Satranç Sporcularının Satranç Hakkındaki Görüşleri: Nitel Araştırma

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 2, 104 - 117, 28.12.2022

Sermin Ağralı Ermiş Gamze Akyol

https://doi.org/10.32706/tusbid.1206305

Öz

Zihinsel becerinin ön plana çıktığı satranç sporunda oyuncular hem kendi hem de rakibinin hamlelerini tahmin ederek başarı elde etmeyi amaçlamaktadırlar. Bunun yanı sıra turnuva boyunca adaptasyonu ve dayanıklılığı sürdürmek için fiziksel uygunluk düzeyi de satranç sporcuları için önem arz etmektedir. Bunların dışında eğitim, duygu kontrolü ve öngörü faktörününde satrancın önemli bileşeni olduğu düşünülmektedir. Dolayısıyla satranç sporcularının psikolojik ve fiziksel özellikleri dikkat çeken bir durumdur. Buradan hareketle 2022 Türkiye Üniversitelerarası Satranç Turnuvasına katılan 26 profesyonel satranç sporcusu ile yapılan bu çalışmada çeşitli yapılandırılmış sorular yardımıyla oyuncuların psikolojik ve fiziksel özelliklerinin nitel veri yöntemlerinden olgubilim deseni ile incelenmesi amaçlanmıştır. Veriler önceden hazırlanmış soruların gönüllü katılımcılarla yapılan odak grup görüşmeleri sırasındaki cevaplarının ses kaydı alınması yolu ile elde edilmiştir. Veri analizi için 3 uzman 1 bilirkişi dahil olmuş ve tüm verilere yani katılımcılara kod [Kn] verilmiştir. Toplam 5 sorunun her biri kendi içinde tematik içerik analizi yapılarak kategoriler altında incelenerek yorumlanmıştır. Sonuçlar satrancın eğitim ile hem engelleyici hem de destekleyici bir ilişkisi olduğu, müsabakalar anında tüm spor branşları gibi çeşitli duyguların aynı anda yaşanabildiği yönünde şekillenirken diğer ilişkilendirilen değişkenlerle de ayrıntılı olarak yorumlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Satranç, Nitel Araştırma, Fiziksel Uygunluk, Problem Çözme

Views of Chess Players About Chess: Qualitative Research

Öz

In the sport of chess, where mental skill comes to the fore, players aim to achieve success by predicting both their own and their opponent's moves. In addition, the level of physical fitness is important for chess players to maintain adaptation and endurance throughout the tournament. Apart from these, it is thought that education, emotion control and foresight factor are important components of chess. Therefore, the psychological and physical characteristics of chess players are remarkable. From this point of view, in this study, which was conducted with 26 professional chess players participating in the 2022 Turkey Interuniversity Chess Tournament, it was aimed to examine the psychological and physical characteristics of the players with the help of various structured questions, with the phenomenology pattern, which is one of the qualitative data methods. The data were obtained by recording the answers to the pre-prepared questions during the focus group discussions with the volunteer participants. For data analysis, 3 experts and 1 expert were included and code [Kn] was given to all data. Each of the 6 questions in total was analyzed and interpreted under categories by making thematic content analysis within itself. The results show that chess has both a preventive and supportive relationship with education, and various emotions can be experienced at the same time, just like all sports branches, during competitions.

Anahtar Kelimeler

Chess, Qualitative Research, Physical Fitness, Problem Solving

Kaynakça

• Akar, T. (2021). Okul öncesi dönemde verilen satranç eğitiminin dikkat gelişimine etkisi (Master's thesis, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi).
• Aktitiz, S., Bulut, S., Atakan, M. M., Güzel, Y., Atabey, C. I., Koşar, Ş. N., Turnagöl, H. H. (2021). Satranç A Milli Oyuncularının Toplam ve Bölgesel Vücut Kompozisyonu Bileşenleri. Beslenme ve Diyet Dergisi, 49(2), 18-27.
• Altınıșık, Ü., Gayretli, Z., Çelik, A. (2018). Investigation of the methods of coping with stress of university students participating in sports competitions in terms of some variables. International Journal of Sport, Exercise and Training Sciences, 4(Suppl. 2), 537-544.
• Aydın, M. (2015). Examining the impact of chess instruction for the visual impairment on mathematics. Educational research and reviews, 10(7), 907-911.
• Aydın, H. K. (2017). Satrancın çocukların planlama ve görsel-mekansal becerilerine etkileri (Doctoral dissertation, Bursa Uludag University (Turkey).
• Baltacı, A. (2019). Nitel araştırma süreci: Nitel bir araştırma nasıl yapılır?. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 368-388.
• Blanch, A., Llaveria, A. (2021). Satranç becerisinde yetenek ve yetenek dışı özellikler. Kişilik ve Bireysel Farklılıklar, 179, 110909.
• Chassy, P., Gobet, F. (2015). Risk taking in adversarial situations: Civilization differences in chess experts. Cognition, 36.
• Çubukçu, A., Bağçeli, K.P. (2018). Okulöncesi Dönem Çocuklarının Problem Çözme Becerilerinin Satranç Eğitimi Alma Durumlarına Göre İncelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 43 (43) , 51-61
• Fornal-Urban, A., Keska, A., Dobosz, J., Nowacka-Dobosz, S. (2009). Physical fitness in relation to age and body build of young chess players. Pediatric endocrinology, diabetes, and metabolism, 15(3), 177-182.
• Fuentes-García J.P., Villafaina, S., Mateo, D.C., Vega ,R., Olivares, P.R., Suárez, V.J.C. (2019). Differences Between High vs. Low Performance Chess Players in Heart Rate Variability During Chess Problems, Front Psychology, 10(409), doi: 10.3389/ fpsyg.2019.00409
• Gobet, F., Campitelli, G. (2002). Intelligence and chess. In J. Retschitzki, R. HaddadZubel, (Eds.). Step by step. Proceedings of the 4th Colloqium “Board Games in Academia”, pp. 103-112. Fribourg: Editions Universitaires.
• Gökkaya, M.B. (2022). Üniversite Öğrencilerinin Satranç Oynama Oranı, Satranca Başlama Yaşı ile Cinsiyet, Eğitim Görülen Bölüm ve Bölge İlişkisinin Değerlendirilmesi. Aksaray University Journal of Sport and Health Researches, 3(1), 79-91.
• Guba, E. G. Lincoln, Y. S. (1994). Competing paradigms in qualitative research. Handbook of qualitative research, 2(105), 163-194.
• Manak, S. (2007). “İlköğretim Okullarında Uygulamaya Konulan Seçmeli Satranç Dersi Programının İncelenmesi (Kütahya İli Örneği)”, Yüksek Lisans Tezi, Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi, Afyonkarahisar.
• Miles, M. B. Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. New York: Sage Publications, Inc.
• Patton, M.Q. (1987). How to use qualitative methods in evaluation. Newbury Park, CA: Sage.
• Pluss, M.A., Bennett, K.J.M., Novak, A.R., Panchuk, D., Coutts, A.J., Fransen, J. (2019). Esports: The Chess of the 21st Century. Front Psychol. 10:156.
• Rodoplu, C. (2021). Satranç oyuncularının müsabaka ve fiziksel aktivite kalp atım hızı değişkenliği ile enerji harcamasının non-invazif olarak incelenmesi (Doctoral dissertation, Bursa Uludag University (Turkey).
• Rodrigo-Yanguas, M., Martin-Moratinos, M., Gonzalez-Tardon, C., Blasco-Fontecilla, H. (2020). Virtual reality and chess. A video game for cognitive training in patients with ADHD. In: CEUR Workshop Proc. 2020 Presented at: VI Congreso de la Sociedad Española para las Ciencias del Videojuego; October 7-8, Madrid, Spain p. 205-215 URL:
• Rodrigo-Yanguas, M., Martin-Moratinos, M., Menendez-Garcia, A., Gonzalez-Tardon, C., Royuela, A., & Blasco-Fontecilla, H. (2021). A Virtual Reality Game (The Secret Trail of Moon) for Treating Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder: Development and Usability Study. JMIR Serious Games, 9(3), e26824.
• Shenton, A. K. (2004). Strategies for ensuring trustworthiness in qualitative research projects. Education for information, 22(2), 63-75.
• Silverman, D. (2016). Qualitative research. Sage.
• Troubat, N., Fargeas-Gluck, M., Tulppo, M., Dugue, B. (2008). The Stress Of Chess Players As A Model To Study The Effects Of Psychological Stimuli On Physiological Responses: An Example of Substrate Oxidation and Heart Rate Variability in Man. European journal of applied physiology, 105(3), 343-9.
• Oliveros, E., Somers, V.K., Sochor, O., Goel, K., Lopez-Jimenez, F. (2014). The concept of normal weight obesity. Prog Cardiovasc Dis. 56(4):426-33
• Ölçücü, B., Vatansever, Ş., Özcan, G., Çelik, A. Paktaş, Y. (2015). Üniversite Öğrencilerinde Fiziksel Aktivite Düzeyi İle Depresyon ve Anksiyete İlişkisi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, (4), 294-303.
• Sığırtmaç, A. (2016). An investigation on the effectiveness of chess training on creativity and theory of mind development at early childhood. Academic Journals, 11(11), 1056- 1063.
• Van Der Maas Han, T.J. Wagenmakers Eric-Jan, “A Psychometric Analysis of Chess Expertise”, The American Journal of Psychology, C..CXVIII, S.1, 2005, ss.29-60.
• Yaman, B. (2022). Satrancın Akademik Başarıya Etkisi (Doküman İncelemesi). Journal,(e-ISSN, 7(38), 684-691.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.