Palaz Fındık Çeşidinde Çinko Sülfat Gübrelemesinin Meyve Kalitesine Etkisi
Yıl 2023,
Cilt: 10 Sayı: 2, 450 - 456, 25.04.2023
Özlem Ete Aydemir
,
Mehmet Akgün
,
Faruk Özkutlu
Öz
Bu araştırma 2018-2019 yıllarında Ordu İli Turnasuyu lokasyonunda ‘Palaz’ fındık çeşidinde yürütülmüştür. Çalışmada topraktan artan dozlarda çinko sülfat (ZnSO4) gübrelemesinin fındıkta ‘sağlam iç oran ve kusurlu meyve oranlarına (çıtlak meyve, küçük iç, siyah uçlu iç, buruşuk iç, abortif, küflü, çürük ve çift iç) etkisi araştırılmıştır. Birinci yıla kıyasla ikinci yıl bütün uygulamalarda sağlam iç oranlarında artış, kusurlu meyve oranlarında da azalışların meydana geldiği belirlenmiştir. Sağlam meyve oranının en fazla T1 uygulamasında arttığı saptanmıştır. Fındıkta topraktan ZnSO4 gübrelemesinin, kusurlu meyve oranını azaltarak sağlam meyve oranını arttırdığı ve bu nedenle fındık kalitesi üzerine önemli etkisi olduğu yapılan çalışma ile ortaya konmuştur.
Destekleyen Kurum
Karadeniz İhracatçı Birlikleri (KİB)
Teşekkür
Bu araştırma Karadeniz İhracatçı Birlikleri (KİB) tarafından desteklenmiştir.
Kaynakça
- Referans1 Akçin, Y. ve Bostan, S.Z. 2018. Variations in some traits affecting yield in different hazelnut cultivars. Acta horticulturae, 1226: 149-152.
- Referans2 Anonim, 2002. Growing hazelnuts in the Pacific Northwest. Oregon State University Extension Service, EC 1219.
- Referans3 Anonim, 2020. Türk Standartları Enstitüsü, TSE 3075 İç Fındık Standardı. https://intweb.tse.org.tr/Standard/ (erişim tarihi: 12.05.2019).
- Referans4 Balık, H. ve Beyhan, N. 2014. Ordu’nun Ünye İlçesinde Palaz fındık çeşidinin klon seleksiyonu. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 29(3), 179-185.
- Referans5 Balık, H.İ. 2018. Fındıkta kseni ve metakseni üzerine araştırmalar. Doktora tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
- Referans6 Balık, H.İ., Balık, S.K. ve Duyar, Ö. 2021. Fındıkta bitki besin elementleri ile verim ve meyve özellikleri arasındaki ilişki. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi, 7(2), 189-199.
- Referans7 Beyhan, N. ve Marangoz, D. 2007. An investigation of the relationship between reproductive growth and yield loss in hazelnut. Scientia Horticulturae, 113(2), 208-215.
- Referans8 Borges, O.M.P., Carvalho, J.L.R.S., Silva, A.P. ve Santos, A. 2001. Effects of foliar boron sprays on yield and nut quality of 'Segorbe' and 'Fertile de Coutard' hazelnuts. Proceedings V. International Congress on Hazelnut, Acta Horticulturae, 556, 300-302.
- Referans9 Bostan, S.Z. 1997. Türkiye fındık yetiştiriciliğinde sorunlar ve çözüm yolları. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakultesi Dergisi, 12(2), 127-133.
- Referans10 Bostan, S.Z. 2001. Zonguldak İli Merkez İlçe Fındık Çeşitlerinin Pomolojik Özellikleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 16(2), 34-42.
- Referans11 Bostan, S.Z. 2019. Fındıkta kabuklu ve iç meyve kusurları. Akademik Ziraat Dergisi, 8, 157-166.
- Referans12 Bostan, S.Z. ve İslam, A. 1999. Determination of interrelationships among important nut quality characteristics on Palaz and Sivri hazelnut cultivars by path analysis. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 23(4): 371-375.
- Referans13 Çalışkan, K. 2018. Çakmak Barajı Havzasında (Çarşamba) organik olarak yetiştirilen Palaz ve Tombul fındık çeşitlerinde ocaktaki gövde sayısına bağlı olarak verim ve meyve özelliklerinin değişimi. Yüksek Lisans Tezi, Ordu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Ordu.
- Referans14 FAO, 2022. Bitkisel üretim istatistikleri. http://www.fao.org/faostat/en/data/QC. Erişim tarihi: 25 Mart 2022.
Herrera, E.A. 2001. Fertilization programs for apple orchards. Guide H-319. Extension horticulturist college of agriculture and home economics. New Mexico State University.
- Referans15 İslam, A. 2000. Ordu ili merkez ilçede yetiştirilen fındık çeşitlerinde klon seleksiyonu. Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Adana.
- Referans16 İslam, A. 2018. Hazelnut culture in Turkey. Akademik Ziraat Dergisi, 7(2), 259-266.
- Referans17 Karakaya, O. 2021. Fatsa’da yetiştirilen palaz ve çakıldak fındık çeşitlerinde klon seleksiyonu. Doktora Tezi, Ordu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Ordu.
- Referans18 Külahcılar, A. 2017. Tombul fındık çeşidinde mini yağmurlama sulama yönteminde farklı su seviyesi uygulamalarının verim ve kaliteye etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Ordu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Ordu.
- Referans19 Köksal, A.İ. 2002. Türk fındık çeşitleri. Fındık tanıtım grubu, 136s, Ankara.
- Referans20 Köksal, İ. 2004. Türk fındık çeşitleri. Fındık tanıtım grubu yayınları, Ankara, Türkiye, 136s.
- Referans21 Mehlenbacher S.A. 1991. Hazelnuts (Corylus). Acta Horticulturae, 290: 789-836.
- Referans22 Mehlenbacher, S.A. 2018. Advances in genetic improvement of hazelnut. Acta Horticulturae, 1126, 1-12.
- Referans23 Mehlenbacher, S.A., Smith, D.C. ve Brenner, L.K. 1993. Variance components and heritability of nut and kernel defects in hazelnut. Plant Breeding, 110(2), 144-152.
- Referans24 Nicolosi, E., Leotta, G. ve Raiti, G. 2009. Effect of foliar fertilization on hazelnuts growing in mount etna area. VII International Congress on Hazelnut. Acta Horticulture, 845, 373-378.
- Referans25 Özbek, S. 1978. Özel Meyvecilik. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 112, Adana.
- Referans26 Özkutlu F., Aydemir, Ö.E., Akgün, M. ve Özcan, B. 2019. Ordu ilinde fındık (Corylus avellana L.) tarımı yapılan toprakların çinko (Zn) beslenme durumu ve potansiyel beslenme problemlerinin belirlenmesi. Akademik Ziraat Dergisi, 8(Özel Sayı), 131-140.
Referans27 Özkutlu, F., Kebapcı, T. ve Aydemir, Ö.E. 2020. Fındıkta yapraktan üre uygulamasının mineral besin elementleri ve verim üzerine etkisi. Ordu Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 10(1), 23-31.
- Referans28 Özkutlu, F., Korkmaz, K., Akgün, M. ve Ete, Ö. 2016. Magnezyum gübrelemesinin fındığın (Corylus avellana L.) verim ve bitki besin elementi içeriklerine etkisi. Ordu Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 6(2), 48-58.
- Referans29 Özkutlu, F., Korkmaz, K., Şahin, Ö., Akgün, M., Ete, Özlem., Taşkın, B. ve Aygün, A. 2017. Ordu ve Samsun yörelerindeki fındık bahçelerinin bor beslenme durumunun belirlenmesi. Akademik Ziraat Dergisi, 6(1), 53-62.
- Referans30 Özkutlu, F., Özcan, B., Aydemir, Ö.E. ve Akgün, M. 2018. Yaprak analizleriyle fındığın çinko (Zn) ve diğer elementlerle beslenme durumunun belirlenmesi. Ordu Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 8(2), 195-205.
- Referans31 Öztürk, S.C., Balık, H.İ., Balık, S.K., Kızılcı, G., Duyar, Ö., Doğanlar, S. ve Frary, A. 2017. Molecular genetic diversity of the Turkish national hazelnut collection and selection of a core set. Tree Genetics & Genomes, 13(5), 113.
- Referans32 Pannico, A. 2014. Improving hazelnut quality at harvest and non-destructive assessment of post-harvest nut quality. Doctoral Dissertation, Universita Degli Studi Di Napoli Federico II, Dipartimonte Di Argaria, Maggio.
- Referans33 Serdar, U., Horuz, A. ve Demir, T. 2005. The effects of B-Zn fertilization on yield, cluster drop and nut traits in hazelnut. Journal of Biological Sciences, 5, 786-789.
- Referans34 Şen, Y. 2018. Farklı güneşlenme şartlarının Tombul ve Palaz fındık çeşitlerinde verim ve kalite özelliklerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Ordu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Ordu.
- Referans35 Turan, A. 2017. Fındıkta kurutma yöntemlerini meyve kalitesi ve muhafazası üzerine etkileri. Doktora Tezi. Ordu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 231s, Ordu.
- Referans36 Tüik, 2018. Türkiye istatistik kurumu verileri. www.tüik.gov.tr Bitkisel Üretim İstatistikleri Veritabanı.
- Referans37 Uçgun, K. 2020. Elma ağaçları ve çinko. Bahri Dağdaş Bitkisel Araştırma Dergisi, 9(2), 327-335.
- Referans38 Yaman, İ. 2019. Çarşamba (Samsun) ilçesinde bakımlı ve bakımsız fındık bahçelerinde yetiştirilen Çakıldak çeşidinin verim ve meyve özeliklerinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ordu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Ordu.