AKREDİTE OLMUŞ BİR KAMU HASTANESİNDE YATAN HASTALARIN BAĞIMLILIK DÜZEYİNİN BELİRLENMESİ VE HEMŞİRE SAYISININ HESAPLANMASI

Yıl 2023, , 86 - 92, 30.08.2023

Arzu Ün , Esengül Purkuloğlu , Fatoş Yürürdurmaz

https://doi.org/10.54537/tusebdergisi.1240773

Öz

Sağlık kurumlarında son zamanlarda yaşanan sıkıntılar nedeniyle sağlık bakım alalarında çalışanlar için yapılan iş analizi ve iş yükü çalışmaları daha da önem kazanmıştır. Bununla ilgili dünyada ve ülkemizde bir çok çalışma vardır. Bu çalışmada, hastaların bağımlılık düzeylerine göre gereksinimi olan hemşirelik bakımı hizmetini verebilecek hemşire sayısının belirlenmesi amaçlanmıştır.
255 yatak kapasiteli Tire Devlet Hastanesinin servis ve yoğun bakım üniteleri evreni oluşturmuştur. Örneklem ise 1-3 Haziran 2022 ve 28-31 Ağustos 2022 tarihlerinde, çalışmanın yapıldığı birimlerde yatan hastalardan oluşmuştur. Veri toplamada rush medicus hasta sınıflandırma ölçeği, geçerlilik ve güvenirliliği yapıldıktan sonra kullanılmıştır.
Yataklı birimlerde toplam 398 hastanın 24 saatlik hemşirelik bakım gereksinimi 2081 saattir. Ortalama olarak, 10 servis, 6 (birinci ve ikinci basamak) yoğun bakım ünitesinde yaklaşık olarak toplam günlük 75 hemşireye ihtiyaç vardır. Yataklı birimlerde çalışmak üzere toplam 210 hemşireye ihtiyaç duyulmaktadır. Bunlardan 118’i servisler, 92’si de yoğun bakım üniteleri içindir.
Sonuç olarak, akredite olmuş bir hastanede rush medicus hasta sınıflandırması sonucunda servis ve yoğun bakım ünitelerinde ihtiyaç duyulan hemşire sayısının yetersiz olduğu tespit edilmiştir. Yataklı sağlık tesislerinde yoğun bakım hizmetlerinin uygulama usul ve esasları hakkında tebliğinde belirtilen hemşire sayılarının hasta ihtiyaçlarını karşılamak için yeterli olmadığı görülmektedir. Hastaların bakım ihtiyaçlarına uygun hemşire istihdamının sağlanması gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

İş Gücü Analizi, Rush Medicus, Hasta Sınıflandırma

Kaynakça

• Akatın, Y., Ünlü, M., Bilir, L. E., Demir, Ş., Şentürk, S., Uzun, Ö., Çolak, M., Gücü, A.& Kaçar, F. (2019). Bir Eğitim-Araştırma Hastanesinde Yatan Hastaların Bağımlılık Düzeyinin Belirlenmesi ve Hemşire Sayısının Hesaplanması. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 4(1), 1-6.
• Aslan, M., Karaaslan, A., Yıldız, A., Doğan, F., & Evirgen, H. (2016). Workload of Nurses and Care Left Undone: Do we Really Care Enough?. International Journal of Caring Sciences, 9(2), 596-602.
• Asmirajanti, M., Hamid, A.Y.S. & Hariyati, R.T.S. (2019). Nursing Care Activities Based On Documentation. BMC Nurs 18 (Suppl 1), 32 https://doi.org/10.1186/s12912-019-0352-0
• Avcı, K., & Şencan, İ. (2015). Hastaneler İçin Gerekli Hemşire Sayısını Belirlemeye Yönelik Bir Model Önerisi. "İŞ, GÜÇ" Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 17(4), 63-84.
• Bozkurt G., Turkmen E. & Zengin N. (2017). Yoğun Bakım Hemşirelerinin Bağımsız İşlevlerine İlişkin İş Yükü, Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi, 21(2), 36-41.
• Büyükkayhan, D., İçağasıoğlu, D., Toksoy, H., Alkan, N., & Şimşek, Y. (2002). Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Yenidoğan Servisinde Gerekli Hemşire Sayısının Belirlenmesi. C. Ü. Tıp Fakültesi Dergisi, 24(3), 119-122.
• Chouseın, C. (2020). Hemşireler Tarafından Klinikte Yapılan Faaliyetlerin Zaman Etüdü Yoluyla Değerlendirilmesi. Trakya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi, Edirne.
• Çetinkaya, R., (2019). Genel Cerrahi Yoğun Bakım Ünitesinde Çalışan Hemşirelerin İş Analizi. İstanbul Üniversitesi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
• Demirgöz Bal, M. (2014). Yataklı Tedavi Kurumlarında İnsangücü Planlama Yaklaşımları. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 1(3), 148-154.
• Duygulu, S., Başaran Akçıl S., Kuruca Özdemir, E.& Erdat, Y. (2020) COVID-19 Salgını: Yönetici Hemşirelerin Rol ve Sorumlulukları. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. Sayı:7(özel sayı), 34-46.
• Fathian, A., Emami, H., Moghaddasi, H., Kazemi, A.,& Rabiei, R. (2019). Features of Nursing Management Information Systems: A Systematic Review. Biomedical Journal of Scientific& Technical Research, 21(2), 15773-15781.
• Ferry Efendi RN., Anna Kurniati SKM., Angeline Bushy RN. (2019). Concept analysis of nurse retention. Nursing&Health Sciences. https://doi.org/10.1111/nhs.12629
• Işıkçelik, F., Öztürk, N.,& Ağırbaş, İ. (2019). Sağlık Hizmetlerinde Geri Ödeme Yöntemlerinden Teşhis İlişkili Gruplar. Sosyal Güvenlik Dergisi. 9(2):431-448.
• Kırıkoğlu, B.& Köse, T. (2022). Finansman Sistemine Göre Seçilmiş Oecd Ülkelerinin Sağlık Sistem Performanslarının Değerlendirilmesi. 5. Uluslararası 15. Ulusal Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi.
• Kocadereli, A. (2021). Hemşire İnsan Gücünün Planlanması. https://gavsispanel.gelisim.edu.tr/Document/akocadereli/20210604070014268_b06d2451-1d95-4413-b674-c8cc02911584.pdf (02.06.2022)
• Metin, Ö.,& Gök Özer, F. (2005). Hemşirelerin Tükenmişlik Düzeyinin Belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 10(1), 58-66.
• Özdemir, A. (2021). Türkiye’de Sağlık İşgücü Kamu İstihdamı. Sağlık Yönetimi ve Liderlik Dergisi, 1, 59-69.
• Özkan, Ş.,& Uydacı, M. (2020). Kamu Hastanelerinde İş Yüküne Dayalı Hemşire İşgücü Gereksiniminin Belirlenmesi. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 7(3), 339-351.
• Pamuk Çiçek, A. (2014). Hemşirelik Hizmetlerine İlişkin İşyükü Analizine Dayalı İnsangücü Planlaması ve Hemşirelik Hizmetlerinde Performans Değerlendirmesi. Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
• Şahin, D.,& Yılmaz, S. (2021). Endüstri 4.0 Uygulamalarının Sağlık Kurumlarında İnsan Kaynakları Yönetimine Etkilerinin Değerlendirilmesi. Uluslararası Sağlık Yönetimi Ve Stratejileri Araştırma Dergisi, 142-155.
• Şahin, B., Vural, H. & Demir, C. (2006). Hastanelerde Kadrolama Çalışması: Bir Eğitim Hastanesinde İşyükü Analizine Dayalı Hemşire İhtiyacının Belirlenmesi. Verimlilik Dergisi, Sayı:4.
• Türkmen, E. (2015). Hemşire İstihdamının Hasta ve Hemşire Sonuçları ile Organizasyonel Çıktılara Etkisi: Yataklı Tedavi Kurumlarında Hemşire İnsan Gücünü Planlama. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 69–80.
• Yataklı Sağlık Tesislerinde Yoğun Bakım Hizmetlerinin Uygulama Usul Ve Esasları Hakkında Tebliği (2020). (https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/08/20200821-7.htm) (09.08.2022)
• Yataklı Sağlık Tesislerinde Acil Servis Hizmetlerinin Uygulama Usul Ve Esasları Hakkında Tebliğ, (2022) https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2022/09/20220913-5.htm (06.04.2023)
• Yıldırım, D. (2006). Hemşirelerin Servislerde Hastalarla İlgili ve Diğer İşlere Ayırdıkları Sürenin Belirlenmesi. İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, Cilt 14, Sayı:56, 177-192.