SAVAŞIN SAVUNMASIZ DÜŞMANI-KÜLTÜREL MİRAS

Yıl 2015, Cilt: 4 Sayı: 6, 16 - 35, 15.09.2015

Düzgün Çakırca

Öz

Günümüzde tüm insanlığın ortak değeri olarak kabul edilen kültürel

miras, tarih süreci boyunca ne yazık ki değişik neden ve yöntemlerle sürekli

tahrip edilmeyle karşı karşıya kalmıştır. Bu noktada savaş, bunların en

önemlilerinden biridir. I. ve II. Dünya savaşları bu anlamda büyük

trajedilerin yaşandığı önemli birer kesit olmakla birlikte, bunun günümüze

kadar dünyanın değişik alanlarında lokal düzeyde tekrarlandığını söylemek

mümkündür. Bu paradigmanın günümüzde dünyanın değişik alanlarında

geldiği nokta ise; insanlık mirasına ciddi düzeyde zarar verme gerçeğidir.

Başta yanı başımızda Ortadoğu olmak üzere, Afrika, Afganistan ve Pakistan

gibi coğrafyalarda yaşanan çatışmalı ortamlarda sergilenen sınırsız ve

sorumsuz yaklaşımlar nedeniyle, tüm uluslararası kabuller ve tüzükler ihlal

edilmekte ve insanlık mirasında büyük tahribatlara neden olunmaktadır.

Yaşanan bu trajedide, her ne amaçla olursa olsun tüm muhatapların vicdani

ve hukuki sınırlar içerisinde kalması ve uluslararası sözleşmelere uymasının

ivedi bir gereklilik olduğu açıktır. Bu anlamda, kimin/neyin nereye kadar

hakkı olduğunun, uluslararası tüzük ve kabuller çerçevesinde sorgulanması

ve analizinin yapılması önemlidir. Sorun, bu kapsamda ele alınmış olup,

tespitlere bağlı olarak yapılabilirlikler belirlenmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Savaş, Vandalizm, Kültürel Miras

Kaynakça

• AHUNBAY,Zeynep.(1996). Tarihi Çevre Koruma ve Restorasyon. İstanbul: YEM Yayınları. AHUNBAY, Zeynep.(2000). “Dünya Kültür Mirası Ölçütleri Açısından Kurtarma Olasılıkları”.Mimarlık Dergisi, S: 294, s. 45. AKİPEK, Serap. (1999). Ulusal ve Uluslararası Hukuk Açısından Kültür Malları. Ankara: Turhan Kitabevi. ALTINYILDIZ, Nur.(1997).Tarihsel Çevreyi Korumanın Türkiye'ye Özgü Koşulları, Yayınlanmamış Doktora Tezi. İstanbul Teknik Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü. İstanbul. ASETEKİN, Gül. (2004). Kültür ve Doğal Varlıklarını Neyi Niçin Nasıl Korumalıyız. No:3016. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları. ASLAN, M. Yasin. (2008). “Savaş Hukukunun Temel Prensipleri”. TBB Dergisi. S: 79, ss. 235-274. ÇAĞIRAN, M. Emin. (2006). “Filistin Duvarının Hukuki Mahiyeti ve Sonuçları Üzerine Uluslararası Adalet Divanının Mütalaası”. Orta Doğu, S:1, s. 57-76. ÇAKIRCA, Düzgün. (2010).Su Politikaları Bağlamında Fırat-Dicle Havzasında Kültürel Mirası Korumanın Koşulları. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Trakya Üniversitesi. Edirne. ERDER, Cevat. (2007). Tarihi Çevre Bilinci. Ankara: ODTÜ Mimarlık Fakültesi Yayınları. EROL, Pınar; KALAY, Veysel. (2002). “Siyonizm ve Filistin Sorunu”, www.antimai.org.tr/Erişim Tarihi:18.01.2015. GRAHAM, Stephen.(2003). “Lessons inUrbicide”.New LeftReview, S: 19, s. 63–77. GRAY,ChrisHables. (2000). Postmodern Savaş, Yeni Çatışma Politikası.İstanbul: Alfa Yayınları. GROTIUS, Hugo. (1967). Savaş ve Barış Hukuku (De Iure Belli Ac Paris). Ankara: AOSBF Yayını. HITLER, Adolf. (2005). Kavgam. İstanbul. HOBSBAWM,Eric.(2006). Kısa 20. Yüzyıl, İstanbul. ICOMOS. (1999), Tourism At World Heritage Cultural Sites; The Site Manager’s Handbook. The ICOMOS International Committee On CulturalTourism, Colombo:ICOMOS. KARASU, M. Arman.(2008). “Bir Kentin Ölümü; Kent kırım (Bosna-Hersek Örneği)”.Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, Cilt 17, Sayı 3, S.54. KEYMAN, Fuat. (2004). Sivil Toplum ve Demokrasi Konferans Yazıları No:3, Bilgi Üniversitesi,İstanbul. MADRAN, Emre. (2005).Kültürel ve Doğal Değerlerin Korunması. Ankara: Mimarlar Odası Yayınları. NALCIOĞLU, Orhan (1997). BM Barışı Koruma Harekâtının Hukuksal Esasları, Ankara: Genelkurmay Basımevi, S.12108 L-IV Giriş Kısmı, CP-I M. NTV Tarih Dergisi. (2009). S:1, s. 21, İstanbul. ÖKTEM, Emre. (1998). Silahlı Çatışma Halinde Kültür Varlıklarının Korunması: Bosna- Hersek Örneği. S. 132. İstanbul: Der Yayınları. ÖZDOĞAN, Mehmet. (2001). Türk Arkeolojisinin Sorunları ve Koruma Politikaları. İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayın. ÖZDOĞAN, Mehmet.(2004). Atlas Der. S:141. s:16, İstanbul. ÖZEL, S.(1998). Uluslararası Alanda Kültür Varlıklarının Korunması. s.15-18. İstanbul: Alkım Yayınları. PAZARCI, Hüseyin. (1997). Uluslararası Hukuk Dersleri, III.Kitap, Gözden Geçirilmiş 2.Baskı, Ankara: Turhan Kitabevi. SALMON, Christian.(2006). “Filistin’e Uzaktan ve Yakından Bakmak Buldozer Savası”, Mimarlar Odası Ankara Subesi Bülteni, Çev: Oktay Etiman, 43, 32–37., Ankara. SANDER, Oral.(1998). Siyasi Tarih. İstanbul. SHAW,Martin. (2005). “New Wars Of The City: ‘Urbicide’ And ‘Genocide’”,www.opendemocracy.net/ Erişim Tarihi: 02.02.2015. TEZCAN, Durmuş.(1996). “Arkeolojik Kültür Varlıklarının Korunması ve Milletlerarası Ceza Hukuku”, AÜSBFD, S: 51, No: 1-4, Ankara. İnternet Kaynakları URL 1:www.hazine.gov.tr /Erişim Tarihi:16.01.2015. URL 2:www.siviltoplumakademisi.org.tr / Erişim Tarihi: 28.01.2015. URL 3:www.ebilge.com/61276/savas_nedir.html / Erişim Tarihi 16.01.2015. URL 4:www.hikmet.net/içerik(son erişim tarihi: 04.03.2015) URL 5: www.kumid.net/admin/userfiles/etkinlikler/beykent.pdf / Erişim Tarihi: 22.01.2015. URL 6:www.wikipedia.org/wiki/bamyan_buda_heykelleri. /Erişim Tarihi:18.01.2015. URL 7:http://www.bbc.co.uk/turkce/haberler / Erişim Tarihi:12.05.2015. URL 8: http://www.arkeofili.com / Erişim Tarihi: 22.05.2015. URL 9:http://www.dw.de/p / Erişim Tarihi: 22.05.2015. URL 10:http://www.korhaber.com/haber / Erişim Tarihi:22.05.2015.