İnfertilite ve Hemşirelik Yaklaşımı

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 1, 79 - 89, 24.04.2021

Elif Özdemir Sena Kaplan

https://doi.org/10.51536/tusbad.836168

Cited By: 4

Öz

Pek çok toplumda evliliğin amaçlarından biri de çocuk sahibi olmak olarak algılandığı için, üreme kültürel, sosyal ve psikolojik yönden bir gereksinimdir. İnfertilite toplumsal bir sağlık sorunu olmakla birlikte, çiftleri ve özellikle kadınları biyolojik, fiziksel ve psikososyal yönden olumsuz etkileyen bir durumdur. Aynı zamanda infertiliteye yönelik uygulanan tedaviler çiftler için psikolojik yönden zorlayıcı, duygusal yönden oldukça stresli, ekonomik anlamda pahalı olmakla birlikte eş ilişkilerini de olumsuz etkileyebilen bir kriz durumudur. İnfertilite kliniğinde çalışan hemşirelerin infertilite tedavisi süresince çiftlerle birebir iletişimde oldukları için yaşanabilecek sorunları erken dönemde belirlemesi ve uygun hemşirelik yaklaşımını planlayarak çiftlere destek olması önem taşımaktadır. İnfertilite hemşiresinin verebileceği danışmalık, eğitim ve sosyal destek ile kriz anında oluşabilecek olumsuz etkiler azaltılabilmektedir. Bu derleme çalışmasında infertilitenin çiftler üzerine etkisinin literatür kapsamında incelenmesi ve infertilite hemşiresinin rolüne vurgu yapılması amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

hemşire, infertilite, psikososyal yönü

Infertility and Nursing Approach

Öz

Since one of the aims of marriage in many societies is perceived as having children, fertility is a cultural, social and psychological requirement. While infertility is a social health issue, it is also a condition that affects couples and especially women negatively in biological, physical and psychosocial aspects. At the same time, the treatments for infertility are crisis situations that are both psychologically challenging, emotionally stressful, economically expensive and that have negative effects on the relationships of couples. Since nurses working in the infertility clinic are in direct contact with the couples during the infertility treatment, it is important that they identify possible problems earlier and support the couples by planning the appropriate nursing approach. With the counseling, training and social support that the infertility nurse can provide, the negative effects that may occur in time of crisis can be reduced. In this compilation study, it is aimed to examine the effect of infertility on couples within the scope of the literature and to emphasize the role of infertility nurse.

Anahtar Kelimeler

Infetility, Nursing, Psychosocial aspect

Kaynakça

• KAYNAKÇA 1. Speroff L, Fritz MA. Erkek İnfertilitesi. Günalp S. Çeviri Editörü. Klinik jinekolojik endokrinoloji ve infertilite. 8. Baskı. İstanbul: Güneş Tıp Kitap Evleri; 2013. s. 1249-1292.
• 2. Eryılmaz HY, Ekşi Z, Ertuğrul EG. İnfertilite tanı yöntemleri ve hemşirenin rolü. In: Beji NK, ed. İnfertilite Hemşireliği. İstanbul: Acar Basım; 2009. s. 49-66.
• 3. Taşkın L. Doğum ve Kadın Sağlığı Hemşireliği. 8.Baskı. Ankara: Sistem Ofset Matbaacılık; 2007.s. 255-264,516-520.
• 4. Dinç A, Beji NK. Yardımcı üreme teknikleri ve hemşirelik yaklaşımları. In: Beji NK, ed. İnfertilite Sorunu, Yardımcı Üreme Teknikleri ve Hemşirelik Yaklaşımı; İstanbul. Emek Matbaacılık; 2001.s. 75 -92.
• 5. Cloonan YK, Holt VL, Goldberg J. Male factor infertility: A twin study. Perinatal Epidemiology. 2007; 21(3): 229-234.
• 6. Allan H, Mounce G. Managing infertility in primary care. Practice Nursing. 2015;26(9):440-443.
• 7. Sezgin H, Hocaoğlu Ç. İnfertilitenin psikiyatrik yönü. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar. 2014;6(2):165-184.
• 8. Kırca N, Pasinlioğlu T. İnfertilite tedavisinde karşılaşılan psikososyal sorunlar. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar. 2013;5(2):162-178.
• 9. Seymenler, S, Siyez D.M, İnfertilite psikolojik danışmanlığı, Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar. 2018; 10(2):176-187.
• 10. Ünal S, Kargın M, Akyüz A. İnfertil kadınları psikolojik olarak etkileyen faktörler. TAF Preventive Medicine Bulletin. 2010;9(5):481-486.
• 11. Taşçı E, Bolsoy N, Kavlak O, Yücesoy F. İnfertil kadınlarda evlilik uyumu. Türk Jinekoloji ve Obstetrik Derneği Dergisi. 2008;5:105-110.
• 12. Bayley TM, Slade P, Lashen H. Relationships between attachment, appraisal, coping and adjustment in men and women experiencing infertility concerns. Human Reproduction. 2009;24(11):2827-2837.
• 13. Aşçı Ö, Beji K.N. İnfertilite Danışmanlığı. İstanbul Üniversitesi Florence Nigthingale Hemşirelik Dergisi. 2012; 20(2): 154–159.
• 14. Petraglia F,Serour GI, Chapron C. The changing prevalence of infertility. Int J Gynecol Obstet. 2013;123:4-8.
• 15. Denson V. Diagnosis and management of infertility. J Nurse Pract. 2006; 1:380-386.
• 16. Araoye MO. Epidemiology of infertility:social problems of the infertile couples. West African Journal of Medicine. 2003;22(2): 190-196.
• 17. Mascarenhas NM, Flaxman RS, Boerma T,Vanderpoel S, Steven AG. National, regional and global trends in infertility prevalence since 1990:a systematic analysis of 277 health surveys. PLoS Medicine. 2012;9(12):1-2.
• 18. Datta J, Palmer MJ, Tanton C, Gibson LJ, Jones KG, Macdowall W, Glasier A, Sonnenberg P, Field N, Mercer CH et al. Prevalence of infertility and help seeking among 15000 women and men. Human Reproduction. 2016;31(9):2108–2018.
• 19. Şimşek S. Sociocultural effects of infertility. Eurasian Academy of Sciences Social Sciences Journal. 2017; 12:55-56.
• 20. Yumru A E, Öndeş B. İnfertil çifte yaklaşım ve in vitro fertilizasyon'a doğru hasta seçimi. Journal Of Academic Research İn Medicine. 2011; 1(2): 57 - 60.
• 21. Taşçı E, Bolsoy N, Kavlak O, Yücesoy F. İnfertil kadınlarda evlilik uyumu. Türk Jinekoloji ve Obstetrik Derneği Dergisi. 2008; 5 (2): 105-110.
• 22. Enilo OW, Adetola AA, Abayomi T. A review of female Infertility; important etiological factors and management. Journal of Microbiology and Biotechnology Research. 2012;1(2):134-137.
• 23. Bolumar F, Olsen J, Rebagliato M, et al. Body mass index and delayed conception: a European multicenter study on infertility and subfecundity. American Journal of Epidemiology. 2000;151(11):1072-1079.
• 24. Anderson K, Niesenblat V, Norman R: Lifestyle factors in people seeking infertility treatment – A review. Australian and New Zealand Journal of Obstetrics and Gynaecology. 2010;50(1):8-20
• 25. Homan GF, Davies M, Norman R. The İmpact of Lifestyle Factors on Reproductive Performance in The General Population and Those Undergoing İnfertility Treatment: A Review. Human Reproduction Update 2007; 13(3); 209–223.
• 26. Duvan C, Şatıroğlu H, Berker B, Çetinkaya E, Kahraman K. Yardımla Üreme Tekniklerinde İmplantasyon ve Gebelik Oranlarını Etkileyen Faktörler. Türkiye Klinikleri Jinekoloji Obstetrik. 2003;13: 466-476.
• 27. Bidzan M, Podolska M, Bidzan L, Smutek, J. Personality traits and the feeling of loneliness of women treated for infertility. Ginekologia Polska. 2011;82(7):508-513.
• 28. Famurewa AC, Ugwuja EI. Association of Blood and Seminal Plasma Cadmium and Lead Levels With Semen Quality in Non-Occupationally Exposed Infertile Men in Abakaliki, South East Nigeria. Journal of Family and Reproductive Health. 2017; 11(2): 97–103.
• 29. Koç E, Kızılkaya Beji N. Başarılı infertilite tedavisi sonrası gebelerin yaşadığı problemler ve danışmanlık. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2016; 6:201-206.
• 30. Güleç G, Hassa H, Yalçın EG, Yenilmez Ç. Tedaviye başvuran infertil çiftlerde, infertilitenin cinsel işlev ve çift uyumuna etkisinin değerlendirilmesi. Türk Psikiyatri Dergisi. 2011; 22(3):166-176.
• 31. Koçak DY, Büyükkayacı Duman N. İnfertilitenin psikolojik etkileri ve hemşirelik yaklaşımı. Türkiye Klinikleri. 2016;2(3):7-13.
• 32. Amanak K, Karaöz B, Sevil Ü. Modern yaşamın infertilite üzerine etkisi. TAF Preventive Medicine Bulletin. 2014;13(4):345–350.
• 33. Hjelmstedt A, Widström A-M, Collins A. Psychological Correlates of Prenatal Attachment in Women Who Conceived After in Vitro Fertilization and Women Conceived Naturally. BIRTH.2006; 33(4): 303-310.
• 34. Perk H, Soyupek S, Oskay T. Erkek infertilitisine neden olan fiziksel ajanlar, ilaçlar ve toksinler. Androloji Bülteni. 2005; 23: 305-310.
• 35. Erdem K, Ejder Apay S. A sectional study: the relationship between perceived social support and depression in Turkish infertile women. International Journal of Fertility and Sterility. 2014; 8:303-314
• 36. Merviel, P, et al. Predictive factors for pregnancy after intrauterine insemination (IUI): an analysis of 1038 cycles and a review of the literature. Fertility and Sterility. 2010; 93(1): 79-88.
• 37. Gibson, F. L, Ungerer, J.A, Tennant, C. C, Saunders, D. M. Parental Adjustment and Attidudes to Parenting After in Vitro Fertilization. Fertility and Sterility. 2000; 73(3):565-574.
• 38. Babore, A, Stuppia, L, Trumello, C, Candelori, C, Antonucci, I. Male factor infertility and lack of openness about infertility as risk factors for depressive symptoms in males undergoing assisted reproductive technology treatment in Italy. Fertility and Sterility. 2017;107(4):1041-1047.
• 39. Hasanpoor-Azghdy, SB, Simbar, M, Vedadhir, A. The emotional-psychological consequences of infertility among infertile women seeking treatment: Results of a qualitative study, Iranian Journal of Reproductive Medicine. 2014;12(2): 131.
• 40. Anokye, R, Acheampong, E, et al. Psychosocial effects of infertility among couples attending St. Michael’s Hospital, Jachie-Pramso in the Ashanti Region of Ghana. BMC Research Notes. 2017;10(1): 690-694.
• 41. Shindel AW, Nelson CJ, Naughton CK, Mulhall JP. Premature Ejaculation in Infertile Couples: Prevalence and Correlates. The Journal of Sexual Medicine. 2008;5:485–491.
• 42. Haliloğlu S, Sağlam ZA, Toprak D. İnfertilite polikliniğine başvuran kadın hastaların sosyodemografik özelliklerinin değerlendirilmesi. Smyrna Tıp Dergisi. 2013;15: 1-7.
• 43. Durgun Ozan, Y. ve H. Okumuş. Tedavi Sonucu Başarısız Olan İnfertil Kadınların Watson’ın İnsan Bakım Kuramına Göre Hemşirelik Bakımı. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi.2013;16(3):190-198.
• 44. Payne D, Goedeke S. Holding together :caring for clients undergoing assisted reproductive technologies. Journal of Advanced Nursing. 2007; 60(6): 645 -653.
• 45. Uçan Ö, Taşçı S, Ovayolu N. Eleştirel Düşünme ve Hemşirelik. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi. 2008; 3(7): 17–25.
• 46. Küçükkaya G.P. Psikiyatri Hemşireliğinde Kanıta Dayalı Uygulama. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi. 2010; 1(3):128–131.
• 47. Kocaman G. Hemşirelikte Kanıta Dayalı Uygulama. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi. 2003; (2) :61–67.
• 48. Unknown author. Mother or nothing: The agony of infertility. Bulletin of the World Health Organization.[internet].2010 Aralık.[alıntı 2018 16 Ocak]; World Health Organization 2010;88(12):881-882. Available from: http://dx.doi.org/10.2471/BLT.10.011210.
• 49. World Health Organization.[Internet]. Infertility definitions and terminology. 2019 Mart [alıntı 2020 15 Eylül]. Available from:https://www.who.int/reproductivehealth/topics/infertility/multiple-definitions/en/
• 50. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması.[Internet] Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü.2008 Raporu.2012 Mart[alıntı 2018 Temmuz]. Available from:http://www.hips.hacettepe.edu.tr/tnsa2008/data/TNSA-2008_ana-Rapor-tr.pdf
• 51. Royal College of Nursing Publications.[internet]2012 Şubat[alıntı 2015 Aralık]. Available from: http://www.rcn.org.uk/publications.
• 52. The Fertility Society of Australia.[internet]2012 Şubat[alıntı 2014 Mart]. Available from: http://www.fertilitysociety.com.au/login/fna
• 53. Role of the Fertility Nurse in Japan.[inteenet]2012 Şubat[alıntı 2015 Mart]. Available from: http://www.kango-net.jp/project/06/ppt/06.ppt:
• 54. Beji N. İstanbul İnfertilite Hemşireleri Grubu 2007–2008 yılı faliyetleri. Ulusal Üreme Endokrinolojisi ve İnfertilite Kongresi (TSRM 2008), İnfertilite Hemşireliği Kurs Notları. 2008;3–10.