KANT’TA BEN PROBLEMİ

Yıl 2019, Cilt: 7 Sayı: 14, 7 - 30, 08.07.2019

Vedi Temizkan

Öz

Zamanla sürekli değişmeme rağmen ben hala aynı ben miyim? Değişime rağmen hala kendimle aynı/özdeş isem bunu sağlayan nedir? Bir töz olmam mı ve eğer değilse bunu sağlayan başka bir şey gösterilebilir mi? Ayrıca benim zaman içinde aynılığımı/özdeşliğimi sağlayan bu ilke, nasıl bilinmektedir? Son olarak da benin bilgisi ya da bilinci, yani kendimin dışındaki bir şeylerin farkında olmam ve farkında olduğumun da farkında olmam, nesne bilgisiyle aynı statüde midir yoksa ondan farklı, hatta ayrıcalıklı ve üstün bir konumda mıdır? Bu makalede, Kant’ın bu soruları nasıl değerlendirdiği incelenmektedir. Hangi bağlamda düşündüğünü anlamak üzere Kant öncesine dair kısa bir değinmeden sonra, Kant’ın sorunu nasıl ele aldığına geçilmektedir. Zaman zaman bazı karşılaştırmalar yapılsa da esas olarak Kant içinde kalınıp, sadece sonuç bölümünde bu görüşün neticeleri hakkında bazı değerlendirmeler yapılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kant, Ben Bilinci, Apperzeption, Kişisel Özdeşlik, Zihin Felsefesi.

Kaynakça

• Aristoteles (2019). Ruh Üzerine. çev. Ömer Aygün, Y. Gurur Sev. İkinci Basım. İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
• Caygill, Howard (1995). A Kant Dictionary. Massachusetts: BlackwellPublication.
• Deleuze, Gilles (1995). Kant’ın Eleştirel Felsefesi. çev. Taylan Altuğ. İstanbul: Payel Yayınevi.
• Descartes (1997). Metod Üzerine Konuşma. çev. Mehmet Karasan. Ankara: M.E.B.
• Hume (1997). İnsan Doğası Üzerine Bir İnceleme. çev. Aziz Yardımlı. İstanbul: İdea Yayınevi.
• Kant, I. (1970). Metaphysical Foundation of Natural Science. trans. James Ellington. New York: TheBobbs-Merrill Company.
• Kant, I. (1993). Arı Usun Elestirisi. çev. Aziz Yardımlı. İstanbul: İdea Yayınları.
• Kant, I. (1998). Critique of Pure Reason. trans. Paul Guyer, A. W. Wood. USA: Cambridge University Press.
• Kant, I. (2000). Fragmanlar. çev. Oruç Aruoba. İstanbul: Altıkırkbeş Yayın.
• Merleau-Ponty, M. (1994). Algının Fenomenolojisine Önsöz. çev. Medar Atıcı. İstanbul: Afa Yayınları.
• Kovanlıkaya, Aliye (2002). A Critical Approach To Kant’s Conception Of Experience In View Of Leibniz’s Ontology. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Leibniz, G. W. (1949). Metafizik Üzerine Konuşma. çev. Nusret Hızır. İstanbul: M.E.B.
• Locke, J. (1996). İnsan Anlığı Üzerine Bir Deneme. çev. Vehbi Hacıkadiroğlu. İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
• Gözkan, Bülent (2018). Kant’ın Şemsiyesi: Kant’ın Teorik Felsefesi Üzerine Yazılar. İstanbul: YKY.
• Temizkan, Vedi (2008). Kant’ta Ben Sorunu. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yalçın, Şahabettin (2006). “Kant’ın Fenomenal Benlik Anlayışı”. Uluslararası Kant Sempozyumu Bildirileri. Ankara: Vadi Yayınları.
• Yalçın, Şahabettin (2010). Modern Felsefede Benlik. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.