHO, 2021b. 10 Facts on Food Safety. https://www.who.int/features/factfiles/food_ safety/en/ . (Erişim Tarihi: 10.04.2021).
  • Wilcock, A., Pun, M., Khanona, J. ve Aung, M. 2004. Consumer Attitudes, Knowledge and Behaviour: A Review of Food Safety İssues. Trends in Food Science & Technology, 15(2), 56-66. https://doi.org/10.1016/j.tifs.2003.08.004
  • Wongprawmas, R. ve Canavari, M. 2017. Consumers’ Willingness-To-Pay for Food Safety Labels in An Emerging Market: The Case of Fresh Produce in Thailand. Food Policy, 69, 25-34. https://doi.org/10.1016/j.foodpol.2017.03.0 04
  • Zorba, N. N. D. ve Kaptan, M. 2011. Consumer Food Safety Perceptions and Practices in A Turkish Community. Journal of Food Protection, 74(11), 1922-1929. -126

Covid-19 Sürecinde Tüketicilerin Gıda Güvenliği Algısı

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 4, 1084 - 1093, 24.10.2021

Yeşim Aytop , Merve Mürüvvet Dağ , Semiha Çetinkaya

https://doi.org/10.30910/turkjans.955213
Cited By: 3

Öz

Gıda güvenliği, üretimden tüketime kadar sürekli olarak var olan risk ve tehlikelerin saptanması, bertaraf edilmesi ve kontrol edilmesi açısından önemlidir. Covid-19, güvenli gıda uygulamalarında değişikliklere neden olarak gıda işleyicileri ve tüketicilerin gıda güvenliği alışkanlıklarını güçlendirmiş ve bunun sonucunda da tüketici davranışında hızlı ve büyük bir değişim gerçekleşmiştir. Bu çalışmada tüketicilerin Covid-19 sürecinde gıda güvenliği algısının belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın ana materyalini 2021 yılı Mart-Nisan aylarında Türkiye’de 600 tüketici ile online yapılan anketlerden elde edilen veriler oluşturmuş ve bu verilerin analizinde tanımlayıcı istatistik ve ki-kare testinden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda tüketicilerin %73.5’inin gıda güvenliği kavramını bildiği ve %86.7’sinin gıdaların üzerindeki etiketi okuduğu sonucuna ulaşılmıştır. Covid-19 sürecinde tüketicilerin gelirlerinde ortalama %14.49’luk bir azalma, gıda harcamalarında ise %23.37’lik bir artış görülmüştür. Tüketiciler, gıda ürünü satın alırken en az endişe duyduğu satın alma kanalının %75 ile marketler olduğunu bildirmişlerdir. Covid-19 sürecinde tüketicilerin büyük çoğunluğu gıda maddeleri satın alırken işletme çalışanlarının eldiven, bone ve önlük gibi hijyen ürünleri takmasına daha fazla dikkat ettiklerini, uygunsuz gıda üretimi veya satışı yapan işletmelerin denetlenmesi için gerekli yerlere şikayet ettiklerini ve salgın döneminde medyanın da gıda güvenliği konusunda halkı bilgilendirme de önemli bir role sahip olduğunu belirtmişlerdir. Covid-19 süreci bireylerde gıda güvenliğinin önemini daha da artırmış ve tüketicilerin ürünlerin kalite ve hijyen koşullarını sorgulamalarına neden olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Covid-19 Gıda Güvenliği Tüketici Davranışları Tüketici Algısı

Kaynakça

  • Akın, M. B. ve Akın M.S. 2020. Gıda Güvenliği ve Covid-19. Harran Üniversitesi Mühendislik Dergisi, 5(3), 268-277. https://doi.org/10.46578/humder.727194
  • Anonim, 2021. Gıda Güvenliği ve Kalitesinin Denetimi ve Kontrolüne Dair Yönetmelik. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2008/09/20080926-4.htm (Erişim Tarihi: 24.05.2021).
  • Aydın Eryılmaz, G., Kılıç, O. ve Başer, U. 2018. Gıda Güvenliği Konusunda Tüketici Davranışlarının Belirlenmesi: Samsun İli Kentsel Alan Örneği. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4(2), 237-245. https://doi.org/10.28979/comufbed.474766
  • Aydın, A. ve Güner, A. 2020. Covid-19 Salgınının Tarım Sektörü ve Gıda Güvenliği Üzerine Etkisi: Türkiye Üzerine Bir Değerlendirme. Artuklu Kaime Uluslararası İktisadi ve İdari Araştırmalar Dergisi, 3(2), 155-171.
  • Bektas, Z.K., Miran, B., Uysal, O.K. ve Gunden, C. 2011. Consumer Awareness for Food Safety in Turkey. Bulgarian Journal of Agricultural Science, 17(4), 470-483.
  • Beulens, A.J., Broens, D.F., Folstar, P. ve Hofstede, G.J. 2005. Food Safety and Transparency in Food Chains and Networks Relationships and Challenges. Food Control. 16(6), 481-486. https://doi.org/10.1016/j.foodc ont.2003.10.010
  • Bolek, S. 2020. Consumer Knowledge, Attitudes, and Judgments about Food Safety: A Consumer Analysis. Trends in Food Science & Technology, 102, 242-248. https://doi.org/10.1016/j.tifs.2020.03.009
  • Borchers, A., Teuber, S.S., Keen, C.L. ve Gershwin, M.E. 2010. Food Safety. Clinical Reviews in Allergy & Immunology, 39 (2), 95-141. hhtp://doi.org./ 10.1007/s12016-009-8176-4
  • Çetin, S.A. ve Şahin, B. 2017. Gıda Güvenliğinde Risk Faktörleri ve Hijyenin Önemi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 5(2), 310-321. DOI: 10.21325/jotags.2017.133
  • Demirhan, B.E. ve Demirhan, B. 2020. Gıda Güvenliği Açısından Yeni Koronavirüs Hastalığına (Covid-19) Genel Bakış. GMJ, 31, 510-512. http://dx.doi.org/10.1 2996/gmj.2020.120
  • Desai, A. N., ve Aronoff, D. M. 2020. Food Safety and Covid-19. Jama, 323(19), 1982-1982. https://doi.org/10.1001 / jama.2020.5877
  • Djekic, I., Nikolić, A., Uzunović, M., Marijke, A., Liu, A., Han, J., et all., 2021. Covid-19 Pandemic Effects on Food Safety-Multi-Country Survey Study. Food Control, 122, 107800. https://doi.org/10.1016/j.foodcont.2020.107800
  • Dosman, D. M., Adamowicz, W. L. ve Hrudey, S. E. 2001. Socioeconomic Determinants of Health and Food Safety‐Related Risk Perceptions. Risk Analysis, 21(2), 307-318. https://doi.org/10.1111/0272-4332.212113
  • Ergönül, B. 2013. Consumer Awareness and Perception to Food Safety: A Consumer Analysis. Food Control, 32(2), 461-471. https://doi.org/10.1016/j.foodcont.201 3.01.018
  • Erkmen, O. 2010. Gıda Kaynaklı Tehlikeler ve Güvenli Gıda Üretimi. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 53(3), 220-235.
  • Esfarjani, F., Hosseini, H., Khaksar, R., Roustaee, R., Alikhanian, H., Khalafi, M., Mousavi Khaneghah, A. ve Mohammadi-Nasrabadi, F. 2019. Home Food Safety Practice and Household Food Insecurity: A Structural Equation Modeling Approach. Iranian Journal of Public Health, 48(10), 1870.
  • Fung, F., Wang, H.S. ve Menon, S. 2018. Food Safety in The 21st Century. Biomedical Journal, 41 (2), 88-95. https://doi.org/10.1016/j.bj.2018.03.003
  • Giray, H. ve Soysal, A. 2007. Türkiye’de Gıda Güvenliği ve Mevzuatı. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 6(6), 485-490.
  • Golian, J., Nagyová, Ľ., Andocsová, A., Zajác, P. ve Palkovič, J. 2018. Food Safety from Consumer Perspective: Health Safety. Potravinarstvo, 12(1). https://doi.org/10.5219/917
  • Gözener, B. ve Büyükbay, E.O. 2009. Gıda Güvenliği Konusunda Öğrencilerin Bilgi Düzeylerinin İncelenmesi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 26(2), 45-53.
  • Grace, D. 2015. Food Safety in Low And Middle İncome Countries. International Journal of Environmental Research and Public Health. 12(9), 10490-10507. https://doi.org/10.3390/ijerph120910490
  • Ha, T.M., Shakur, S. ve Do, K.H.P. 2019. Consumer Concern About Food Safety in Hanoi, Vietnam. Food Control, 98, 238-244. https://doi.org/10.1016/j.foodcont. 2018.11.031
  • Hoffmann, V., Moser, C. ve Saak, A. 2019. Food Safety in Low and Middle-İncome Countries: The Evidence Through An Economic Lens. World Development, 123, 104611. https://doi.org/10.1016/j.worlddev.2019.104611
  • Kinsey, J. 2005. Will Food Safety Jeopardize Food Security?. Agricultural Economics, 32, 149-158. https://doi.org/10.1111/j.0169-5150.2004.00020.x
  • Lacombe, A., Quintela, I., Liao, Y.T. ve Wu, V.C. 2021. Food Safety Lessons Learned from The Covid-19 Pandemic. Journal of Food Safety, 41(2), e12878. https://doi.org/10.1111/jfs.12878
  • Liu, A., ve Niyongira, R. 2017. Chinese Consumers Food Purchasing Behaviors and Awareness of Food Safety. Food Control, 79, 185-191.
  • Murray, R., Glass-Kaastra, S., Gardhouse, C., Marshall, B., Ciampa, N., Franklin, K. ve Nesbitt, A. 2017. Canadian Consumer Food Safety Practices and Knowledge: Foodbook Study. Journal of Food Protection, 80(10), 1711-1718. https://doi.org/10.4315/0362-028X.JFP-17-108
  • Olaimat, A.N., Shahbaz, H.M., Fatima, N., Munir, S. ve Holley, R.A. 2020. Food Safety During and After The Era of Covid-19 Pandemic. Frontiers in Microbiology, 11, 1854. https://doi.org/10.3389/fmicb.2020.01854 Onurlubaş, E. ve Gürler, A.Z. 2016. Gıda Güvenliği Konusunda Tüketicilerin Bilinç Düzeyini Etkileyen Faktörler. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 33(1), 132-141. doi:10.13002/jafag925
  • Ortega, D.L. ve Tschirley, D.L. 2017. Demand for Food Safety in Emerging and Developing Countries: A Research Agenda for Asia and Sub-Saharan Africa. Journal of Agribusiness in Developing and Emerging Economies. 7(1). 21-34. https://doi.org/10.1108/JADEE-12-2014-0045
  • Othman, N. M. 2007. Food Safety in Southeast Asia: Challenges Facing the Region. Asian Journal of Agriculture and Development, 4 (1362-2016-107682), 83-92. https://doi.org/10.22004/ag.econ.166014
  • Özdamar, K. 2003. Modern Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Kaan Kitapevi, Eskişehir.
  • Patil, S.R., Cates, S. ve Morales, R. 2005. Consumer Food Safety Knowledge, Practices, and Demographic Differences: Findings from A Meta-Analysis. Journal of Food Protection, 68(9), 1884-1894. https://doi.org/10.4315/0362-028X-68.9.1884
  • Pressman, P., Naidu, A. S., ve Clemens, R. 2020. Covid-19 and Food Safety: Risk Management and Future Considerations. https://doi.org/10.1097 / NT.0000000000000415
  • Redmond, E.C. ve Griffith, C.J. 2003. Consumer Food Handling in the Home: A Review of Food Safety Studies. Journal of Food Protection, 66(1), 130-161.
  • Sağdıç, O., Kayacan, S., Dertli, E. ve Arıcı, M. 2020. Gıda Güvenliği Açısından Covid-19 Etmeni SARS-COV-2’nin Değerlendirilmesi ve Korunma Yöntemleri. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, (18), 927-933. https://doi.org/10.31590/ejosat.715223
  • Salicik, D. ve Yıldırım Kumral, A. 2017. Bursa İli Kentsel Alanında Tüketicilerin Güvenilir Gıda Tüketimine Yönelik Tutumlarının Belirlenmesi. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 31(2), 69-82.
  • Sezgin, C.A. ve Artık, N. 2015. Toplu Tüketim Yerlerinde Gıda Güvenliği ve HACCP Uygulamaları. Food Safety and Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 3(2), 56-62.
  • Shahbaz, M., Bilal, M., Moiz, A., Zubair, S., ve Iqbal, H. M. 2020. Food Safety and Covid-19: Precautionary Measures to Limit the Spread of Coronavirus at Food Service and Retail Sector. Journal of Pure and Applied Microbiology, 14(1), 749-756.
  • Shahidi, F. 2020. Does Covid-19 Affect Food Safety and Security?. Journal of Food Bioactives, 9. https://doi.org/10.31665/JFB.2020.9212
  • Smith, S.A., Rachmat, M., Beck, R. ve Sielaff, A.C. 2019. Assessing Consumer Food Safety Education Needs Across The State of Washington: Implications for Nationwide Extension Programming. Journal of Food Safety, 39(2), 1-7. DOI: 10.1111/jfs.12613
  • Söğüt, B., İnci, H., Taysı, MR. ve Karakaya, E. 2020. Gıda Güvenliği Hakkında Tüketici Davranışlarının Belirlenmesi (Bingöl İli Kent Merkezi Örneği). Euroasia Journal of Mathematics, Engineering, Natural & Medical Sciences. 7(13), 155-168.
  • Tayar, M. 2020. Gıda Güvenliği ve Covıd-19. Veteriner Farmakoloji ve Toksikoloji Derneği Bülteni, 11(2), 61-71. https://doi.org/10.38137/vetfarmatoksbulten .765700
  • Topuzoğlu, A., Hıdıroğlu, S., Ay, P., Önsüz, F. ve İkiışık, H. 2007. Tüketicilerin Gıda Ürünleri ile ilgili Bilgi Düzeyleri ve Sağlık Risklerine Karşı Tutumları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 6(4), 253-258.
  • Unusan, N. 2007. Consumer Food Safety Knowledge and Practices in The Home in Turkey. Food Control, 18(1), 45-51. https://doi.org/10.1016/j.foodcont.200 5.08.006
  • Wang, M., Bai, L., Gong, S. ve Huang, L. 2020. Determinants of Consumer Food Safety Self-Protection Behavior. An Analysis Using Grounded Theory. Food Control, 113(107198), 1-12. https://doi.org/10.1016/j.foodcont.2020.107198 Wang, P.L., Xie, L.H., Joseph, E.A., Li, J.R., Su, X.O. ve Zhou, H.C. 2019. Metal–Organic Frameworks for Food Safety. Chemical Reviews, 119 (18), 10638-10690.
  • WBG, 2021. The Safe Food Imperative: Accelerating Progress in Low- and Middle-Income Countries. https://www.worldbank.org/en/topic/agriculture/publication /the-safe-food-imperative-accelerating-progress-in-low-and-middle-income-countries (Erişim Tarihi: 16.04.2021).
  • Wertheim-Heck, S., Raneri, J. E., ve Oosterveer, P. 2019. Food Safety and Nutrition for Low-İncome Urbanites: Exploring A Social Justice Dilemma in Consumption Policy. Environment and Urbanization, 31(2), 397-420. https://doi.org/10.1177/0956247819858019
  • WHO, 2021a. Food Safety, https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/food-safety (Erişim Tarihi: 10.04.2021).
  • WHO, 2021b. 10 Facts on Food Safety. https://www.who.int/features/factfiles/food_ safety/en/ . (Erişim Tarihi: 10.04.2021).
  • Wilcock, A., Pun, M., Khanona, J. ve Aung, M. 2004. Consumer Attitudes, Knowledge and Behaviour: A Review of Food Safety İssues. Trends in Food Science & Technology, 15(2), 56-66. https://doi.org/10.1016/j.tifs.2003.08.004
  • Wongprawmas, R. ve Canavari, M. 2017. Consumers’ Willingness-To-Pay for Food Safety Labels in An Emerging Market: The Case of Fresh Produce in Thailand. Food Policy, 69, 25-34. https://doi.org/10.1016/j.foodpol.2017.03.0 04
  • Zorba, N. N. D. ve Kaptan, M. 2011. Consumer Food Safety Perceptions and Practices in A Turkish Community. Journal of Food Protection, 74(11), 1922-1929. -126
Toplam 52 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Yeşim Aytop 0000-0002-8464-2427

Merve Mürüvvet Dağ 0000-0003-0809-4761

Semiha Çetinkaya 0000-0002-4982-8357

Yayımlanma Tarihi 24 Ekim 2021
Gönderilme Tarihi 21 Haziran 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2021 Cilt: 8 Sayı: 4

Kaynak Göster

APA Aytop, Y., Dağ, M. M., & Çetinkaya, S. (2021). Covid-19 Sürecinde Tüketicilerin Gıda Güvenliği Algısı. Türk Tarım Ve Doğa Bilimleri Dergisi, 8(4), 1084-1093. https://doi.org/10.30910/turkjans.955213

Cited By

The impact of the COVID-19 pandemic on eating and food shopping habits
Gıda ve Yem Bilimi Teknolojisi Dergisi
https://doi.org/10.56833/bursagida.1279062
COVID-19 PANDEMİSİNDE YETİŞKİNLERİN GIDA TERCİHLERİNDEKİ DAVRANIŞLARI, ALGILANAN STRES DURUMLARI VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER
Karya Journal of Health Science
https://doi.org/10.52831/kjhs.1144740
Covid-19 Sürecinde Tüketicilerin Tarım ve Gıda Ürünü Tercihleri: Samsun İli Örneği, Türkiye
Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi
https://doi.org/10.19159/tutad.1053386
 Kapak Resmi İndir