KENTSEL DÖNÜŞÜM PROJELERİNİN SUÇ ORANLARINA ETKİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: ANKARA/ALTINDAĞ ÖRNEĞİ

Yıl 2016, Cilt: 5 Sayı: 9, 5 - 33, 15.12.2017

Mehmet Akalın

Öz

Yoğun göç baskısı altında ezilen kentler, artan konut talebine kısa zamanda cevap

veremeyerek eğreti yerleşim yerlerinin ortaya çıkmasına sahne olmaktadırlar. Bu eğreti

yerleşim yerleri zamanla, yoğun ve heterojen nüfus yapıları, sosyo-ekonomik yetersizlikleri,

altyapı ve sosyal donatı eksikliği gibi nedenlerle suç işlemek için cazip alanlar haline

gelmektedir. Sosyal kontrolün zayıf ve doğal gözetim mekanizmalarının yetersiz olduğu kent

içi çöküntü ve gecekondu bölgeleri böylece suç çeteleri için adeta bir karargâha dönüşmektedir.

Bu çalışma ile Ankara ili, Altındağ ilçesinde gerçekleştirilen kentsel dönüşüm projelerinin

bölgedeki suç oranlarını ne şekilde etkilediği ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Bunun için de

öncelikle kentsel suçların nedenleri, gelişimi, kent-suç ilişkisi ve kentsel suçlarla mücadele için

kullanılabilecek kentsel dönüşüm uygulamaları betimsel analiz yöntemi ile açıklanmaya

çalışılmıştır. Daha sonra, Ankara İl Emniyet ve Altındağ İlçe Emniyet Müdürlüğü’nden elde

edilen 2012, 2013, 2014 ve 2015 yıllarına ait suç istatistikleri, veri analizi yöntemi kullanılarak

karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Yapılan araştırma sonucunda ise bölgede gerçekleştirilen

kentsel dönüşüm projelerinin kentsel suçlar üzerindeki etkinliğinin sınırlı kaldığı, kentsel

dönüşüm projeleri ile kentsel suçların azaltılmasına yönelik olan hedeflerin bölge özelinde tam

olarak gerçekleştirilemediği anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kentleşme, Suç, Gecekondu, Kentsel Dönüşüm, Altındağ

Kaynakça

• Ackerman, V. W.; “Socioeconomic Correlates of Increasing Crime Rates in Smaller Communities”, Professional Geographer, 50 (3), 1998, pp. 372387. Açıkgöz, Özkan; Şehir, Şehir Toplumu ve Şehir Sosyolojisi, Sosyoloji Konferansları, 35, Eylül, 2011, ss. 5783. Andersan, A.M.; “Crime Measures and The Spatial Analysis of Criminal Activity”, British Journal of Criminology, 46, 2005, pp. 258285. Ataç, Ela ve Davut Gürbüz; Kentsel Mekânda Gelişen Suça Müdahale Etmede Disiplinlerarası Güvenlik Politikaları. Polis Bilimleri Dergisi Cilt:11 (1), 2009. Ayhan İrem ve K. Mert Çubukçu; “Suç ve Kent İlişkisine Ampirik Bakış: Literatür Taraması”, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(5), 2007, ss. 3055. Bohm, Robert M. and Brenda L. Vogel; Perimer on Crime And Delinquency Theory, Carolina Academic Press, Durham, North Carolina, 2015. Buendia, H. Gomez; Urban Crime: Global Trends and Policies, United National University, New York, 1989. Burgess, E.; “The Chicago area project”, The Basic Writings of Ernest W. Burgess, ed. By. Bogue, Donalt J. Chicago:University of Chicago Press, 1974. Ceccato V., R. Haining, P. Signoretta; “Exploring Offence Statistics in Stockholm City Using Spatial Analysis Tools”, Annals of The Association of American Geographers, 92(1), 2002, pp. 2951. Cozens, Paul M.; “Sustainable Urban Development and Crime Prevention Through Environmental Design for the British City”, Towards an Effective Urban Environmentalism for the 21st Century Cities, 19, 2, 2002, ss.129137. Cole, Stephen; “The Growth of Scientific Knowledge”, The Idea of Social Structure, ed. By Lewis A. Coser, 1975. Conklin, John J.; Criminology, New York: Macmillan 1989. Demirbaş, Timur; Kriminoloji. Ankara: Seçkin Yayınları, 2001. Dursun, Hasan; “Af Kavramına Genel Bir Bakış” Türkiye Barolar Birliği Dergisi 3(4) 1997,ss.309322. Ellis, Lee and Anthony Walsh; Criminology: A Global Perspective, Boston, 2000. Erdoğan, Nihat; Sosyolojik Açıdan Kent İşsizliği ve Anomi, Ege Üniversitesi Yayını, İzmir, 1991. Ertaş, Mehmet; Kentsel Dönüşüm Çalışmalarında Sosyal Boyutun İncelenmesi, Ankara ve Londra Örnekleri. Selçuk Üniversitesi Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu Teknik Online Dergi: 10(1), 2011, ss. 118. Es, Muharrem, Kentsel Dönüşüm, Büyüteç, Ankara Sanayi Odası Yayın Organı, Temmuz Ağustos, 2012, ss. 5490. Fırat, Serap; “Yoksulluk, Kentlerde Suç Artışı Ve Kent Merkezlerinde Özel Güvenlik Hizmetleri Verilmesi, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10 (3) 2008, ss.201228 Gennaro F. Vito, Jeffrey R. Maahs and Ronald M. Holmes; Criminology: Theory, Research, and Policy, 2007. Gölbaşı, Serkan; Kentleşme ve Suç, 12 Levha Yay., İstanbul, 2008. Görmez, Kemal; Şehir ve İnsan, Millî Eğitim Bakanlığı, 1991. Gruenewald P. J., B. Freisthler, L. Remer, E. A. LaScala, A. Treno; “Ecological Models of Alcohol Outlets and Violent Assaults: Crime Potentials and Geospatial Analysis”,Addiction, 101, 2006, pp. 666677. Harvey, David; Postmodernliğin Durumu, Metis Yayınları, İstanbul, 2003. Hatt, Paul ve Albert Reiss; Kentsel Yerleşimlerin Tarihi, 20.Yüzyıl Kenti, (Der. ve Çev. Bülent Duru ve Ayten Alkan), İmge Yayınevi, Ankara, 2002. Horton, Charles; “Human Nature and the Social Order”, New York: Scribner, 1902, pp.19011922. İçli, Tülin Günşen; Kriminoloji, 7. Baskı, Ankara: Seçkin Yayınları, 2007. Karaman Toprak, Zerrin; Kent Yönetimi, Ve Politikası, Anadolu Matbaacılık, İzmir, 1998. Karasu, Mithat Arman; “Türkiye’de Kentleşme Dinamiklerinin Suça Etkisi”, AÜHFD. 2008, ss. 255281. Kızmaz, Zahir, “Sosyolojik Suç Kuramlarının Suç Olgusunu Açıklama Potansiyelleri Üzerine Bir Değerlendirme”, C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:29, No:2, 2005. Köksal Fazlı, Y.Yavuz Eliş; Hukuk Sisteminde Suç ve Unsurlar. Ankara: Teftiş Kurulu Başkanlığı Yayını, 2011. Lay, M. C. D., A. Reis., V. Ambrosini; “Spatial Configuration, Spatial Behaviour and Spatial Cognition:Syntactic and Perceptual Analysys of The Market Station Area in Porto Alegre”, Proceedings of EDRA 36, Design for Diversity Conference, Vancouver, 2005, pp. 129135. Mead, George Herbert; Mind, Self, and Society. Chicago: University of Chicago Press, 1934. Merton, Robert K; Social Theory and Social Structure, Enlarged Edition, The Free Press, New York, 1968. Newman, Oscar; Defensible Space: Crime Prevention Through Urban Design, New York, Macmillan, 1972. Nilgün, Ergün ve Funda Yirmibeşoğlu; “İstanbul’da 2000-2004 Yılları Arasında Suçun Mekansal Dağılımı”, 8 Kasım Dünya Şehircilik Günü 29. Kolokyumu “Planlamada Yeni Politika ve Stratejiler Riskler ve Fırsatlar, İstanbul, 2005, ss. 295307. Sezal, İhsan, Sosyolojiye Giriş, Ankara: Martı Yayınları, 2003. Susmaz, Hilal ve Cevdet Emin Ekinci; “Sağlıklı Kentleşme Süreci Esasları, eJournal of New World Sciences Academy“ , 4 (1): 3, 2009, ss.2134. Şahin, Savaş Zafer; “İmar Planı Değişiklikleri ve İmar Hakları Aracılığıyla Yanıltıcı (Pseudo) Kentsel Dönüşüm Senaryoları” Ankara Altındağ İlçesi Örneği Kentsel Dönüşüm Sempozyumu Bildiriler Kitabı: Yıldız Teknik Üniversitesi Basım Yayın Merkezi, İstanbul, 2003. Keleş, Ruşen.; Kentsel Dönüşümün Tüzel Altyapısı. Editör: H. B. Tuna. Dosya: Kentsel Dönüşüm ve Katılım, Mimarist Dergisi, TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi, 4(12), 2004. ss. 7375. Keleş, Ruşen; Kentbilim Terimleri Sözlüğü, İmge Kitabevi Yayınları, 1998, Ankara. Keleş, Ruşen; Kentleşme ve Konut Politikası, Ankara: A.Ü.S.B.F. Yayınları, 1984. Kıray, Mübeccel; “Gecekondu: Az Gelişmiş Ülkelerde Hızla Topraktan Kopma ve Kentle Bütünleşememe”, Ed. M. Kıray (editör) Toplum Bilim Yazıları, Ankara, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Toplum Bilimleri Araştırma Merkezi, 1982. Köksal, Reyhan; Altındağ’ da Kentsel Dönüşüm, Türk Dünyası Mühendislik, Mimarlık ve Şehircilik Kurultayı, Trabzon, 2012. Polat, Sibel, Nesrin Dostoğlu; Kentsel Dönüşüm Kavramı Üzerine: Bursa’da Kükürtlü ve Mudanya Örnekleri, Uludağ Üniveristesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 12 (1), 2007, ss.6176. Thomas, S.; A Glossary of Regeneration and Local Economic Development, Manchester: Local Economic Strategy Center, 2003. Tıerney, John; Criminology, London: Prentice Hall Pub, 1996. Uma, Hakkı; Ceza Hukuku, Ankara, 1975. Wang, Fahui and W. William Minor; “Where The Jobs Are: Employment Access and Crime Patterns in Cleveland”, Annals of the Association of American Geographers, 92(3), 2002, pp. 435450. Watts, Ann and Thomas Watts; “Minorities and Urban Crime: Are They the Cause or The Victims”, Urban Affairs Quarterly, Cilt: 16, Sayı: 4, 1981, pp. 423–436. Yavuzer, Haluk; Çocuk ve Suç, Ev, Aile toplum Dizisi, İstanbul: Remzi Kitabevi, Ekim 1988. Yücel, Mustafa Tören, Kriminoloji, Umut Vakfı, İstanbul, 2004.