Ruminant Beslemede Kullanılan Bazı Kaba ve Kesif Yemlerin in Vitro Gaz Üretimlerinin Belirlenmesi

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 2, 406 - 412, 23.04.2022

Özer Kurt Adem Kamalak Ali İhsan Atalay Emrah Kaya Ayşe Nida Kurt

https://doi.org/10.30910/turkjans.1076090

Öz

Çalışmada Muş ilinde ruminant beslemede kullanılan bazı kaba ve kesif yemlerin hayvan beslemede kullanım olanakları için besin madde içerikleri, in vitro gaz üretimleri (İVGÜ), metabolik enerji (ME) ve organik madde sindirim derecesi (OMSD) değerlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Yem maddelerini yonca kuru otu (YKO), mısır silajı (MS), buğday samanı (BS) gibi kaba yemler ile buğday (BT), arpa (AT), mısır tane (MT) yemleri, buğday kepeği (BK), ayçiçeği tohumu küspesi (ATK), pamuk tohumu küspesi (PTK) gibi kesif yemler oluşturmaktadır. Kaba ve kesif yemlerin kimyasal bileşimleri, gaz üretimleri, ME ve OMSD’ lerinde önemli farklar tespit edilmiştir (p<0.05). Kaba yemlerin ham protein (HP) içerikleri %3.67-16.90, toplam gaz (TG) üretimleri 29.57-55.46 ml, metabolik enerji değerleri 6.43-10.09 Mj kg-1, OMSD değerleri %48.70-72.36 aralığında belirlenmiştir. Kesif yemlerin ham protein içerikleri %8.47-28.95, toplam gaz üretimleri 29.57-64.08 ml, ME değerleri 7.83-12.37 Mj kg-1, OMSD değerleri %62.72-79.79 aralığında belirlenmiştir. Yemlerin in vitro gaz üretim değerlerinden elde edilen verilere göre, toplam gaz üretim değeri yüksek olan yemlerin metabolik enerji ve organik madde sindirim dereceleri de aynı doğrultuda yüksek değerlere sahip olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kaba yem, Kesif yem, İn vitro gaz üretim, Metabolik enerji, Organik madde sindirim derecesi

Destekleyen Kurum

Muş Alparslan Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri birimi

Proje Numarası

20-UBF-4901-04

Determination of in Vitro Gas Production of Some Forages and Concentrate Used in Ruminant Nutrition

Öz

The aim of this study to determined the nutrient content, in vitro gas production (IVGP), metabolic energy (ME) and organic matter digestion (OMD) of some roughage and concentrate used in ruminant nutrition in Muş province. Feed materials consist of roughage such as alfalfa hay, corn silage, wheat straw, and concentrated feeds such as wheat, barley, corn grain forages, wheat bran, sunflower meal, cotton seed meal. Significant differences were determined in the chemical composition, gas production (GP), ME and OMD of forages and concentrates (p<0.05). The roughage crude protein (CP) content was determined as 3.67-16.90%, total gas (TG) production was between 29.57-55.46 ml, metabolic energy were 6.43-10.09 Mj kg-1, organic matter digestion were in the range from 48.70 to 72.36%. In concentrate, crude protein content was determined as 8.47-28.95%, total gas production was 29.57-64.08 ml, metabolic energy values were 7.83-12.37 Mj kg-1, organic matter digestion values were between 62.72-79.79%. According to the data obtained from the in vitro gas production values of the feeds, it was determined that the metabolic energy and organic matter digestion degrees of the feeds with high total gas production value also had high values in the same direction.

Anahtar Kelimeler

Concentrate, Forage, In vitro gas production, Metabolic energy, Organic matter digestion

Proje Numarası

20-UBF-4901-04

Kaynakça

• KAYNAKLAR Abaş, İ., Özpınar, H., Kutay, H.C., Kahraman, R. ve Eseceli, H., 2005. Determination of metabolizable energy and net energy lactation contents of some feeds in the Marmara Region by in vitro gas technique. Turk Journal Veterinary Animal Sciences, 29(3):751-757.
• Abdulrazak, S.A., Fujihara, T., Ondilek, J.K., ve Ørskov, E.R. 2000. Nutritive evaluation of some Acacia tree leaves from Kenya. Animal Feed Science and Technology, 85(1-2):89–98.
• AOAC, 1990. Official Method of Analysis. Association of Official Analytical Chemists. 15th.edition. Washington, DC. USA, 66-88 s.
• Atalay, A. İ. ve Kamalak, A. 2021. Iğdır ili hayvancılığında kullanılan bazı kaba ve kesif yem kaynaklarının besin madde kompozisyonları, ME, OMSD ve in vitro gaz üretim kapasitelerinin belirlenmesi. Journal of the Institute of Science and Technology, 11(4): 3300-3307.
• Boğa, M. ve Çevik, K.K. 2012. Ruminant hayvanlar için karma yem hazırlama programı. XIV. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri 1-3 Şubat, Uşak http://rasyonhazirla.com/dosyalar/Windows.pdf.
• Canbolat, Ö. ve Ş. Karaman. 2009. Bazı baklagil kaba yemlerinin in vitro gaz üretimi, organik madde sindirimi, nispi yem değeri ve metabolik enerji içeriklerinin karşılaştırılması. Tarım Bilimleri Dergisi, 15 (2):188-195.
• Canbolat, Ö., Kara, H. ve Filya, İ. 2013. Bazı baklagil kaba ve kesif yemlerinin in vitro gaz üretimi, metabolik enerji, organik madde sindirimi ve mikrobiyal protein üretimlerinin karşılaştırılması. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 27(2): 71-81.
• Curabay, B., Filya, İ. ve Canbolat, Ö. 2019. Bazı esansiyel yağların yonca kuru otunun in vitro sindirilebilirliği, rumen fermantasyonu ve metan gazı üretimi üzerine etkileri. Bursa Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 34(1):19-35.
• Çelik, K., Ertürk, M. M. ve Ersoy, İ. E. 2003. Farklı yem fabrikalarından örneklenen karma yem ve yem ham maddelerinde bazı kalite ögelerinin kantitatif araştırılması. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 16(2):161-168.
• Dale, N. ve Battal, A. 2005. Yem Hammaddeleri Besin Değerleri. Feed Stuffs Reference İssue and Buyers Guide. 76(38):16-22.
• Denek, N. ve Deniz, S. 2003. Ruminant hayvan beslemede yaygın olarak kullanılan kimi kaba yemlerin sindirilebilirlik ve metabolik enerji düzeyinin in vitro metotlarla belirlenmesi. Türkiye II. Ulusal Hayvan Besleme Kongresi, 18-20 Eylül, Konya, s. 456-461.
• Denli, M. ve Demirel, R. 2016. Diyarbakır ili sığır besiciliği işletmelerindeki yem kullanımı ve besleme uygulamaları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 26(4): 495-499.
• Filya, İ., Karabulut, A., Canbolat, Ö., Değirmencioğlu, T. ve Kalkan, H. 2002. Bursa bölgesinde yetiştirilen yem hammaddelerinin beslenme değerleri ve hayvansal organizmalarda optimum değerlendirme koşullarının in vivo ve in vitro yöntemlerle saptanması üzerine araştırmalar. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bilimsel Araştırmalar ve İncelemeler Serisi. No: 25, Bursa, s. 1-61.
• Fulkerson, W.J., J.S. Neal, C.F. Clark, A. Horadagoda, K.S. Nandra ve I. Barchia. 2007. Nutritive value of forage species grown in the warm temperate climate of Australia for dairy cows: Grasses and legumes. Livestock Science 107(2-3), 253–264.
• Getachew, G., Crovetto, G.M., Fondevila, M., Singh, B., Spanghero, M., Steingass, H., Robinson, P.H. ve Kailas, M.M. 2002. Laboratory variation of 24 h in vitro gas production and estimated metabolizable energy values of ruminant feeds. Animal Feed Science and Technology, 102: 169-180.
• Getachew, G., DePeters, E.J. ve Robinson, P.H. 2004. In vitro gas production provides effective method for assessing ruminant feeds. California agriculture, 58 (1): 54-58.
• Gizlenci, İ., Korkmaz, A., Acar, M., ve Seyis, F. 2005. Kolza (Kanola) Tarımı. Çiftçi Eğitim ve Yayım Şube Müdürlüğü. Samsun. s.80.
• Gül, H., Avcı, M. ve Kaplan, O. 2017. Bazı kaba yemlere çörek otu, kekik otu ve yağları ilavesinin in vitro organik madde sindirimi ve metan üretimi üzerine etkileri. Harran Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 6(2): 167-173.
• Güngör, T., Başalan, Ö. ve Aydoğan, İ. 2008. Kırıkkale yöresinde üretilen bazı kaba yemlerde besin madde miktarları ve metabolize olabilir enerji düzeylerinin belirlenmesi. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 55:111-115.
• Gürsoy, E. ve Macit, M. 2015. Erzurum ili meralarında doğal olarak yetişen bazı baklagil yem bitkilerinin in vitro gaz üretim değerlerinin belirlenmesi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 30(3): 292-299.
• Hamilton, 2005. Nutritive characteristics of supplementary feeds used in the Victorian Dairy Industry non-forage supplements. From http://www.dpi.vic.gov.au/dpi/nrenfa.nsf.
• Kamalak, A., Erol, A., Gurbuz, Y., Ozay, O., Canbolat, O. ve Tumer, R., 2003. Evaluation of dry matter yield, chemical composition and in vitro dry matter digestibility of silage from different maize hybrids. Livestock Research for Rural Development. 15(11):1-5.
• Kamalak, A., Canbolat, O., Gurbuz, Y., Ozay, O. ve Ozkose, E., 2004. Variation in metabolizable energy content of forages estimated using in vitro gas production technique. Pakistan Journal of Biological Sciences 7(4):601-605.
• Kamalak, A. 2005. Bazı kaba yemlerin gaz üretim parametreleri ve metabolik enerji içerikleri bakımından karşılaştırılması. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fen ve Mühendislik Dergisi, 8(2): 20-30.
• Kamalak, A., Gurbuz, Y., Ozay, O. ve Canbolat, O. 2005. Prediction of dry matter intake and dry matter digestibilities of some forages using the gas production in sheep. Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 29: 1-7.
• Kaya, Ş. 2008. Kaba yemlerin değerlendirilmesinde göreceli yem değeri ve göreceli kaba yem kalite indeksi. Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 1 (1): 59-64.
• Kılıç, Ü. 2005. Ruminant beslemede kullanılan bazı yem ham maddelerinin in vitro gaz üretim tekniği kullanılarak bazı fermentasyon ürünlerinin ve enerji içeriklerinin belirlenmesi. Ondokuzmayıs Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora tezi, Samsun.
• Kutlu, H.R. 2008. Yem Değerlendirme ve Analiz Yöntemleri. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü. Ders notu. Z.M. Adana, 208.
• Melaku, S., Peters, K. J. ve Tegegne, A. 2003. ın vitro and in situ evaluation of selected multipurpose trees, wheat bran and lablab purpureus as potential feed supplements to tef (eragrostis tef) straw. Animal Feed Science and Technology, 108(1-4):159-179.
• Menke, K.H., Raab, L.L., Salewski, A., Steingass, H ve Fritz, Schneider, W. 1979. The estimation of digestibility and metabolizable energy content of ruminant feeding stuffs from the gas production when they are ıncubated with rumen liqueur in vitro. Journal of Agricultural Science, 93(1):217-222.
• Menke, K.H. ve Steingass, H. 1988. Estimation of the energetic feed value obtained from chemical analysis and in vitro gas production using rumen fluid. Animal Research and Development, 28: 7-55.
• Norton, B. W. 2003. The nutritive value of tree legumes In: Forage Tree Legumes in Tropical Agriculture. Gutteridge RG and Shelton HM, 4.
• Orskov, E.R. ve Mc, Donald. 1979. The estimation of protein degradability in the rumen from incubation measurement weighed according to rate of passage. Journal Agricultural Science, 92(2):499-503.
• Oruç, A. ve Avcı, M. 2018. Bazı kaba yemlere farklı seviyelerde ilave edilen söğüt ağacı (Salix alba) yaprağının in vitro sindirim ve metan oluşumu üzerine etkisi. Harran Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 7(1):60-66.
• Owensby, C.E., Cochran, R.C. ve Auen, L.M. 1996. Effect of elevated corbondioxide on forage quality for ruminants. In Carbon Dioxide, Populations, and Communities, (edited by Körner, C. Et al.) San Diego: Academic Pres, pp. 363–371.
• Özkan, Ç.Ö., Cengiz, T., Yanık, M., Evlice, S., Selçuk, B., Ceren, B. ve Kamalak, A. 2020. Ruminant hayvan beslemede kullanılan bazı kaba ve kesif yemlerin in vitro gaz üretiminin, metan üretiminin, sindirim derecesinin ve mikrobiyal protein üretiminin belirlenmesi, Black Sea Journal of Agriculture, 3(1):56-60.
• Şayan, Y., Özkul, H., Alçiçek, A., Coşkuntuna, L., Önenç, S. S. ve Polat, M. 2004. Kaba yemlerin metabolik enerji değerlerinin belirlenmesinde kullanılabilecek parametrelerin karşılaştırılması. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 41(2).
• Şeker, E., 2002. The determination of the energy values of some ruminant feeds by using digestibility trial and gas test. Revue Med. Vet. 153(5):323- 328.
• Şireli, A. A. 2018. Arpa ve buğday çeşitlerinin besin madde ve fiziksel özelliklerinin yem mikroskopisi ve laboratuar analizleri ile belirlenmesi, Namık Kemal Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, Tekirdağ.
• Theodorou, M.K., Williams, B.A., Dhannoa, M.S., Mcallan, A.B. ve France, J. 1994. A simple gas production method using a pressure transducer to determine the fermentation kinetics of ruminant feeds. Animal Feed Science Technology, 48(3-4):185-197.
• Umucalılar, H.H., Coşkun, B. ve Gülşen, N., 2002. In situ rumen degradation and in vitro gas production of some selected grains from Turkey. Journal of Animal Physiology and Animal Nutrition, 86(9-10): 288-297.
• Ünlü, H., Ayyılmaz, T., ve Kılıç, A. 2015. Farklı düzeylerde öğütülmüş dane mısır ilavesinin yonca silajının yem değeri üzerine etkisi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 52(3):335-341.
• Van Soest, P.V., Robertson J.B. ve Lewis B.A. 1991. Methods for dietary fiber, neutral detergent fiber and nonstarch polysaccharides in relation to animal nutrition. Journal of Dairy Science., 74(10):3583-3597.
• Wolin, M. J. 1960. A theoretical rumen fermentation balance. Journal of Dairy Science, 43(10):1452-1459.
• Yang, P., Ni, J. J., Zhao, J. B., Zhang, G. ve Huang, C. F. 2020. Regression equations of energy values of corn, soybean meal, and wheat bran developed by chemical composition for growing pigs. Animals, 10(9):1490.
• Zahal, S., ve Şerafettin, K. 2020. Hatay ilinde üretilen bazı kuru kaba yemlerin besin madde içeriklerinin belirlenmesi. Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 3(2): 83-89.
• Zhao, J., Zhang, S., Xie, F., Li, D. ve Huang, C. 2018. Effects of inclusion level and adaptation period on nutrient digestibility and digestible energy of wheat bran in growing-finishing pigs. Asian-Australasian Journal of Animal Sciences, 31(1): 116.