İMPARATOR DOMİTİANUS: KİŞİLİĞİ VE SUİKASTI

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 1, 18 - 33, 30.06.2021

Ömer Faruk Arıcan

Öz

Titus Flavius Domitianus MS. 81-96 yılları arasında hüküm sürmüştür. Antik kaynakların geleneksel anlatısında bir tiran olarak bahsedilmiş ve yönetimi baskıcı ve yıkım dönemi olarak anlatılmıştır. Kaynakların olumsuz betimlemelerine karşın imparatorluk lehine birçok karar almıştır. Yönetiminin ilk yılları oldukça başarı geçen Domitianus’un seleflerinin başarılarını kıskandığı ve onların gerisinde kalmamak için çabaladığı düşünülmektedir. Tasarladığı inşaat programıyla Roma’yı imparatorluk başkentinden dünya başkentine dönüştürmeye çalışmıştır. Ekonomide oldukça tutucu, vergilendirme de ise oldukça titiz davranmıştır. Bir imparator olarak halkına rehberlik etmesi gerektiğini düşünerek halkın ahlak normlarını sürekli gözetim altında tutmuştur. Bürokrasi kademeleriyle yakından ilgilenmiş, kamu atamalarında eşitlikçi davranmış, çeşitli kanunlar çıkararak hukuksal düzenlemeler yapmıştır. Domitianus bazı Germen kavimlere karşı yaptığı seferlerde bir takım başarılar elde etmiş, imparatorluğun Kuzey ve Kuzey-Doğu sınırlarında düzenlemeler yaparak, savunma zinciri oluşturmuştur. Yönetimin son yıllarında baskıcı ve kanlı olaylar halkı bezdirmiş ve nihayetinde kendisine suikast düzenlenmiştir. Ölümüyle özgürlüğün yeniden tesis edilmesi ve “beş iyi imparator” un refah dönemi başlamıştır.

Anahtar Kelimeler

Domitianus, Flavius, Roma, Suikast, Nerva

Kaynakça

• [Anon.] (1893-1986). Corpus Inscriptionum Latinarum vol I-XVII. Berlin-Brandenburgischen.
• [Anon.] (1933-2015). Prosopographia Imperii Romani vol. I, II, III, De Gruyter. Akademie der Wissenschaften.
• Alföldy, G. (1995). “Eine Bauinschrift aus dem Colosseum” Zeitschrift für Papyrologie und Epigraphik, vol.109, ss. 195-226.
• Arıcan, Ö. F. (2019). İmparator Traianus ve Siyasi Hayatı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Aurelius Victor (2018). A Booklet About The Style Of Life And The Manners Of The Imperatores, translated by Thomas M. Banchich, New York.
• Birley, A.R. (1974). “Roman frontiers and Roman frontier policy: some reflection son Roman imperialism”, Transactions of the Architectural and Archaeological Society of Durham and Northumberland, vol.3, ss.13-25.
• Birley. A. R. (1973). “Petillius Cerialis and the Conquest of Brigantia” Britannia, vol.4, ss.179-190.
• Buttrey, T. V. (1975). “Domitian's Perpetual Censorship and the Numismatic Evidence”, The Classical Journal, vol.71, no.1, ss.26-34.
• Collins, A. W. (2009). “The Palace Revolution: The Assassination of Domitian and The Accession of Nerva”, Phoenix, vol.63, no.1/2, ss.73-106.
• Crook, J. A. (1955). Consilium Principis: Imperial Councils and Counsellors from Augustus to Diocletian, Cambridge.
• Dessau. H. (1892-1916). Inscriptiones Latinae Selectae vol I-V, Toronto.
• Dio Cassius (1925). Roman History, Volume 8: Books 61-70, translated by Earnest Cary, Herbert B. Foster, Cambridge.
• Dorey, T.A. (1960). “Agricola and Domitian”, Greece & Rome, vol.7, no.1, ss.66-71.
• Eusebius (1926). Ecclesiastical History, Volume I: Books 1-5, translated by Kirsopp Lake. Cambridge.
• Eutropius (1993). Breviarium Historiae Romanae edited and translated by H. W. Bird, Liverpool.
• Frontinus (1925). Stratagems, Aqueducts of Rome, translated by C. E. Bennett, Mary B. McElwain. Cambridge.
• Gallivan, P. (1981). “The Fasti for A. D. 70-96”, The Classical Quarterly, vol.31, no.1, ss.186-220.
• Grainger, J. (2004), Nerva and the Roman Succession Crisis of AD 96-99, London.
• Gsell, S. (2018). Essai sur le regne de l'empereur Domitien, 3.b.,Sydney.
• Jones, B. (1992). The Emperor Domitian, London.
• Josephus (1928). The Jewish War, Volume III: Books 5-7. translated by H. St. J. Thackeray. Cambridge.
• Levick, B. (2016). Vespasian, 2.b., London.
• Martial (1993). Epigrams, Volume I: Spectacles, Books 1-5, edited and translated by D. R. Shackleton Bailey. Cambridge.
• Martial (1993). Epigrams, Volume II: Books 6-10, edited and translated by D. R. Shackleton Bailey. Cambridge.
• Martin, A. (1987). “Domitien "Germanicus" et les documents grecs d'Égypte”, Historia: Zeitschrift für Alte Geschichte, vol.36, no.1, ss. 73-82.
• Murison, C. L. (1985). “The Revolt of Saturninus in Upper Germany, A.D. 89” Echos du monde classique: Classical views, vol.4, no.1, ss.31-49.
• Murison, C.L. (2003). “M. Cocceius Nerva and the Flavians”, Transactions of the American Philological Association, vol.133, no.1, ss.147-157.
• Philostratus (2005). Apollonius of Tyana, Volume II: Life of Apollonius of Tyana, Books 5-8, edited and translated by Christopher P. Jones, Cambridge.
• Pliny (1938). Natural History, Volume I: Books 1-2, translated by H. Rackham. Cambridge.
• Pliny (1952). Natural History, Volume IX: Books 33-35, translated by H. Rackham. Cambridge.
• Pliny the Younger (1969). Letters, Volume I: Books 1-7, translated by Betty Radice. Cambridge.
• Pliny the Younger (1969). Letters, Volume II: Books 8-10. Panegyricus, translated by Betty Radice. Cambridge.
• R. Syme, R. (1930). “The Imperial Finances under Domitian, Nerva and Trajan”, The Journal of Roman Studies, vol.20, ss.55-70.
• Southern, P. (2013). Domitian: Tragic Tyrant, London.
• Statius (2015). Silvae, edited and translated by D. R. Shackleton Bailey. revised by Christopher A. Parrott. Cambridge.
• Suetonius (1914). Lives of the Caesars, Volume II: Claudius. Nero. Galba, Otho, and Vitellius. Vespasian. Titus, Domitian. Lives of Illustrious Men: Grammarians and Rhetoricians. Poets (Terence. Virgil. Horace. Tibullus. Persius. Lucan). Lives of Pliny the Elder and Passienus Crispus translated by J. C. Rolfe, Cambridge.
• Szoke, M. (2019). “Condemning Domitian or Un-damning Themselves? Tacitus and Pliny on the Domitianic Reign of Terror”, Illinois Classical Studies, vol.44, no.2, ss.430-452.
• Tacitus. (1914). Agricola. Germania. Dialogue on Oratory, translated by M. Hutton, W. Peterson. Revised by R. M. Ogilvie, E. H. Warmington, Michael Winterbottom, Cambridge.
• Tacitus. (1925). Histories: Books 1-3, translated by Clifford H. Moore, Cambridge.
• Tacitus. (1937). Annals: Books 4-6, 11-12, translated by John Jackson, Cambridge.
• Talbert, R.J.A. (1984). The Senate of Imperial Rome, New Jersey.
• Thompson, L. (1984). “Domitianus Dominus: A Gloss on Statius Silvae 1.6.84”, The American Journal of Philology, vol.105, no.4, ss.469-475.
• Walker, D. R. (1976). The Metrology of the Roman Silver Coinage. Part I; From Augustus to Domitian, BAR Supplementary Series 5. Oxford.
• Wallace-Hadrill, A. (1989). “Patronage in Roman Society: from Republic to Empire”, Patronage in Ancient Society, ed. A. Wallace-Hadrill, London, ss.81-84.
• Waters, K. H. (1964). “The Character of Domitian”, Phoenix, vol.18, no.1,ss. 49-77.