Estetik Cerrahi Hastalarında Beden İmajı, İşlevsel Olmayan Tutumlar ve Depresyon

Yıl 2014, Cilt: 22 Sayı: 3, 108 - 113, 01.12.2014

Gül Ünsal Barlas Semra Karaca Nevin Onan Yüksel Can Öz Aysel Gürkan İşıl Işık Fatma Sümeli

Öz

Günümüzde estetik cerrahiye başvuru giderek artmakta ve perioperatif süreç boyunca hastaların fiziksel sağlık durumlarının değerlendirilmesinin yanı sıra psikososyal açıdan ele alınmasının da önemli olduğu vurgulanmaktadır. Bu çalışmanın amacı, preoperatif dönem estetik cerrahi hastalarında beden imajı, işlevsel olmayan tutumlar ve depresyonun incelenmesidir. Çalışma kesitsel, tanımlayıcı ve ilişki arayıcı olarak 01 Temmuz -1 Eylül 2011 tarihleri arasında, iki özel hastanenin plastik cerrahi kliniğine başvuran ve elektif estetik cerrahi ameliyatı olmak üzere hastaneye kabul edilen ve araştırmaya katılmayı kabul eden 139 hasta ile gerçekleştirilmiştir. Veriler Bilgi Formu, Çok Yönlü Beden Self İlişkileri Ölçeği (ÇYBSİÖ), İşlevsel (Fonksiyonel) Olmayan Tutumlar Ölçeği (FOTÖ) ve Beck Depresyon Envanteri (BDE) ile toplanmıştır. Hastaların ÇYBSİÖ toplam puan ortalaması 205.31±25.42, FOTÖ toplam puan ortalaması 180.97±29.62 ve BDE puan ortalaması 7.28±6.9’dur. Hastaların ÇYBSİÖ ve alt boyutları ile işlevsel olmayan tutumlar ve BDE arasında değişik derecelerde anlamlı korelasyonlar belirlenmiştir. Preoperatif dönem estetik cerrahi hastalarında beden imajının işlevsel olmayan tutumlarla ve depresif belirtilerle ilişkili olduğu belirlenmiştir. Bu hastalarda cinsiyet ve yaş; beden algısının bazı boyutlarını etkilemektedir. Sonuçlar doğrultusunda; hastaların preoperatif dönemde psikososyal değerlendirmeleri yapılırken; beden algısının, işlevsel tutumlar ve depresif belirtilerin belirlenmesinin hem olası komplikasyonların önlenmesi hem de sonuçtan beklentilerin açıklaştırılması açısından anlamlı olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Estetik cerrahi, Beden algısı, İşlevsel olmayan tutumlar, Depresyon

Body Image, Dysfunctional Attitudes, and Depression in Aesthetic Surgery Patients

Öz

Nowadays, the rate of seeking aesthetic surgery is ever increasing. The importance of conducting psychosocial evaluation of the patients as well as evaluating physical health status during the perioperative period has been emphasized. The aim of the present study is to examine body image, dysfunctional attitudes, and depression in aesthetic surgery patients during the preoperative period. The study design was cross-sectional, descriptive, and correlational. Data was collected during July 1st – September 1st, 2011 from 139 patients who presented at the aesthetic surgery clinic of two private hospitals, were admitted to the hospital for elective aesthetic surgery, and accepted to participate in the study. The Information Form, the Multidimensional Body-Self Relations Questionnaire (MBSRQ), the Dysfunctional Attitude Scale (DAS), and the Beck Depression Inventory (BDI) were administered to the patients. The mean MBSRQ score of the patients was 205.31±25.42, the mean DAS score was 180.97±29.62, and the mean BDI score was 7.28±6.9. It was determined that there were significant correlations between the MBSRQ total score, the MBSRQ subscale scores, dysfunctional attitudes, and the BDI score. The health orientation subscale scores showed significant differences according to gender. It was determined that body image was related to dysfunctional attitudes and depressive symptoms in aesthetic surgery patients during the preoperative period. Gender and age affect some dimensions of body image in these patients. In the light of our results, it can be said that determining body image, dysfunctional attitudes, and depressive symptoms while conducting the psychosocial evaluation of patients during the preoperative period may play a significant role in preventing possible complications and clarifying expectations.

Anahtar Kelimeler

Aesthetic surgery, Body image, Dysfunctional attitudes, Depression

Kaynakça

• Slevec J, Tiggemann M. Attitudes toward cosmetic surgery in 1.
• middle-aged women: body image, aging anxiety, and the me
• dia. Psychology of Women Quarterly. 2010; 34:65–74.
• Swami V, Chamorro-Premuzic T, Bridges S, Furnham A. Accep- 2.
• tance of cosmetic surgery: Personality and individual difference
• predictors.Body Image. 2009;6:7–13.
• Swami V, Hendrikse S. Attitudes to cosmetic surgery among 3.
• ethnic minority groups in Britain: Cultural mistrust, adherence
• to traditional cultural values, and ethnic identity salience as
• protective factors. International Journal of Psychology 2013; 48(3):300-7.
• Sarwer DB, Crerand C. Body image and cosmetic medical treat- 4.
• ments. Body Image. 2004;1:99–111.
• Hart W. Psychosomatic disturbances and cosmetic surgery. Eu- 5.
• ropean Dermatology. 2010;5:77-80.
• Potur Coşkuner D, Sabuncu N. İlk Gebelikte Beden İmajının 6.
• Algılanma Durumunun İncelenmesi. Kongre Kitabı. 2. Uluslararası
• Ulusal Hemşirelik Kongresi;7-11 Eylül 2003, Antalya, İstanbul
• Üniversitesi Basım ve Yayınevi; 2004.48793.
• Doğan T. Sosyal görünüş kaygısı ölçeğinin (SGKÖ) Türkçe 7.
• uyarlaması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üni
• versitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education). 2010;39:151-9.
• Gökçakan Z, Gökçakan N. Depresyonda bilişsel terapi. Mersin 8.
• Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2005; 1(1):91-101.
• Güner Küçükkaya P. Estetik cerrahide ameliyat öncesi psikoso- 9.
• syal değerlendirmede hemşirenin rolü. Psikiyatri Hemşireliği
• Dergisi. 2011;2(2):94-9. 10. Borah G, Rankin M, Wey P. Psychological complications in 281
• plastic surgery practices. Plast Reconstr Surg.1999;104:1241-6. 11. Rankin M, Borah G. National plastic surgical nursing survey. Plast
• Surg Nurs. 2006;26:178-83. 12. Sahin C, Yilmaz O, Bayram Y, Karagoz H, Sever C, Kulahci Y, Ates
• A. Patient selection in plastic surgery: recognizing body dysmor
• phic disorder. Arch Clin Exp Surg. 2013; 2(2): 109-15. 13. Doğan O, Doğan S. Çok Yönlü Beden-Self İlişkileri Ölçeği El Kitabı.
• Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Basımevi, Sivas 1992. 14. Savaşır I. Hisli Şahin N. Bilişsel-Davranışçı Terapilerde
• Değerlendirme: Sık Kullanılan Ölçekler. Türk Psikologlar Derneği
• Yayınları. Ankara, 1997. 15. Meningaud JP, Benadiba L, Servant JM, Herve C, Bertrand JC,
• Pelicier Y. Depression, anxietyandquality of life amongsched
• uledcosmeticsurgerypatients:
• Journal of Cranio-MaxillofacialSurgery. 2001;29:177-80. multicentreprospectivestudy. 16. Honigman RJ, Comm B, Phillips KA, Castle DJ. Review of psycho
• social outcomes for patients seeking cosmetic surgery. Plast.
• Reconstr. Surg. 2004;113:29. 17. Menzel JE, Sperry SL, Small B, Thompson JK, Sarwer DB, Cash TF.
• Internalization of Appearance Ideals and Cosmetic Surgery At
• titudes: A Test of the Tripartite Influence Model of Body Image.
• Sex Roles (2011) 65:469–477. 18. Eriksen SJ. To cut or not to cut: cosmetic surgery usage and
• women’s age-related experiences. INT’L. J. Aging and Human
• Development, 2012; 74(1) 1-24. 19. Erözkan A. Üniversite öğrencilerinin mükemmeliyetçilik
• eğilimleri ve depresyon düzeyleri. CJES Cypriot Journal of Edu
• cational Sciences. 2008;3(2):76-87. 20. Er F, Sönmez H. Üniversite öğrencilerinde mükemmeliyetçi
• lik: Anadolu Üniversitesi örneği. AKÜ Fen Bilimleri Dergisi. 2009;1:11-5. 21. Uz Baş A, Siyez D.M Adaptation of the child and adolescent per
• fectionism scale to Turkish: the validity and reliability study. El
• ementary Education Online. 2010;9(3):898-909. 22. Ceylan Daş T. Stres ve depresyon. Psikiyatri Dünyası. 2000;4:12-7. 23. Özcan H, Subaşı B, Budak B, Çelik M, Gürel ŞC, Yıldız M. Ergenlik
• ve genç yetişkinlik dönemindeki kadınlarda benlik saygısı, so
• syal görünüş kaygısı, depresyon ve anksiyete ilişkisi. Journal of
• Mood Disorders. 2013;3(3):107-13. 24. Aslan SH, Karaköse H, Soy M, Alparslan ZN. Romatoidartriti olan
• kadın hastalarda beden algısı, benlik saygısı, aleksitimi, depre
• syon ve kaygı. Düşünen Adam; 1996; 9 (4): 23-7. 25. Pınar R. Obezlerde depresyon, benlik saygısı ve beden imajı:
• karşılaştırmalı bir çalışma. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2002;6:30-41. 26. Tan M, Karabulutlu E. Sürekli ayaktan periton diyalizi (SAPD)
• uygulanan hastaların benlik saygısı ve beden imajını algılayışları.
• Atatürk Üniv. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi.2004;7:67-73.